Tıbbi hatalarda tutum ölçeğinin geliştirilmesi

Abstract

Amaç: Çalışma, hekim ve hemşirelerin tıbbi hatalarda tutumlarını belirlemek üzere "Tıbbi Hatalarda Tutum Ölçeği"nin geliştirilmesi amacıyla metodolojik olarak gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Çalışma, bir eğitim ve araştırma hastanesinde yapılmış olup, araştırmanın örneklemine, araştırmanın yapıldığı hastanede Ocak -Aralık 2012 tarihleri arasında 80 hekim ve 207 hemşire alınmıştır (N: 287). Test tekrar test güvenirliği için aynı örneklem grubundan 65 kişiye üç hafta sonra tekrar test uygulanmıştır. Araştırmanın verileri sosyo-demografik özellikler ve 19 maddelik "Tıbbi Hatalarda Tutum Ölçeği" taslak formu ile toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler, kodlanarak bilgisayar ortamında geçerlik ve güvenirlik analizleri kapsamında sayı, yüzde, korelasyon analizi, faktör analizi, Cronbach Alfa katsayısı ve bağımsız gruplarda iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular ve Sonuç: Araştırmaya katılanların %45.3'ü 31-40 yaş grubundadır ve yaş ortalaması =36.9 (SS:8.0)'dur. Katılımcıların %78'i kadın, %72.1'i hemşire ve %29.6'sı uzman hekim, %35.9'u lisans mezunudur. Katılımcıların %26.5'i dahiliye kliniğinde, %72.5'i gündüz-gece ve %87.1'i haftada 45 saat ve üzeri çalışmaktadır. Araştırmacı tarafından 20 maddelik ölçek havuzu oluşturulmuştur. Kapsam geçerliği için 19 uzmanın görüşüne başvurulmuş ve alınan geri bildirimler sonrasında madde sayısı 19 olarak belirlenmiştir. Yapı geçerliği için doğrulayıcı faktör analizi sonucunda güvenirlik katsayıları .25'in altında olan üç madde ölçekten çıkarılmıştır. Tıbbi hatalarda tutum ölçeğine 16 madde olarak son şekli verilmiş ve üç faktörde toplanmıştır. Faktörler tıbbi hata algısı, tıbbi hataya yaklaşım ve tıbbi hata nedenleridir. Tüm maddelerin madde toplam puan korelasyon katsayıları .35 ile .56 arasında, pozitif yönde ve istatistiksel olarak çok anlamlı düzeyde bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı tüm ölçek için ? = .75'tir. Araştırmada test tekrar test güvenirlik katsayısı .91 olup, iki ölçüm puanları arasında pozitif yönde, güçlü ve istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, "Tıbbi Hatalarda Tutum Ölçeği"nin geçerlik ve güvenirliği yüksek, hekim ve hemşirelerin tıbbi hatalarda tutumlarını belirlemede yeterli bir ölçme aracı olduğu bulunmuştur. Objective: This study was conducted methodologically in order to develop "Medical Errors Attitude Scale" to determine the attitudes of physicians and nurses for medical errors Method: The study was carried out on 80 physicians and 207 nurses in a training and research hospital between January 2012 and December 2012 (N: 287). Sixty-five subjects from the sample group were re-tested after three weeks for the test-retest reliability. The data were collected as socio-demographic characteristics and using a 19-item "Medical Errors Attitude Scale". The data obtained from this study were coded and evaluated using number, percentage, correlation analysis, factor analysis, Cronbach's alpha coefficient, and independent samples t- test within the scope of the validity and reliability analysis on the computer. Results and Conclusion: Of those surveyed, 45.3% were between the age group of 31 to 40 years and the mean age was =36.9 (SD: 8.0). Seventy eight percent of the participants were female, 72.1% were nurse and 29.6% were specialist physicians, and 35.9% were Bachelor's degree graduates. Twenty-six point five percent of the participants were working in the department of internal medicine, 72.5% were day/night workers, and 87.1% were working 45 hours or more. A 20-item scale pool was created by the researcher. We consulted 19 specialists about the content validity and the number of items was determined as 19 according to the feedbacks. As a result of confirmatory factor analysis for construct validation, three items with a reliability coefficient of < .25 were excluded from the scale. The final version of the attitude scale of the medical errors included 16 items and was grouped under three factors: the perception of medical errors, approach to medical errors and causes of medical errors. The item-total correlation coefficients of all items were between .35 and .56 and showed a positive and statistically high significance. The Cronbach's alpha reliability coefficient was found as ? = .75 for the whole scale. In this study, test-retest reliability coefficient was .91 and a positive, strong and statistically significant correlation was found between the two measurement points. In conclusion, "Medical Errors Attitude Scale" was found as a measuring tool with high reliability and validity and as sufficient for determining the attitudes of physicians and nurses for medical errors