Abstract:
Günümüzde, doğal bir lif olan pamuk lifine alternatif olması amacıyla pek çok kimyasal lif üretilmektedir. Bu liflerden bazıları, sahip olduğu moleküler yapı nedeniyle diğerlerinden daha fazla pamuğa benzemektedir. Rejenere selülozik lifler olarak adlandırılan bu liflerin en önemlilerinden biri viskozdur. Viskoz günümüzde en fazla üretilen ve tüketilen rejenere selüloz lif olmasına rağmen, sahip olduğu düşük yaş mukavemet özelliği modal lifinin geliştirilmesine sebep olmuştur. Ardından, farklı üretim yöntemleri ile doğaya zarar vermeyen çözücü (NMMO) ile üretilen lyocell lifi üretilmeye başlanmıştır. Lyocellin sahip olduğu yüksek fibrilleşme özelliği nedeniyle de, yeni tip lyocell lifleri geliştirilmiştir. Tüm bu liflerin pamuğa ne derece alternatif olabileceği hakkında halen çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada, bazı rejenere selülozik liflerle üretilmiş süprem örgü kumaşların, uygulanan relaksasyon işlemleri ile fiziksel ve boyutsal özelliklerinde meydana gelen değişimler incelenmiş ve bu değişimler aynı kumaş özelliklerine sahip pamuklu örgü kumaşlarla ve birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Bu amaçla, herbiri üç farklı sıklık ayarında örülmüş lyocell (tencel), lyocell lf , modal ve pamuk içerikli süprem örgü kumaşlar hazırlanmış ve kumaşlar sırasıyla kuru, yaş relaksasyon ve üç tekrarlı yıkama işlemlerine maruz bırakılmıştır. Daha sonra, kalınlık, hava geçirgenliği, boyutsal değişim ve sıklık ölçümleri yapılarak, sonuçlar değerlendirilmiştir. Nowadays, variety chemical fibres are produced to be cotton's alternative. Because of their molecular structure, regenerated cellulosic fibres are similar to cotton more than others. Viscose is one of the most important fibre types, because of its high production and consumption quantities. At the same time, this fibre has low wet strength. This situation had caused to improve modal fibre that has higher wet strength than viscose. Then, production of lyocell fibre that include harmless solvent (NMMO) to the environment in the production process, has been started. Also, because of lyocell fibre's high fibrillation properties, new type of lyocell fibres has been improved. Now, a lot of researches are made to find out if the fibres can be alternative to cotton. In this study, after some relaxation process, changes of physical and dimensional properties of single jersey knitted fabrics produced from some cellulosic regenerated fibres have been analysed. Then, in terms of those properties, all fabrics had been compared with each other and cotton fabrics that have same structures. For this purpose, single jersey fabrics had prepared from lyocell (tencel), lyocell lf, modal and cotton had been knitted in a circular knitting machine in tight, medium and loose tightness levels. Those fabrics were experimented under dry, wet relaxation and three times washing. Then, thickness, air permeability, dimensional stability, course, wale and stitch density of fabrics were tested and test results were evaluated.
