Ayrılma anksiyetesi için yapılandırılmış Klinik Görüşme, Çocukluk ve Yetişkinlik Ayrılma Anksiyetesi Ölçekleri'nin geçerlik ve güvenirliği

Abstract

Amaç: Ayrılma anksiyetesi, kişinin anne ya da temel bağlanma figüründen ayrılma durumunda veya ayrılma beklentisinde endişe duyması halidir. Son yıllarda ayrılma anksiyetesinin, yetişkinliğe uzadığı veya yetişkinlikte de başlayabileceği gösterilmiştir. Çalışmanın amacı ayrılma anksiyetesinin tanı ve şiddetinin belirlenmesinde kullanılan 1) "Ayrılma Anksiyetesi Belirti Envanterini (AABE)" (Separation Anxiety Symptoms Inventoryæ SASI), 2) "Yetişkin Ayrılma Anksiyetesi Anketini (YAA)" (Adult Separation Anxiety Questionnaireæ ASA) ve 3) "Ayrılma Anksiyetesi Belirtileri için Yapılandırılmış Klinik Görüşme'yi (AAB-YKG)" (Structured Clinical Interview for Separation Anxiety Symptomsæ SCI-SAS) ölçeklerinin Tükçe'ye uyarlanarak, hasta ve sağlıklı gönüllü gruplarında geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Yöntem: Çalışma DSM-IV tanı ölçütlerine göre anksiyete bozukluğu ve/veya majör depresyon tanısı almış 282 hasta ve herhangi bir psikiyatrik hastalığı olmayan 128 sağlıklı gönüllü grubundan oluşan, toplam 410 kişinin oluşturduğu bir örneklemle yapılmıştır. Tüm katılımcılara M.I.N.I. (Mini International Neuropsychiatric Interviewæ Kısa Uluslar Arası Nöropsikiyatrik Görüşme, Klinisyen Değerlendirmesi) uygulanarak psikiyatrik bozukluklar belirlenmiş ve sosyodemografik veri formu, AAB-YKG, AABE, YAA, Panik Bozukluğu Şiddet Ölçeği (PBŞÖ), Yaşam Boyu Panik-Agorafobik Spektrum Ölçeği'nin (PASÖ-YB) "Ayrılmaya Duyarlılık Alt Ölçeği" ve Kaygı Duyarlılığı İndeksi (KDİ) uygulanmıştır. Bulgular: Geçerlik çalışmalarında, her üç ölçeğin de hastaları sağlıklılardan ayırt ettiği gözlenmiştir. Bu üç ölçeğin birbirleri ile ve PASÖ-YB ayrılmaya duyarlılık puanlarıyla yüksek düzeyde ilişkili olduğu, KDİ'le orta düzeyde ilişkili olduğu anlaşılmıştır. Faktör analizi ile AAB-YKG çocukluk bölümünün 3, yetişkinlik bölümünün 2, AABE'nin 3 ve YAA'nin ise 5 faktörlü yapıya sahip oldukları saptanmıştır. AAB-YKG'nin orta düzeyde iç tutarlılık gösterdiği (çocukluk bölümü Cronbach alfa katsayısı=0.57æ yetişkinlik=0.59), iki alt ölçeğindeki tüm maddelerinin ölçeğin tümüyle orta düzeyde tutarlı olduğu, buna karşılık test-tekrar test ve görüşmeciler arası tutarlılığının oldukça iyi olduğu gösterilmiştir. AABE ve YAA'nin ikisininde yüksek iç tutarlılığa (AABE için Cronbach alfa=0.89æ YAA için Cronbach alfa=0.93) sahip oldukları, madde-toplam puan korelasyonlarının yüksek olduğu ve test-tekrar test güvenirliklerinin de oldukça iyi olduğu gösterilmiştir. Sonuç: Bu çalışmayla Türkçeye kazandırılan iki ayrılma anksiyetesi ölçeği ile bir yapılandırılmış klinik görüşmenin geçerli ve güvenilir oldukları belirlenmiştir. Bu gereçler yetişkinlik dönemindeki ayrılma anksiyetesi bozukluğu konusunda yapılacak klinik araştırmalarda tanı koymak ve şiddet belirlemek amacıyla kullanılabilir. Anahtar sözcükler: Yetişkin ayrılma anksiyetesi, Yetişkin Ayrılma Anksiyetesi Anketi, Ayrılma Anksiyetesi Belirti Envanteri, Ayrılma Anksiyetesi Belirtileri için Yapılandırılmış Klinik Görüşme. Aim: Separation anxiety is defined as a distress upon separation or anticipation of separation from one's mother or another basic attachment figure. Recently it has been showed that the core symptoms of separation anxiety might persist or even arise during adulthood. The aim of this study is to assess the validity and reliability of 1) Separation Anxiety Symptoms Inventory (SASI) that assess childhood separation anxiety retrospectively 2) Adult Separation Anxiety Questionnaire (ASA) and 3) Structured Clinical Interview (SCI-SAS) in order to make a diagnosis of adult separation anxiety in both Turkish psychiatric patients and healthy controls Method: The study sample included a group of 410 participants comprised of 282 adult psychiatric outpatients with Axis I anxiety and/or major depressive disorders according to DSM-IV criteria and 128 non-psychiatric control subjects. The presence or absence of a psychiatric disorder was determined by using the M.I.N.I. (Mini International Neuropsychiatric Interview) in all the subjects in the study. Structured Clinical Interview for Separation Anxiety Symptoms (SCI-SAS), Separation Anxiety Symptoms Inventory (SASI), Adult Separation Anxiety Questionnaire (ASA), Panic Disorder Severity Scale (PDSS), Panic Agorapfobic Spectrum Scale (PAS-SR), Anxiety Sensitivity Index (ASI) and a sociodemographic data form were also applied. Findings: The validity assessments of the instruments revealed that all the three measures have discriminated the psychiatric patients from the healthy controls. It has been showed that all these measures were highly intercorrelated with each other. They have been also found to have a high correlation with PAS-SR and a moderate correlation with ASI. The factor structure assessments revealed the existence of some factor structuresæ which were 3 factors for SCI-SAS-childhood, 2 for SCI-SAS-adulthood, 3 for SASI and 5 for ASA. It has been shown that SCI-SAS has a moderate level of internal concistency (Cronbach alfa coefficients are 0.57 for the childhood and 0.59 for the adulthood subscales). All the items in both subscales of the SCI-SAS has been found to have a moderate consistency with the instrument and also they have a good test-retest and inter-rater reliability. Both SASI and ASA has a high level of internal consistency (Cronbach alfa coefficients are 0.89 and 0.93, respectively), their total-item score correlations are also high, and their test-retest reliability is fairly good. Results: All the instruments that have been investigated in this study -a structured clinical interview and two severity scales regarding separation anxiety in childhood and adulthood- were found to have good psychometric properties, including a good internal consistency and construct validity. Results indicate that those instruments can be used in clinical studies both diagnosing adult separation anxiety disorder and to determining its severity. Keywords: Adult separation anixety, Adult Separation Anxiety Questionnaire, Separation Anxiety Symptoms Inventory, Structured Clinical Interview for the Symptoms of Separation Anxiety.