Kumaşların mekanik özelliklerinden ve geçirgenlik özelliklerinden yararlanılarak giysi konforunun tahminlenmesi

Abstract

Bu tez kapsamında, kişilerin giysi seçimlerinde giderek daha önemli hale gelen konforun temel bileşenlerinden termal konforun değerlendirilmesi için objektif ve subjektif ölçümlere dayalı bir yöntem geliştirilmesine temel oluşturacak çalışmalar yapılmıştır. Çalışmanın amacı, termal konforun mümkün olduğunca kolay uygulanabilir objektif yöntemlerle belirlenebilmesini sağlayan bir yöntemin geliştirilmesidir. Bu amaçla öncelikle objektif ölçümler için gerekli test olanaklarının oluşturulması için çalışmalar yapılmış, dünyada termal konfor ölçümleri konusunda kullanılan en gelişmiş objektif ölçüm sistemlerinden olan dinamik terleyen levha sistemi tasarlanıp üretilmiş ve terleyen termal manken sistemi de mevcut bir sistem üzerinde yapılan değişikliklerle elde edilmiştir. Objektif ölçümlerin gerçeği hangi oranda yansıttığının belirlenebilmesi için de incelenen kumaş grubunun bir kısmından üretilen giysilerle profesyonel sporcuların katıldığı subjektif giyim denemeleri gerçekleştirilmiştir. Subjektif giyim denemelerinden önce, seçilen bir grup kumaşın deriyle temas sırasında verdiği sıcaklık ve ıslaklık hislerinin bağlı olduğu kumaş özelliklerinin belirlenebilmesi amacıyla önkol testi uygulanmıştır. Bu test sonucu tutarlı ve tekrarlanabilir sonuçlar veren gönüllülerle subjektif giyim denemelerine devam edilmiştir. İncelenen kumaşlar piyasada sportif giysi üretiminde kullanılan, termal konfor açısından avantajlı hammadde veya yapılara sahip olduğu belirtilen kumaşlar ve standart kumaşlardan oluşan bir gruptur. Objektif ölçüm yöntemleri ile kumaş ve giysi sistemleri için tespit edilen termal ve su buharı direnç değerleri ile subjektif giyim denemeleri ile elde edilen fizyolojik ve psikolojik veriler arasındaki ilişkiler incelenerek farklı ölçüm sistemleri ile elde edilen parametreler arasındaki ilişkilerle ilgili sonuçlar ortaya konmuştur. Ayrıca, kumaşların fiziksel/yapısal ve geçirgenlik özellikleri de standart yöntemlerle tespit edilerek bu özelliklerin termal konfor performansı üzerindeki etkileri incelenmiştir. In this thesis, principle studies for development of a method including objective and subjective measurements were carried out to determine the thermal comfort performances of fabrics/garment systems. The aim of the study was to determine thermal comfort properties of garment systems by a practical and cheap method. Therefore, a dynamic sweating hotplate system was developed and produced and a thermal manikin system was developed by modifications on an existing device. These systems are accepted as the most advanced devices to measure thermal comfort parameters. Subjective wear trials were conducted with professional sportsmen to test in what extent the objective measurements simulate the real wear conditions by using garments produced from some of the investigated fabric group. Forearm test was carried out on subjects to determine fabric characteristics related to the coolness and dampness sensations occurring during skin-fabric contact. Subjective wear trials were continued with those subjects giving reliable and repeatable results for forearm test. Knitted fabrics having different physical/constructional properties which are used for sportive clothing were investigated within the study. The investigated fabric group consisted of fabrics having special materials or constructions providing advantage about thermal comfort and some basic fabrics. As a result, conclusions were drawn about the relationships between parameters obtained by objective measurement systems and subjective wear trials. Physical/structural and permeability properties of the fabrics were also determined by using standard methods to investigate their effects on thermal comfort.