Maden işletmelerinde nakliye yolları tasarımı

Abstract

Ülkemiz madenciliğinde yüksek tonajlı büyük kamyonların kullanılmaya başlanması uygun nakliye yollarının tasarımını gerektirmektedir. Maden işletmeleri tasarımlarını hiçbir bilimsel veriye dayanmayan, geçmiş deneyimlere göre yapmaktadırlar. Maden yolu kaplama tasarımında pratik oluşu nedeniyle yaygın olarak Kaliforniya Taşıma Oranı (CBR) yöntemi kullanılmaktadır. Ülkemiz madenciliğinde yüklü ağırlığı 50 ton olan nakliye kamyonları için zayıf zeminlerde üzerine serilmesi gereken tabaka kalınlığı CBR yöntemi ile 60 cm olarak hesaplanmıştır. Zayıf zeminin 50 cm kalınlığında kireç stabilizasyonu uygulaması ile iyileştirilmesi durumunda söz konusu kamyonu taşıması için dışarıdan getirilmesi gereken sağlam malzeme kalınlığı 10 cm olarak bulunmuştur. Sonlu elemanlar yöntemi ile gerilme analizi yapıldığında kireç ile stabilize edilen zeminin düşey deformasyon değerleri diğer malzemeye göre % 38 oranında düşük çıkmıştır. In Turkey, because of using high loaded capacity trucks, it is neccesary to have well designed haulage roads. Conception of running mining has never been on scientific base but on past experiences. California Bearing Ratio(CBR) based on haul road design is commonly used in the world. In Turkey?s mining, for 50 tone haulage truck on poor ground, the neccesary layer thickness according to the CBR method is calculated as 60 cm. After an application of 50 cm lime stabilization on poor soil, the necessary material thickness to carry that truck is calculated as 10 cm. Analising by finite elements method for perpendicular deformation of lime stabilization ground value is accounted as 38 % smaller than other material.