İplik sürtünme özelliklerini etkileyen faktörler

Abstract

Bu çalışmada öncelikle ipliklerin sürtünme özellikleri ve sürtünme özelliklerini etkileyen faktörler ile iplik sürtünmesinin ölçümü hakkında bilgiler verilmiş ve yapılan deneysel çalışma ile bu faktörlerden bazılarının iplik sürtünme özeliklerine etkisi incelenmiştir._x000B_Deneysel çalışma kapsamında farklı eğirme teknolojilerine, farklı hammaddelere ve farklı büküm katsayılarına sahip ipliklerin sürtünme katsayıları belirlenerek ipliğin yapısal özelliklerinin iplik-iplik, iplik-metal ve iplik-seramik sürtünme katsayısına etkisi araştırılmıştır. Ayrıca üç farklı giriş gerginliği ve üç farklı sürtünme yüzeyi kullanılarak test koşullarının da iplik sürtünmesine etkisi incelenmiştir._x000B_Yapılan çalışmalar sonucunda araştırmada kullanılan deney materyali için ipliğin yapısal özelliklerinin ve test koşullarının sürtünme katsayısı sonuçlarını değiştirdiği belirlenmiştir. Sonuçlar hammadde açısından incelendiğinde karışıma rejenere selüloz lifi olan tencelin eklenmesiyle birlikte iplik-iplik sürtünmesinin azaldığı, iplik-materyal sürtünmesinin arttığı gözlenmiştir. Yapısal parametrelerden bir diğeri olan eğirme teknolojisi dikkate alındığında ise ring, kompakt ve vortex eğirme teknolojisi ile üretilen ipliklerin farklı yüzey özellikleri göstermeleri nedeniyle iplik sürtünme katsayıları arasında fark olduğu görülmüştür._x000B_Test koşullarının etkisini incelemek amacıyla yapılan testler sonunda giriş gerginliğinin artmasıyla birlikte iplik-iplik sürtünmesinde sürtünme katsayısının net bir şekilde azaldığı belirlenmiştir. Araştırma sonuçları sürtünme testlerinin gerçekleştirildiği yüzeyler açısından incelendiğinde ise en yüksek sürtünme katsayısı değerleri iplik-seramik sürtünmesinde, en düşük değerler iplik-iplik sürtünmesinde elde edilmiştir. In this study, some general knowledge about frictional properties of yarns, factors affecting these properties and measurement of yarn friction were given first and then effects of some of these factors on yarn frictional properties were analyzed with the experimental work._x000B_Within the context of experimental work, friction coefficients of yarns produced in different spinning systems with different raw materials and with different twist multipliers have been examined. The effects of yarn structural properties on yarn-to-yarn, yarn-to-metal and yarn-to-ceramic friction coefficients and also the effects of test conditions on yarn friction have been investigated by using three different input tensions and three different friction surfaces._x000B_In conclusions, it has been stated that yarn structural properties and test conditions affect the yarn friction coefficient. When the effect of raw material on results was examined, it was obtained that yarn-to-yarn friction decreases, yarn-to-metal and yarn-to-ceramic friction increases with the increasing ratio of the tencel in blended yarn. An examination of the effect of spinning systems on results indicates that friction coefficients of ring, compact and vortex yarns were different because of the nature of their different surface properties._x000B_When the effects of the test conditions were examined, it was seen that friction coefficient decreases certainly for yarn-to-yarn test with the increasing input tension. When the experimental results were investigated according to yarn-to-yarn, yarn-to-metal and yarn-to ceramic friction, it was determined that the highest friction coefficients were obtained for yarn-to ceramic test, on the other hand the lowest for yarn-to-yarn test.