Ahşap asma çatıların geometrik olanaklar ve malzeme kullanımı açısından sınıflandırılması

Abstract

Bu çalışmada, ahşap asma çatı ve türleri, ahşap kafes kiriş ve çeşitleri ve ahşap malzeme kullanımının önemi incelenerek ahşap asma çatının nasıl modern bir şekilde yorumlanacağı ülkemizde ve dünyada uygulanmış ahşap asma çatı uygulamaları ile gösterilmiştir. Çatılar yapısal ve estetik açıdan yapının en önemli öğelerinden olup çatılara gereken hassasiyet gösterilmediğinde uygulama ve kullanım aşamasında telafisi güç olan problemler ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde oturtma ahşap çatı kullanımı ahşap asma çatı kullanımına göre daha yaygındır. Ahşap malzemenin özelliklerinin yanında ahşap malzemenin avantajları ile dezavantajları anlatılarak önyargıların kırılmasına çalışılmıştır. Örneklerin incelenmesiyle elde edilen tablolar aracılığıyla ahşap asma çatı strüktürlerinin çağ dışı olmadığının, aksine çağdaş ve etkin strüktürler olduğu görülmüştür. Çatılar çeşitlilik bakımından zengin olup geometrik biçimlerine, eğim derecelerine taşıyıcı elemanlarının malzemesine, tabaka sayılarına, ısı yalıtım tabakalarının konumuna, suyun uzaklaştırılma şekline ve taşıyıcılık biçimine göre sınıflandırılmaktadır. Çatılar, taşıyıcı elemanlarının malzemesine göre; ahşap çatılar, betonarme çatılar, metal çatılar, kagir çatılar ve diğerleri olarak beş gruba ayrılmaktadır. Ayrıca çatılar, taşıyıcılık niteliğine göre; oturtma çatılar, asma çatılar ve karma çatılar olarak gruplandırılır. Ahşap asma çatılar; yüzey şekillerine ve kullanılan baba adedine göre sınıflandırılmaktadır. Ahşap asma çatılar, yüzey şekillerine göre; tek yüzeyli, beşik örtüsü ve kırma asma çatılar olarak üç gruba ayrılırken kullanılan baba sayısına göre ise; tek babalı, iki babalı ve üç babalı asma çatılar olarak üç gruba ayrılır. Anahtar sözcükler : Ahşap, çatı tasarımı, ahşap asma çatı ve türleri, malzeme kullanımı, kafes kiriş geometrisi. In this study, how to interpret the timber roof trusses in a modern manner is shown with the help of applied hanged timber roof examples from our country and the world by examining timber roof trusses and its kinds, timber scissors and its types, the importance of using wooden metarial are examined. Roofs are one of the most important elements of buildings in structural and aesthetical terms, thus if due concern to roofs is not shown, problems hard to conquer can occur in the application and usage phases. Usage of standing timber roofs is more widespread than timber hanging roofs in our country. The advantadges and disadvantadges of timber materials are told besides the properties of timber material to break these preconceptions. Timber roofs not being outdated, on the contrary being contemporary and efficient structures is deducted through the tables done by analysing the examples. Roofs are rich in point of variety. Roofs are classified according to their geometric forms, slope angles material of structural elements, quantity of layers, location of heat insulation layers, type of taking rainwater away and load bearing type. Roofs are shared in five groups according to the materials of structural elements. These are; timber, metal, stonework and other roofs. Also roofs are grouped in three according to the load bearing type. These are; standing roofs, trussed roofs and mixed roofs. Timber roof trusses are classified in three groups according to their surface form as; surfaced, coped and hipped timber roof truss. Also timber roof trusses are grouped in three according to quantity of used kingposts as; one kingposted, two kingposted and three kingposted timber roof trusses. Keywords : Timber, roof design, timber roof trusses and its types, usage of material, geometry of trusses.