Abstract:
Ortaçağda bazı ressamlar öteki dünya ile ilgili resimler yapınca belki de bu fikirlerin nerden geldiği konusunda birçok teori ortaya atılmıştır. Büyük olasılıkla rüyalar bu tip bir başlangıcın ana temalarıydı. Fotoğrafın keşfinden sonraki yıllarda gerçeküstü tavır bu sanat dalında yer buldu. Bu teknik gelişme tüm sanat dünyasını altüst etti. Özellikle modern sanatın fotoğrafla başladığını söylemek yanlış olmaz. Başlangıcından itibaren bir belgeleme aracı olarak görülen fotoğraf aslında resim gibi duygu ve düşünceleri yansıtan bir sanat aracı olmalıydı. Öncü isimler tüm dışavurumlarıyla fotoğrafta da varolan sanat anlayışının izlerini ortaya koydular. Mantık ve düz anlamın olmadığı ruhsal ve çok anlamlı üretimler yaptılar. Dünya düzeninin getirdiği radikal değişikliklerin içinde giderek sanat anlayışı da değişti. 20. yüzyılın başında sanat dünyasında ortaya çıkan avangard sanat hareketleri, sanat dünyasının daha önce öngördüğü birçok kavramı altüst etti. Baskılarla sıkışan dünya görüşü terk edilip her bakımdan özgür bir yapı getirilmek istendi. Hem sanat malzemesi hem de içeriği birbirine karıştı. Dada ve gerçeküstü akımlar sanatın özgür yönünü ortaya çıkarmaya çalışan sanat akımlarının başında gelmekteydi. Fotoğraf sanatı da bu akımlar içerisinde çok farklı yönlerde gelişti. Ruhsal ve düşünsel anlamdaki serbestlik savunuldu. Teknik anlamdaki deneysellikler ve özgür dünya görüşlerinin savunulmasına yönelik konular gerçeküstü fotoğrafın temellerini oluşturdu. Avangard dönemde hayat bulan gerçeküstü fotoğraf, postmodern dönemde de devam ediyor. Ancak dönemin getirdiği görsel zenginlik anlamında bazı aşırılıklar fotoğrafta da fantastik biçimde yer buldu. Peki 1920'lerdeki saflık nereye gitti? Postmodern dönem fotoğrafa ve özel olarak gerçeküstü fotoğrafa ne getirdi? Teknolojik gelişmeler ve ideolojik farklılığın getirdiği değişiklikler, yansımalarını sanat dünyasında buldu. Gerçeküstü fotoğraf avangard haliyle olmasa bile uzantısı olan postmodern tavırla ve fantastik dünya görüşleriyle devam ediyor. Sanat akımlarının tümünde olduğu gibi gerçeküstücü akım da Türkiye'de kendisine yer buldu. Avangard dönemde özellikle Avrupa'da yayılan gerçeküstü sanat akımı, ancak bir süre sonra Türk sanatının ilgi alanına girebildi. Gerçeküstücü düşünceyle eser üreten sanatçıların sayısı da yeterli olmadı. Edebiyat ve resim alanındaki nadir örneklere fotoğraf alanındaki ilgi 1970'lerin sonunda eklendi. Toplumsal ve siyasi gelişmeler Türk fotoğrafındaki değişimlerin önemli dayanağı oldu. Belgesel ve kurgusalcılar olarak iki farklı kutupa ayrılan fotoğraf dünyasında kurgusal çalışmalar yapan ve gerçeküstü tavır gösteren bazı sanatçılar ortaya çıktı. Bu sanatçılar kendilerine genel olarak mevcut postmodern dönemde var olan teknik ve içerikleri örnek aldılar. In medieval some of the painters paint about the other world, eventuelly a lot of theory manifests where these ideas come from. A hard probability the dreams are the main theme of these startings. After the years past with the discovery of photography the surreal manner take part in the subsection of art. This technical development agitate all the world of art. Especially can say not wrong that modern art begins with photography. From the begining photography seem to be a documentary medium, infact it have to be a art like the painting projecting emotion and sentiments. Pioneer names with all their expression give impress of art sensibility obtaining in the photography. They do productions with no dialectic and denotation but mental and polysemic. In the radical changes of world system, incerasingly the art sensibility changed. The avangard art movements in the begining of 20 th century the appearence in the world of art, discombobulate a lot of concepts anticipate before the art of world. With pressure of coercion the world vision lefted, a free world would be brought in every respect. Both art materials and also the contents confuse in each others. Dada and surrealism movements vangard the art movement of freedom aspects deduce in. The art of photography grew up very different directions in these movements. Psychic and spritual meaning exemption defends. The defence of subjects of the technic meaning of experimantely and free world visions caus the surreal photography. The surreal photography quicken in avangard period, still continues in postmodern period. But excesses of visual prosperity bringing in this period finds itself fantasticaly in photography. Then, where the purity has gone of 1920 th's.? What has postmodern period bring in photography and especially surreal photography? Changes in technologic developments and ideologic disparity, find the reflections in art world. Surreal photography not only in avangard status, extension of it postmodern manner and fantastic world vision still lives. With all art movements surreal movement also locate in Turkey. Surreal art movement disperse especially in Europe avangard period, however after Turkish art interested in. There is not so much artist produce work in surreal attitude. The interest in photography added in 1970'th to rare simples in literature and painting. Social and political progress changes major support in Turkish photography. In photographic world breaking up two different pole like documentary and fiction photographers, some artists appear doing fiction works and indicate surrealistic manner. These kind of artists sample to them generally technical and contents of present postmodern period.