Tekne izleme ve coğrafi bilgi sistemleri desteğiyle Türkiye'de balıkçılık yönetiminin etkinleştirilmesi

Abstract

Bu çalışma Türkiye'deki balıkçılık yönetimine coğrafi bilgi sistemleri (CBS) teknolojisinin entegre edilmesi, karar verici mekanizma için etkin analizlerin yapılabilmesi için örnek olarak gerçekleştirilmiştir. Dört farklı denize kıyısı olmasıyla Türkiye önemli bir balıkçılık ülkesidir. Balıkçılık ülke ekonomisine önemli bir girdi sağlamasının yanı sıra istihdam yaratılması açısından da önemlidir. Bu kapsamda, öncelikle mevcut durum ve Avrupa Birliği uyum sürecinde geliştirilen yenilikler değerlendirilmiştir. Avrupa Birliği, Ortak Balıkçılık Politikası hedeflerini uygulama yolunda, bölgesel balıkçılık organizasyonlarının bilimsel tavsiyelerini dikkate almaktadır. AB'nin genişleme süreciyle birlikte Akdeniz ve Karadeniz'deki kıyıları da artmış ve bu bölgedeki balıkçılıkla ilişkili olarak önemli adımlar atmıştır. Tez çalışmasında, tüm gelişmeler ve güncel balıkçılık yönetimi modelleri göz önünde bulundurulmuştur. Dünya genelinde, balıkçılık yönetiminde geniş uygulama alanı bulan CBS teknolojisi Türkiye'de henüz uygulama alanı bulamamıştır. Ancak, ton balığı avcılığı yapan teknelerin alansal faaliyetleri izlenmektedir. Türkiye'de modern balıkçılık yönetimi yaklaşımlarına örnek oluşturmak amacıyla CBS'nin karar destek aracı kullanılmasına yönelik bir uygulama yapılmıştır. Çalışma alanı olarak Ege Denizi seçilmiştir. Aydın, Balıkesir, İzmir ve Muğla illerine kayıtlı balıkçı teknelerine ilişkin veriler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ege'de gerçekleştirilen balıkçılık faaliyeti, Akdeniz balıkçılığı karakterindedir. Balıkçı filosuna bakıldığında da, genellikle günü birlik kıyı balıkçılığı yapıldığı görülmektedir. Ege Denizi balıkçılık filosu sınıflandırılmış ve faaliyet birimleri saptanmıştır. Avcılık sahaları belirlenmiştir. Çalışma, balıkçılık yönetiminde yaşanan gelişmeler, balıkçılığın alansal yönetiminin önemine değinmekte ve değerlendirmeleri içermektedir. This study has been carried out to set a useful and leading example for the integration of GIS (Geographic Information Systems) technology to Fisheries Management in Turkey as well as to assist the decision-makers to make more effective analysis. Turkey, with its coasts in four different seas, is an important fishing country. Fishing is of importance not only in terms of providing revenue in the national economy, but also for creating new employment opportunities. In this context, the current state of fisheries management and the recent improvements made in the process of accession to the European Union have been evaluated. The European Union takes the scientific recommendations from regional fishery organizations into consideration when practicing the CFP (Common Fisheries Policy). As the European Union?s coast line along the Mediterranean Sea and the Black Sea increased due to the recent enlargement process, its interest and focus on the fisheries in the new regions also increased. In this thesis, actual fisheries management models and all the developments have been evaluated. Although GIS technology has a large field of application throughout the world, it has not yet been applied effectively in fisheries management in Turkey. At present only tuna vessels are monitored by satellite based systems. An application of GIS to be used as decision support tool has been made in order to set a good example for the modern approaches to fisheries management in Turkey. The Aegean Sea has been selected as the application area. The data collected from the fishing vessels registered in the following provinces; Aydın, Balıkesir, Izmir and Mugla, have been used. The fishing activity performed in the Aegean Sea is similar to the one in the Mediterranean Sea. In general the fishing fleet in this region mainly engages in daily coastal fishing activities. The Aegean Sea fishing fleet has been classified and operational units have been determined. The fishing areas have been established. The study also covers the recent developments in fisheries management and emphasizes the importance of spatial management of fisheries.