Toplum temelli bir örneklemde psikoz benzeri yaşantıların bilişsel işlevlerle ilişkisi

Abstract

Amaç: Psikotik bozukluk geliştirmedikleri halde psikoz riski taşıdığı düşünülen bireylerde şizofreni spektrumundaki kişilerle benzer bilişsel bozulmaların olabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı toplum temelli bir örneklemde psikoz benzeri yaşantıları olan kişilerin bilişsel işlevlerinin normal kişilerden daha kötü ve şizofreni hastalarından daha iyi olacağını göstermektir. Ayrıca, psikoz benzeri yaşantısı olan kişilerin bilişsel işlevlerindeki bozulmanın psikotik, depresif ve dissosiyatif belirtilerle ilişkili olmayacağı beklenmiştir. Yöntem: Bu çalışmanın örneklemi şizofreni (n=19), psikoz benzeri yaşantı (n=32) ve kontrol gruplarındaki (n=23) 74 katılımcıdan oluşmaktadır. Üç grupta bilişsel işlevleri değerlendirmek için Rey Sözel Öğrenme ve Bellek Testi, Stroop Testi, Sözel Akıcılık Testi , Kategori Akıcılık Testi, Weschler Görsel Kopyalama Testi , İz Sürme Testi A ve B formları, İşitsel Sessiz Üç Harf Sıralama Testi ve Sayı Dizileri Testi uygulanmıştır. Katılımcıların psikotik, depresif ve dissosiyatif belirtileri ise sırasıyla Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS), Hamilton Depresyon Ölçeği (HAM-D) ve Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği (DES) ile değerlendirilmiştir. Gruplar bilişsel ve klinik testlerin sonuçları açısından karşılaştırılmıştır. Bulgular: Psikoz benzeri yaşantı grubunun Stroop testinin renk okuma bölümü ve Rey dışında tüm nöropsikolojik testlerde kontrol grubundan daha kötü performans gösterdiği saptanmıştır. Psikoz benzeri yaşantı grubunun bilişsel işlevleri şizofreni grubuna kıyasla daha iyi olmasına karşın, Rey ve İz Sürme Testi dışındaki testlerde iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Psikoz benzeri yaşantı grubunun nöropsikolojik testleri ile, PANSS, HAM-D ve DES puanları arasında ilişki bulunmamıştır. Sonuç: Genel olarak, psikoz benzeri yaşantı grubu bilişsel açıdan kontrol grubundan daha kötü, şizofreni grubundan daha iyi performans göstermiştir. Bu grubun bilişsel işlevleri ile klinik durumları arasında ilişki saptanmamıştır. Aim: The individuals considered to have risk for psychosis may have similar cognitive impairments with patients of schizophrenia spectrum disorders. The aim of the study is to show that in a community based sample the individuals who have psychotic-like experience (PLE) would have worse cognitive performance than controls and better performance than schizophrenia patients. Besides it was anticipated that the cognitive impairment in subjects with PLE wouldn't be associated with psychotic, depressive and dissociative symptoms. Method: The sample consisted of schizophrenia patients (n=19), subjects reporting PLE (n=32) and controls (n=23). To assess cognitive functions, Rey Auditory and Verbal Learning, Stroop, Verbal Fluency, Categorical Fluency, Weschler Visual Reproduction, Trail Making A and B, Auditory Consonant Triagram and Digit Span Tests were administered. For clinical assessment of the psychotic, depressive and dissociative symptoms, PANSS, HAM-D and DES were used respectively. The groups were compared based on their cognitive and clinical assessments. In the PLE group, the association between cognition and clinical assessments was examined. Results: The subjects reporting PLE were found to have worse performance on neurocognitive tests except Rey and Stroop Color Reading compared to healthy controls. Although the cognitive functions of individuals with PLE were better than schizophrenia. The groups did not differ significantly with respect to their performance on tests other than Rey and Trail making. Conclusion: Overall, the psychotic like experience group did show worse performance compared to controls but better performance than schizophrenia patients. There was no association between cognitive and clinical status of PLE group.