Küresel iklim değişikliğinin Türkiye yağış ve sıcaklıkları üzerindeki etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Sunulan çalışmada, son yılların en önemli ve güncel problemi olan küresel iklim değişikliğinin, Türkiye yağış ve sıcaklıkları üzerindeki etkileri incelenmiştir.Çalışmada öncelikle, küresel iklim değişikliğinin nedenleri, olası etkileri ile Türkiye'de ve dünyada bu konuda yapılan çalışmalar özetlenmiş; ardından Hükümetlerarası İklim Değişikliği Panelinin 2007 yılında hazırladığı Dördüncü Değerlendirme Raporu kapsamındaki 23 iklim modelinden seçilen 9 tanesinin (BCM2.0, CGCM3.1(T63), CNRM-CM3, ECHAM/MPI-OM, GFDL-CM2.1, GISS-ER, INM-CM3.0, MIROC3.2(medres), UKMO-HadCM3) Türkiye üzerindeki tahminleri parametrik Korelasyon Katsayısı t-testi ve parametrik olmayan Spearman's Rho Testi ile Mann-Kendall Sıra Korelasyon Testi ile analiz edilmiştir.Çalışma sonucunda, küresel iklim modellerinin 1971-2000 dönemindeki Türkiye yağış ve sıcaklık tahminlerinin, İklim Araştırma Birimi (CRU)'den temin edilen gözlenmiş yağış ve sıcaklık değerlerinden önemli ölçüde farklı olduğu; bunun yanında tahminler ile gözlenmiş değerlerin eğilim yapılarının da büyük farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir.Benzer şekilde modellerin geleceğe yönelik 2011-2100 dönemindeki yağış ve sıcaklık tahminleri kendi aralarında karşılaştırıldığında, bu dönemde 9 modelin de birbirinden farklı yağış ve sıcaklık öngörülerinde bulunduğu; bir başka ifadeyle iklim modellerinin Türkiye yağış ve sıcaklıkları açısından gelecek için çok farklı değişimler öngördüğü belirlenmiştir. In this presented study, effects of global climate change which is the most important and current problem in recent years on precipitation and temperatures in Turkey are investigated.In this study, first of all, causes and possible effects of global climate change and studies about this subject in Turkey and the world are summarized briefly. Then, 9 of 23 climate models (BCM2.0, CGCM3.1(T63), CNRM-CM3, ECHAM/MPI-OM, GFDL-CM2.1, GISS-ER, INM-CM3.0, MIROC3.2(medres), UKMO-HadCM3) in Fourth Assessment Report prepared by Intergovernmental Climate Change Panel in 2007 are selected and the parametric correlation coefficient t-test and nonparametric Spearman's Rho test and Mann-Kendall Rank Correlation Test are applied on the predictions of the models.The results of the study indicate that the precipitation and temperature estimations of climate models in 1971-2000 are quite different from the observed precipitation and temperature values which are obtained from Climate Research Unit. Besides, the trend patterns of the estimated and observed precipitation and temperature parameters are found to be different from each other.Furthermore, the precipitation and temperature predictions of climate models for the period of 2011-2100 are found to be different from each other as well. In other words, each climate model predicts different precipitation and temperature values over Turkey for the future.