Abstract:
Endüstrilesme ile birlikte kimyasal maddeleri kullanan endüstrilerde gelismektedir. Mevcut kimyasalların yanı sıra birçok yeni kimyasal madde üretilmekte, kullanılmakta depolanmakta ve tasınmaktadır. Böylece çok sayıda tehlikeli ve toksik madde çevreye yayılmakta ve insan ve çevre sağlığı için risk olusturmaktadır. Çalısma ortamında isçi sağlığını negatif olarak etkileyen birçok faktör vardır. Bunlardan bazıları sağlıksız ortam, fiziksel ve kimyasal faktörlerdir. Dsverenler isçilere iyi çalısma ortamları sağlamakla yükümlüdürler. Dsçi sağlığı ve güvenliği kanun ve yönetmeliklerle sağlanır, ancak otorite eksikliği, isverenin ilgisizliği yüzünden kanunlar yeterince uygulanamamaktadır. Birçok endüstri, kimyasalları kullanır ve baskı sanayi de bunlardan biridir. Baskı sanayiinde kullanılan birçok kimyasal (mürekepler, tinerler, laklar, yapıstırıcılar ve temizlik maddeleri) insan sağlığı açısından zararlıdır ve solunduğunda ya da deri yoluyla alındığında tehlike yaratır. Bu kimyasallardan bazıları dermatit hastalığına (deri iltihabı), bas dönmesi, uyusukluk bulantı gibi sikayetlere yol açar veya gözlere zarar verir. Bu kimyasallara maruz kalmak hemen etkisini gösterebilir veya bu etkiler uzun vadede ortaya çıkabilir. Tekrarlayan maruz kalmalar ise akciğerlere, karaciğere, böbreklere veya merkezi sinir sistemine zarar verebilir. Bu etkiler özellikle düsük kaynama noktasına sahip organik solventler kullanıldığında daha çok ortaya çıkmaktadır. Günümüzde matbaacılar geleneksel metotlardan modern metotlara geçis halindedir. Özellikle UV baskı tekniği hatta UV katyonik mürekkep ve laklar üzerinde çalısılmaktadır. Türkiye'de her ay tahminen 60-85 ton UV-lak, 20-30 ton yardımcı maddeler ve 40-60 ton da temizlik solventi kullanılır. Bu rakamlar problemin içeriğini göstermektedir. Bu çalısmada matbaada is sağlığı ve güvenliği konusu verilmistir. Baskıda kullanılan mevcut kimyasallar ve çevre ve insan sağlığı açısından daha az tehlikeli olan, önerilen kimyasallar baskının devamı olan ambalajlamada kullanılan migrasyon testleriyle karsılastırılmıstır. Baskı sanayiinde isçi sağlığını korumak için öneriler verilmistir. Konu Avrupa Birliği, Amerika ve Türkiye açısından arastırılmıstır. Konu daha önce yapılan çalısmalarla da desteklenmistir. Nowadays industries that use chemical substances are developing. Besides the existing chemicals, many new chemical substances are produced, used, stored and transported every year. So a lot of hazardous and toxic substances are released to the environment and cause to risk for human health and the environment. There are many factors affected employees health negatively in work environment. Some of them are unhealthy working medium, physical and chemical factors. Employers should provide good working medium to the employees. Anyhow occupational health and safety is provided with laws and and regulations. But because of lack of audits, uninterest of employers, laws can't be in force. Many industries use chemicals and printing industry is one of them. Many chemicals such as inks, ink tiners, lacquers, lacquer-tiners, adhesives and cleaning agents used in the printing industry are hazardous to health and cause harm if they are inhaled or absorbed through the skin. Many also cause dermatitis, vertigo, lethargy and nausea or damage to the eyes. Exposure can have an immediate or long term effect. Repeated exposure to certain substances may cause damage to the lungs, liver or the central nervous system. These effects are more pronounced for lower boiling-point organic solvents. Nowadays printers are in a state of transition from conventional methods to advanced methods. Especially UV curing technic and UV cationic inks and lacquers are studied. In this study occupational health and safety subjects are given. Present chemicals that are in use in printing and recommended chemicals that are less harmful for the health and the environment are compared by migration tests used for packaging which is prolongation of the printing indusrty. Recommendations are given to protect workers health in printing sector. Especially chemical factors affected employees health badly in printing house are studied. Subject searched from generally Turkey, USA and EU perspectives. Subject of the thesis was also supported with already maden studies.