Mimaride titanyum kullanımı

Abstract

Mimari tasarımdan başlayarak, yapıların üretilmesi ve ayakta tutulmasında en önemli öğelerden birisi yapı malzemeleridir. İnsanoğlu ihtiyaç duyduğu yapıyı yapmakla kalmayıp bu yapıyı ayakta tutabilmek için tasarımcısı, uygulamacısı, üreticisi ve kullanıcısıyla büyük uğraşlar vermektedir. Bu amaç doğrultusunda mimari tasarım ürününün arzu edilen kalitede ve ekonomik olması yönünde sürekli bir arayış vardır. Çağımızda bu ihtiyaca cevap verebilecek üstün fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip malzeme titanyumdur. İspanya'daki Guggenheim müzesi, Frank Gehry'in tasarladığı ve eğrisel yüzeylerden meydana gelen ve 1998 yılında açılan yapı, dikkatleri titanyum üzerine çekmeyi başarmış ve dünya genelinde malzemenin kullanımında büyük artışlar sağlamıştır. Bu çalışmada dünyanın çeşitli ülkelerinde mimari yapılarda kullanımı hızla artan ancak ülkemizde mimarlık alanında bu güne kadar kullanılmayan - hatta yeteri kadar tanınmayan - titanyum malzeme ele alınmıştır. Öncelikli olarak çalışmanın birinci bölümünde, titanyumun kısaca tanımı yapılmıştır. İkinci bölümde ise malzemenin fiziksel ve kimyasal özelliklerine değinilmiş, üretim yöntemleri, ürünler ve işlemler açıklanmıştır. Titanyumun tarihçesine değinilerek, ticari hayattaki yaygın kullanım alanları sıralanmıştır. Üçüncü bölümde titanyum mimari alanda kullanılan diğer alternatif metallerle karşılaştırılarak, sağladığı avantajlar belirtilmiştir. Mimari alanda kısa zaman içinde yaygın bir kullanıma sahip olan malzemenin kullanıldığı alanlar sınıflandırılmış, örnek yapılar ve detaylarla kullanım seçenekleri gösterilmiştir. Doğada bol miktarda bulunmasına rağmen ayrıştırma yöntemlerinin pahalı olması titanyumun kullanımını kısıtlamaktadır. Üstün korozyon dayanımı, hafifliğine karşı sağlamlığı sayesinde yapının kullanım ve yenileme maliyetlerini ortadan kaldırmaktadır. Dördüncü bölümde titanyum malzemenin ilk yapım maliyetinin yüksek olmasına rağmen, yapı ömrü boyunca diğer alternatif malzemelerden daha ekonomik olduğu örnek bir proje üzerinde yapılan maliyet analizi ile irdelenmiştir. Sonuç bölümü olan beşinci bölümde ise; bu tez çalışmasında elde edilen sonuçlar belirtilmiştir. Titanyum malzeme sadece günümüzde değil, gelecek asırlarda da tasarımcı, kullanıcı ve uygulamacıların ihtiyaçlarına cevap verecek bir malzeme olacaktır. Anahtar sözcükler : Titanyum, Mimari Tasarım, Yapı Malzemesi, Korozyon dayanımı Starting from architectural design, building components are one of the most important elements for designing, constructing, and to remain standing up of buildings. Human being spend tremendous effort for to establish and keep standing up buildings he needs with cooperation of designers, contractors, manufacturers, and users. According to this purpose there is a continuous research for making architectural designs cheap and qualified which is intended. Titanium is the element which can answer this need with its extraordinary physical and chemical characteristics in the modern era. Frank Gehry's curvilinear design of the Guggenheim Museum in Bilbao, Spain, has attracted worldwide attention and using of the material has been broaden all over the world since its opening in October 1998. In this study titanium ”“the material used in several countries of the world but not in Turkey, even not well-known in Turkey- is researched. Titanium is defined in the first chapter of this study. In the second chapter, physical and chemical characteristics of titanium are declared and production methods of titanium, products of titanium, and processes are explained. Furthermore using history and areas of titanium are stated in the second chapter. In the third chapter titanium is compared with the other architectural materials and its advantages are stated. Using areas of the material which it has gained many application area in a short time, is classified and using alternatives is explained with sample constructions and details. Even though there a lot of titanium in nature, being expensive of decomposition techniques are constraining using areas. Superb corrosion resistance and slightness and firmness of the material are eliminating use and repair costs. In the fourth chapter cheapness of titanium comparing the other architectural materials is explained with a cost analyze of a sample project in spite of high cost of titanium's first production. Results of this study are stated in the fifth chapter. Titanium will be the material which can answer needs of designers, users, and operators not only today but also in the future.