Parkinson hastalarında karar verme ve dürtü kontrol bozukluklarının incelenmesi

Abstract

Amaç: Parkinson Hastalığı'nda, motor belirtilerin yanı sıra, dopaminerjik tedaviye bağlı olarak gelişen davranışsal ve bilişsel bozulmalar gözlenmektedir. Bu çalışmada Parkinson hastalarındaki karar verme becerilerinin ve dürtü kontrol bozukluklarının incelenmesi ve aralarındaki ilişkinin değerlendirilmesi hedeflenmiştir Yöntem: Araştırmanın örneklemi 39 Parkinson hastası ve 39 gönüllü kontrolden oluşmuştur. İki grubun karar verme ve bilişsel işlevlerini değerlendirmek için Iowa Kumar Testi (IKT), Sözel Akıcılık Testi (SAT), İz Sürme Testi (İST) ve Sözel Bellek Süreçleri Testi (SBST) kullanılmıştır. Hasta grubunun klinik değerlendirmeleri ise Birleşik Parkinson Hastalığı Değerlendirme Ölçeği (UPDRS), Hoehn- Yahr Evrelendirme Skalası, Parkinson Hastalığında Motor Olmayan Belirtiler Anketi (MOB), Parkinson Hastalığında Dürtüsel Bozukluk Anketi (PH-DB) ve Hamilton Depresyon Ölçeği (HDÖ) ile yapılmıştır. Bulgular: Hasta ve kontrol grupları arasında IKT puanları açısından istatistiksel olarak bir fark bulunmamıştır, fakat hastalar kontrollere göre daha kötü performans sergilemişlerdir. Hasta grubunda hastalık süresinin uzun olması, motor dalgalanmaların varlığı ve günlük dopamin agonisti miktarının fazla olması ile karar verme performansındaki düşüş arasında bir ilişki saptanmıştır. Hastalarda yaşanan dürtü kontrol bozukluklarının, eğitim, hastalık başlangıç yaşı, dopamin agonisti miktarı ve motor dalgalanmaların varlığı ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca, kumar oynamayla ilgili kompulsif davranışlar puanı ile IKT performansı ilişkili bulunmuştur. Sonuç: Parkinson hastalarının karar vermede sağlıklı kontrollerle benzer bir performans sergiledikleri görülmüştür. Hastaların karar verme becerileri ve kompulsif davranışlarının aldıkları dopaminerjik tedaviye göre değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca patolojik kumar oynama ve karar verme arasında bir ilişki var gibi gözükmektedir Objective: In Parkinson's disease, as well as motor symptoms, behavioral and cognitive impairments experienced due to dopaminergic treatment. In this study, decision-making and impulse control disorders and the relation between these two is aimed to evaluate in Parkinson disease. Method: The sample of the current study was consisted of 39 Parkinson?s disease patients and 39 healty controls. Iowa Gambling Test (IGT), Verbal Fluency Test (VFT), Trial Making Test (TMT) and Auditory and Verbal Learning Test (AVLT) were used to assess decision-making and cognitive functions. For clinical assessment of patients, Uni ? ed Parkinson Disease Rating Scale (UPDRS), Hoehn and Yahr Scale, Non-Motor Symptoms Scale for Parkinson?s Disease (NMS), Questionnaire for Impulsive-Compulsive Disorders in Parkinson's Disease (QUIP) and Hamilton Depression Scale (HDS) were used respectively. Results: No statistically significant difference was found between patients and healthy controls in terms of IGT scores but patients showed poorer performance than healthy controls. Longer duration of illness, the presence of motor fluctuations and higher amount of daily dopamine agonist was found as correlated with lower decision-making performance. Impulse control disorders in patients found as correlated with education, the age of onset, amount of dopamine agonist and presence of motor fluctuations. Additionally, compulsive gambling behaviour found as related with IGT performance. Conclusion: Patients and controls showed a similar performance in terms of decision making. Decision-making and compulsive behaviors of patients varies according to their dopaminergic treatment. Additionally, there is a relationship between pathological gambling and decision-making.