Türk askeri müzik geleneğinde değişim ve süreklilik

Abstract

Bu çalışmada, resmi ideolojinin yerel kültürle karşılaşma anı, bu mekan ve zamanda devletin davranış biçimleri ve kullandığı önemli araçlardan biri olarak askeri bandoyu kullanma şekli, Türkiye Cumhuriyeti özelinde ele alındı. 1980'lerden itibaren ülke içi ve dışında meydana gelen önemli olaylar neticesinde ordu, halkla olan diyalogunu geliştirme ihtiyacı hissetmiş, bunun neticesinde o güne kadar ısrarla savunduğu kimi değerlerden vazgeçme eğilimi göstermiştir. Bu durum kendisini en açık biçimde askeri bando müziği alanında hissettirmektedir. Ordunun, çok seslilik gibi temalardan vazgeçme temayülüne girmesiyle birlikte köylerde ve okullarda yapılan karnavalvari organizasyonlarda bu düşüncesini uygulamaya koyduğu, bunun da Mikhail M. Bakhtin'in ?Diyaloji? ve ?Karnavalesk? kavramlarıyla ilişkili olduğu görülmektedir. Bakhtin'e göre diyalog, bir çoksesliliktir; birbiriyle etkileşim, dilleri ve insanları diğerine karşı hareketli kılar, diyalog kurmaya iter. Karnaval ise karşılaşmanın zaman ve mekanını tespit ederken, resmi kültüre karşı bir halk kültürünü, sosyal ve psikolojik boyutuyla gülmeyi ve toplumsal meşruiyeti ortaya çıkartır. Alan araştırması, katılarak gözlem, inceleme ve kaynak taramaya dayanan ve üç yıldan biraz fazla bir zamana yayılan bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde, dünyada ve Türkiye'de askeri müziğin gelişiminden bahsedilmektedir. Devletlerin resmi müzik politikalarının ve ordusal müzik kurumlarının oluşum biçimleri ile buralardaki değişim ve gelişimler tarihsel perspektifi oluştururken, bazı kavramları daha iyi anlamaya yardımcı olacaktır. İkinci bölüm, devletin yeniden inşasında yani Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve biçimlenmesinde müziğin rolünü ya da başka bir deyişle müziğe verilen rolü ortaya koymaktadır. Bu iki bölüm, kavramsal çözümlemeyi sağlayacak ipuçlarını gösterirken, üçüncü bölüm olan devletin ulusla diyalogunda M. M. Bakhtin'in Diyaloji ve Karnavalesk gibi bazı kavramlarında belirttiği biçimde, ordunun ve devletin yurttaşlarla kurmaya çalıştığı ilişki sonucunda askeri bando geleneğinde meydana gelen değişim, böylece devletin sürekliliğinin sağlanması çabaları durum çalışmasıyla incelenmektedir. In this study, the meeting moment of official ideology with local culture, the forms of state?s attitude and the way of using military brass bands towards this moment are examined in Turkish Republic in particular. The army felt the necessity to improve the dialogue with public after the events taken place since 1980?s. Therefore the army had the tendency to give up the insistengly protected values. This is strongly felt in the military brass band. With the trend of the army to leave the polyphony, the new policy began to be implemented in vilages and schools. It is seen that this is related to ?Dialogisme? and ?Carnivalesque? concepts of Mikail M. Bakhtin. According to Bakhtin dialogism is a polyphony that interaction makes languages and people active to eachother and forces for a dialogue. Besides carnival determines the time and the location, form the legality of public culture against official culture, social and psycological extentions of smiling. This study has three parts that is formed with field research, particivative observation, examination and source scaning during a little more than three years. In the first chapter, the evolution of military music in the world and Turkey is explained. The official military music policies of states and the figuration forms of musical army institutions, their developments and evolutions constitude the historical perspective of the study and make easier to conceive the some concepts. Second chapter exposes the role of music or the given role of music during the reconstruction period of Turkish Republic. These two chapters show the clues of conceptual analysis. In third chapter titled ?The Dialogue of State with Nation?, the change of military brass band tradition with the attempt of the army and the state to communicate with citizens, as M. M. Bakhtin points with dialogisme and carnivalesque concepts, which forms the sustainability of the state is analysed with case study.