Akıllı giysi dizaynı üzerine bir araştırma

Abstract

Son yıllarda önemi ve kullanım alanı giderek yaygınlaşan “akıllı sistemler ve malzemeler” tekstil sektöründe de artan bir uygulama alanı bulmaktadır. dış ortam şartlarına fiziksel ve kimyasal olarak reaksiyon veren malzemelerin yanı sıra elektronik ve tekstil materyallerinin entegrasyonunu amaçlayan akıllı/interaktif tekstil yapıları geliştirilmektedir. geleceğin giysileri olarak nitelendirilen bu akıllı sistemler korunma, yönlendirme, iletişim vb. birçok fonksiyonu içermektedir. aktif ısıtıcı giysilerin, gelecekte en geniş kullanım potansiyeline sahip akıllı giysi örneklerinden biri olacağı tahminlenmektedir. özellikle dış ortam şartlarında görev yapan personelin kullanımına yönelik olan sıcaklık kontrollü bir akıllı giysi tarafından kullanıcıya sağlanan termal destek, giysi içerisine yerleştirilen ısı kaynaklarından sağlanmaktadır. bu tür bir giysi konseptine örnek olabilecek nitelikteki “sıcaklık kontrollü giysi tasarımı”nda bir yandan kullanıcının temel gereksinimlerini karşılayabilecek bir giysi tasarımı gerçekleştirilirken diğer yandan da hedeflenen fonksiyonların yerine getirilmesi amacıyla en uygun elektronik altyapının hazırlanması gerekmektedir. taşınabilir bir yapının tasarlanması sebebiyle kullanım anındaki dayanıklılığı, kullanım süresinin yeterli olması, taşınabilir güç kaynağı seçiminin uygun yapılması gibi konular öne çıkmaktadır. Bu çalışmada öncelikle elektronik fonksiyonlara sahip akıllı/interaktif konfeksiyon ürünlerindeki gelişmeler incelenmiştir. konu ile ilgili türkiye'deki ilk çalışmalardan birinin gerçekleştirilmesi amaçlanmış ve çelik esaslı iletken iplikler kullanılarak ısıtıcı paneller üretilmiştir. kumaş esaslı olan bu panellerden sıcaklık eldesi için taşınabilir güç kaynakları kullanılmıştır. bu panelleri besleyecek uygun özelliklere sahip elektronik devre altyapısının yanı sıra tüm bu altyapının yerleştirileceği bir akıllı giysi tasarlanmış ve üretilmiştir. ısıtıcılı giysi prototipinin çalışma performansı kullanım alanına yönelik olarak soğuk iklim şartları simüle edilerek test edilmiştir. “smart systems and materials” are getting more and more attention in recent years and have a great potential in the field of textiles. the smart/interactive textile structures that integrate electronics and textile materials and the materials that react to the external stimuli physically and chemically have been developed. these products, which are called 'the garments of the future', involve different functions such as protection, actuation, communication etc. the garments, which can heat the body, will possibly be one of the most widely used products for future use in daily life. these products are developed especially for the use of the people who work outside during their day. the thermal heating occurs in the thermal panels that are placed inside the garment. the procedures used to design this kind of garments can be grouped into two major topics. the first is to fulfill the needs of the comfort properties as it is an ordinary textile product while the second is to meet the functional requirements as a warming system. heating amount, durability, sufficient working time and determining the optimum power source are among the major parameters in point of designing of a portable structure. In this study, developments about smart/interactive garments having electronic functions were investigated. steel based conductive yarns were used to produce heating panels within the study being one of the first about interactive electronic garment design in turkey. portable power supplies were applied to fabric based panels to obtain heating function. beside an electronic circuit, a functional garment containing all system was designed and produced. performance of the heating garment prototype was evaluated on a thermal mannequin by testing under the cold weather environments.