Ilıcabaşı jeotermal alanının (Aydın) hidrojeolojisi

Abstract

Aydın ”“ Denizli Karayolu üzerinde Aydın Merkez'de yaklaşık 6 km uzaklıktaki İmamköy'ü de içine alan çalışma alanı Neojen ve Paleozoyik yaşlı birimler bulunmaktadır. İnceleme alanındaki en yaşlı kayaçlar Paleozoyik yaşlı Metamorfik kayalar (gnays, şist, mermerler, metakuvarsit) oluşturur. Temel Kayalar üzerinde ise uyumsuz olarak kiltaşı, kumtaşı ve çakıltaşı ardalanmasından oluşan ve birbiri ile geçiş gösteren Senozoyik yaşlı kırıntılı tortullar yer alır. Bu birimlerin üstünde Kuvaterner yaşlı alüvyonlar gelmektedir. İnceleme alanında 3 sıra halinde bulunan faylar KB ”“ GD, D ”“ B ve KD ”“ GB uzanımlıdırlar. Sahada mevcut olan jeotermal akışkanlar, bu birimlerin oluşturduğu stratigrafik istifte fay boyunca yükselerek yüzeylenmektedir. Yüzeyden derinlere doğru süzülen meteorik sular bu hareket esnasında henüz sıcaklıklarını kaybetmemiş volkanik kayaçlardan geçerken ısınırlar. İnceleme alanından alınan sıcak ve soğuk su örnekleri üzerinde jeokimyasal deneyler yapılmış olup, suların içerdikleri anyonlar, katyonlar ve eser elementler tespit edilmiştir. Yapılan hidrojeokimyasal değerlendirmelere göre, sıcak suların, Na-HCO3-SO4 ve Ca- Na- MgSO4-HCO3'lü ve soğuk suların çoğunluğunun Ca-Mg-SO4-HCO3'lü sular sınıfında olduğu tespit edilmiştir. Yöredeki sıcak sular kaynak ve sondajlardan elde edilmekte olup yüzey sıcaklıkları 34-44 0C arasında değişmektedir. Soğuk suların sıcaklığı ise, ortalama 210C'dir. Çeşitli jeotermometre teknikleri ve bunların uygulanabilirlikleri incelenerek, sistemin hazne kaya sıcaklığı 125-1500C olarak tahmin edilmiştir. Sıcaklık ve silis dengesine dayalı olarak geliştirilmiş olan silis-entalpi karışım modeli diyagramı kullanılarak, modeli karışım öncesi buhar ve ısı kaybının olmaması ve karışım öncesi buhar kaybının olması durumunda akifer sıcaklığı tahmin edilebilmektedir. Bu diyagrama göre akifer sıcaklığının 230-2700C arasında olabiliceği sonucu çıkarılmaktadır. Some lithological units,ranging from Paleozoic to Quaternary age, crop out in the water reservoir. These are overlain by these rocks are gneisses, schists, metaquartzites and marbles. These rocks are covered with Neogene aged sedimentary rocks, pebble stones, sandstones, claystones, by an unconformable contact. The study area plain cover completely by Quaternary Alluvium. Analyses of waters sampled of study area and some of data from deep wells drilled by MTA in Aydın-Ilıcabaşı geothermal fields were used for this study to evaluate the physical and chemical propaties of geothermal fluids. The water temperatures of hot springs vary between 34 ”“ 440C. Electrical conductivity values for thermal springs were in between 3000 µmho/cm and 1771 µmho/cm for hot waters of deep well. Electrical conductivity values of cold groundwaters were about 1281 ”“ 1639 µmho/cm. pH values of hot and cold waters are between 6.09 ”“ 6.76 and 6.38 ”“ 7.58, respectively. According to doing hydrogeochemical estimates, hot waters are the origin of Na-HCO3-SO4 and Ca- Na- MgSO4-HCO3 , most of cold groundwaters are Ca-Mg-SO4-HCO3 . The Enthalpy ”“ Silica mixing model is based on heat and silica balance and used to evaluate the mixing ratio of cold and hot water components of mixed waters and the reservoir temperatures. The reservoir temperatures were found between 230-2700C. According to the result of SiO2 geothermometres, the reservoir temperatures are 40-120oC.