Balıkesir il merlezinde çalışan ebelerin iş doyum düzeyleri ve etkileyen etmenler

Abstract

Ebeler sağlık hizmetlerinde en önemli sağlık insan gücünü oluştururlar. Ebelerden beklenen sorumlulukların yerine getirilmesini etkileyen etmenlerin birisi de iş doyumudur. İş doyumuæ çalışanın işiyle ilgili duyduğu haz ya da olumlu duygusal durumu içermektedir. İyi bir ebelik hizmeti ebelerin, iş doyum düzeylerinin artırılması ile sağlanabilir. Araştırmanın amacı, Balıkesir İl Merkezinde çalışan ebelerin iş doyum düzeyleri ve etkileyen etmenleri belirlemektir. Kesitsel ve çözümleyici nitelikteki bu araştırma Balıkesir İl Merkezi'nde bulunan 17 Birinci Basamak ve 4 İkinci Basamak toplam 21 sağlık kurumunda yürütülmüştür. Araştırma evrenini 428 ebe oluşturmuştur. Öncelikle Birinci Basamak ve İkinci Basamakta çalışan ebelerin sayısının genel toplama oranı saptanmış ve böylece bu kurumlardan kaç ebenin örnekte yer alacağı saptanmıştır. 428 ebeden %25.0 sıklık %3.0 hata payı %95.0 güven düzeyinde örneğe en az 279 ebenin alınması gerektiği saptanmıştır. Örnek seçiminde tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Daha sonra rastgele sayılar tablosu kullanılarak her kurumdan örneği ve yedeklerini oluşturan kişiler belirlenmiştir. Araştırmada değişkenleræ sosyo-demografik, ekonomik, sağlık durumları, işe yönelik bilgiler ve iş doyumu olarak belirlenmiştir. Ebelerin iş doyumunun belirlenmesinde Minnesota İş Doyum Ölçeği (kısa form) kullanılmıştır. İş doyumu ölçeğinden elde edilen puanlar açısından ¼'lük dilimler yapılmıştır. En yüksek %25'lik dilim referans kategori olarak belirlenmiş ve en yüksek %25'lik dilime girenler "iş doyumu yüksek", ikinci ve üçüncü dilime girenler (%50) "iş doyumu orta", en düşük %25'e girenler ise "iş doyumu düşük" olarak gruplanmıştır. İstatistiksel çözümlemede gruplar arası puan ortalamalarının farklılığı bağımsız gruplarda t testi ile test edilmiş ve elde edilen p değeri 0.05'ten küçükse fark anlamlı kabul edilmiştir. Elde edilen bulgular ebelerin büyük çoğunluğunun iş doyum düzeylerinin orta olduğunu göstermiştir. İkinci basamak sağlık kurumunda çalışan ebeler, bekar-dul ve boşanmış olanlar, günde 11 ve üstü sigara kullananlar, çalıştığı birimde ebelik hizmeti vermeyenler, mezuniyet öncesi eğitimde aldığı ebelik bilgilerini kullanmayanlar, mesleğini kendi isteği ile seçmeyenler, haftada 45 saat çalışanlar, devamlı gündüz ve nöbet tutarak çalışanlar, birimde 21 ve üzeri kişi ile çalışanlar, çalışma yaşamında hasta ya da hasta yakınlarından tehdit görenler, çalışma yaşamında hasta ya da hasta yakınlarından tekmeleme, tokat atma, itme, ısırma ve çimdik atma gibi bedensel şiddet görenler, birlikte çalıştığı sağlık personelinden tehdit görenlerin iş doyum puanları anlamlı ölçüde düşük bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Ebeler, iş doyum düzeyleri, iş doyum etmenleri Midwives constitute the prominent labour force in healthcare services. One of the factors that effect midwives' responsibilities is their satisfaction with their profession. Job satisfaction includes a worker's contentment with his/her job and his/her positive emotional state. A good midwifery service can be achieved by improving the job satisfaction of midwives. The aim of the study is to determine the job satisfaction level of midwives, working in the centrum of Balıkesir and the factors that effect it. This cross-sectional and analytic research has been carried out in 17 primary health care facilities, 4 secondary health care facilities totaly in 21 health corporations situated in the centrum of Balıkesir. 428 midwives have composed the population of research. Inıtıally, the proportion of midwives working in primary and secondary health care facilities to the total population of midwives, and then the number of midwives in these corporations that would be taken as an example, has been determined. At least 279 midwives out of 428 have been determined in the range of %25.0 frequency, %3.0 rate of error, %95.0 confidence level. In the election of sample, stratified modeling has been used. After that, the people and their spares that constitute the sample has been determined from the each corporation by using random chart of numbers. The variables in research areæ socio-demographic, economic, case at health, proficiency at job and job satisfaction. In the determination of the job satisfaction of midwives, Minnesota Satisfaction Questionnaire (MSQ) has been used. In terms of the scores, gained from MSQ, slices in ¼ have been created. The highest %25 part has been determined as credentials category and those who were in this %25 part have been grouped "with high job satisfaction level", those in the second and third parts( %50) have been grouped "with moderate job satisfaction level", and others who were in the lowest part(%25) have been grouped "with low job satisfaction level". In statistical analysis, the diversity in the average of scores among groups has been tested with "t"test and when the obtained "p"value was found lower than 0.05, the diversity was accepted to be meaningful. Obtained results have demonstrated that a big proportion of midwives' job satisfaction is moderate. The job satisfaction level scores of midwives who are working in the secondary health care facilities corporations, who are single-widow or divorced, who smoke 11 or more cigarettes per day, who don't take a part in the service of midwifery in corporation she is working with, who don't use the midwifery information she got before graduation, who didn't choose the job with her own will, who are working 45 hours in a week, who are on guard ceaselessy(both day and night), who are working with 21 or more people in department, who face some threats or kinds of brutal force from their patients or relatives, and who face some threats from his/her colleagues, has been found out to be low in a meaningful way. Key words: Midwives, job satisfaction level, factors effecting job satisfaction