Dramatik metinde motif kullanımı

Abstract

Dramatik Metinde Motif Kullanımı, dolayısıyla Dramatik Motif'in işlevi, estetik değeri ve ortaya çıktığı koşullarla ilgili bir tanımlama ve inceleme çalışmasını gerçekleştirmek bizi öncelikle Motif'in ne olduğu sorusunu yanıtlamaya götürür. Bu soruyu cevapladığımızda Dramatik Motif'i, anlama, tanımlama ve dramatik yapı içindeki işlevi ile ele alma olanağımız doğar. Motiflerin yalnız dramatik tasarımda değil hemen hemen diğer sanat türlerinin tümünde birden karşımıza çıkması önemli bir konumu işaret etmektedir. Çünkü bu durum, sanatların kendilerine has onca yapısal ve estetik unsuru arasından sıyrılarak, ortak bir işlemci gibi görev gören motiflerin kendine has yapısını vurgular. Böylelikle motifin sınırları sosyolojik olandan, psikolojik olana, yerel olandan, evrensel olana dek genişler ve sonuçta sanat yapıtının kendinde temellenen bir özgünlük içinde, tamamen bağımsızca form bulur. Motifler ortaya çıktıkları sanat dallarında, o sanatın türsel niteliklerine göre var olurken hem estetik hem de işlevsel görevler edinirler. Bu sebeple motiflere ilişkin oluşturulacak genel bir tanım, dramatik motife ulaşmanın ilk durağı olarak görülebilir. Dramatik Motif tıpkı Tema, Yan Tema, Mesaj, Önerme vb. gibi dramatik yapının estetik ve işlevsel bir unsuru olarak ele alınabilir. Dramaturgi çalışmalarının zorunlu bir parçasına dönüşebilir. Dramatik Motif'in detaylı bir incelemesi, eserin daha iyi ve yoğun biçimde kavranmasına yol açabilir. Bununla birlikte dramatik metinlerde açığa çıkan motiflerin çözümlenmesi meselesinin çoğu kez ihmal edildiğini, belli bir sistematiğe bağlanmadığını belirtmekte fayda vardır. Bu sorunu, belli oyun örneklerini dramatik motifler açısından ele alarak aşmak gerekebilir. Yerli ve yabancı yazarlar aracılığıyla Dramatik Motifler'in farklı kullanım biçimlerinin çeşitliliğini sergilemek estetik ve işlevsel açıdan çözümlenmesini de kolaylaştıracaktır. Bir yazarın başat arzusunun; belli konulardaki fikirlerin, her tür aracı kullanarak, etkili bir şekilde iletmesi olduğu düşünülürse Dramatik Motif, bu amaca hizmet edebilecek incelikli, özgün ve gücünü insanlığın ortak kültür mirasıyla geçmişinden alan araçlardan birisidir diyebiliriz. Conducting a study on the function and value of motif and the conditions in which it occurs in a dramatic text necessitates, first of all, a clear understanding of what an artistic motif is in its most general sense. Only then is it possible to define and identify special cases of motif in various disciplines such as drama, literature, folklore, music and the visual arts. That we encounter motifs in almost every art discipline indicates its unique and peculiar nature among all those other esthetic and structural elements that are exclusive to a specific discipline. Thus the functional scope of motif, which has an independent existence in a work of art, ranges from the sociological to the psychological, from the local to the universal. Motifs, as they appear in different disciplines with qualities that are specific to the discipline itself, take on esthetic and structural functions. For this reason, a general definition of motif can be seen as the first step in identifying a dramatic motif. Seen as one of the fundamental and structural elements along with theme, sub-theme, message and etc., dramatic motif becomes a necessary component in a dramatic work and its detailed study in a dramatic text gives us a greater and fuller understanding of it. It should be noted that such analytic studies has been long neglected in the discipline. Given that the main desire of a writer is to convey his ideas on certain subjects using every device available to him, dramatic motif drawing its unique and subtle power from the common past and culture of humanity is one of the devices to serve to this end.