Mimari miras yönetimi ve sürdürülebilir turizm: Batı Anadolu tarihi kaplıcaları örneği

Abstract

Bu çalışmada, termo-mineralli sıcak su kaynaklarının bir tedavi unsuru olarak kullanıldığı kaplıcalar tarihsel süreç içinde incelenmiş ve elde edilen sonuçlar tarihi Yalova Kaplıcaları'nın korunması ve geliştirilmesinde yöntem olarak önerilmiştir. İncelenen kaplıcalar Muğla, Denizli, Aydın, İzmir, Manisa, Kütahya, Balıkesir, Çanakkale, Bursa ve Yalova il sınırları içinde kalmaktadır. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmanın amacı, kapsamı, kurgusu ve çalışmada kullanılan yöntem anlatılmaktadır. İkinci bölümde termo-mineralli sıcak suyun farklı tarihi dönemlerdeki algısı ve insan sağlığı açısından bir tedavi unsuru olarak kullanılma şekli irdelenmektedir. Üçüncü bölümde Batı Anadolu'da yerinde incelenen kaplıcalar yapım tarihlerine göre sınıflandırılmış, her sınıf kendi içinde ve eşzamanlı başka kaplıcalar ile karşılaştırılarak incelenmiştir. Bu bölümde farklı tarihsel dönemlerde gelişen kaplıca mimarisi ve bunu etkileyen sebepler hakkında sonuçlara varılmaktadır. Dördüncü bölümde Yalova Termal Kaplıcaları, içindeki tarihi yapılarıyla birlikte hem mimari, hem de termal turizm açısından incelenmektedir. Beşinci bölümde, ?miras yönetimi? ve ?sürdürülebilir turizm? kavramları irdelenmekte, bu kavramlar üçüncü ve dördüncü bölümlerden elde edilen sonuçlar ile birleştirilerek, tarihi Yalova Kaplıcaları'nın korunması ve geliştirilmesinde benimsenecek ilkeler saptanmaktadır. Katalog bölümünde Batı Anadolu'da yerinde incelenen kaplıcaların belgeleme çalışması yapılmıştır. My study investigates architectural history of the healing spas, which use the thermal mineral spring water for therapeutic purposes. The case studies include the bath establishments from Muğla, Denizli, Aydın, İzmir, Manisa, Kütahya, Balıkesir, Çanakkale, Bursa and Yalova. The finds of the research are synthesized to propose a model for the preservation and future development of the historical spas in Yalova Termal. The study includes five chapters. The introduction discusses the aim, scope, and metod. The second chapter narrates the history of the therapeutic use of thermal springs and the perception of their curative powers in historical time line. Chapter three focuses entirely on the setting and architecture of the healing spas in Western Anatolia, which are classified with respect to their construction date. Each category is analysed in itself and also in comparison to contemporaneous examples. The historical issues and scientifical developments in medicine that influence the design of spas are discussed concurrently. In the fourth chapter, the urban setting and the architecture of the historical healing spa of Yalova Termal is closely analysed and its contribution to the thermal tourism is evaluated. In the fifth chapter, the results extrapolated from the third and fourth chapters are used to highligt the various qualities of Yalova Termal and management guidelines for the preservation and future development of the site are proposed. In preparation of these guidelines contemporary discussions on heritage management and sustainable tourism are taken into consideration. The healing spas researched in Western Anatolia are documented in catalogs in the last part of the study.