SEVGİ SOYSAL VE YENİŞEHİR'DE BİR ÖĞLE VAKTİ ROMANINDAN MİMARİ/KENTSEL MEKANA İLİŞKİN ÇIKARIMLAR

Abstract

Pek çok ünlü yazar kentsel yaşamı romanlarında aktarmıştır. Bu kentsel yaşamlar; yazarın gözlemleri, imgelemi ve anıları üzerine yeniden yapılandırılarak yazınsal mekanlara dönüştürülmüş, gerçek veya düşsel kentler olarak okuyucuya sunulmaktadır. Edebiyattaki bu yazınsal mekanlar, mekanların kurulmasını ve mekan kavramını, mimarlığın ve kentsel mekanın kendi disiplinine ait sınırları dışındaki öznelerin gözünden anlamamıza yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda, çürüyen bir kavak ağacının devrilme sürecini kapsayan bir buçuk saatlik zaman dilimini öyküleştirirken; kentin zaman, mekan ve insan ilişkilerini de yansıtan ve Sevgi Soysal tarafından 1973 yılında kaleme alınmış olan Yenişehir'de Bir Öğle Vakti romanı incelemeye değerdir. Soysal, Ankara kentindeki kentsel yaşamın modernizasyonunu, roman boyunca hassas gözlemlerine dayanan eleştirel bir anlayışla, gerçekçi bir biçimde tasvir etmektedir. Romanı mekansal olarak okumanın Ankara kentsel peyzajına dair epistemolojik alana katkıda bulunacağına inanılmaktadır. Sonuç olarak, bu makalenin amacı, 1970'ler Ankara'sında bulunan kentsel mekanların, özellikle modernizasyon sembolü olan Yenişehir sokaklarının anlamlarını analiz etmektir. Günden güne değer kaybettiği düşünülen Ankara'nın modern kentsel peyzajının gerçek anlamını kavramak, korumak ve sürdürmek için bu anlamların ortaya çıkarılması gereklidir. A notable feature of several well-known novelists is their description of urban life. These urban lives are presented to the readers as taking place in real or imaginary cities that are transformed into literary spaces, restructured on the observations, imagination and memories of the writer. These spaces, portrayed in literature, contribute to an understanding of the conception and construction of space from the point of view of those outside the disciplinary boundaries of architecture/urban space In this respect, it is important to examine the novel Noon Time in Yenişehir (Sevgi Soysal, 1973), because it reflects the relationship between time-space and the users of the city, through the fictionalization of the short period in which a poplar tree falls down. Soysal offers a realistic and critical understanding of the modernization of the urban life in the city of Ankara through sensitive observations sustained throughout the novel. It is believed that interpreting the novel in spatial terms will contribute to the epistemological realm related to the urban landscape of Ankara. Thus, the aim of this paper is to analyze the meanings of urban spaces that existed in Ankara in the 1970s, especially the streets of Yenisehir, in terms of the symbolization of modernization. An understanding of these meanings is necessary in order to comprehend, preserve and sustain the real significance of the modern urban landscape of Ankara, which is being constantly eroded