Açık işletmelerde GİS/GPS/GPRS tabanlı kamyon sevk ve atama sisteminin geliştirilmesi

Abstract

Maden işletmelerinde, kazılarak açığa çıkartılan malzemenin kazı alanındantaşınması gerekmektedir. Kazılarak çıkartılan malzeme değerli ise işlenmek için,hazırlama tesisi veya kırıcıya gönderilir.Kazılarak çıkartılan malzeme değersiz ise pasa sahasına veya döküm sahasınagönderilmesi gerekmektedir. Maden işletmesindeki kazılı malzemenin taşınmasıişlemine, maden nakliyesi denilmektedir.Maden işletmesindeki malzeme taşıma maliyeti, işletme maliyetinin % 30 ”“ 45arsındadır. Hazırlamış olduğum bu tez, taşıma maliyetini düşürmek amacı ile yapılansistemleri ve bu sistemlerle ilgili yapılan çalışmaları anlatılmaktadır. Tez beş anabölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde, maden işletmelerinde nakliyatın önemi, açık işletme ve kapalıocak maden işletmelerinde kullanılan malzeme taşıma yöntemleri, açık madenocaklarında kullanılan en yaygın taşıma yöntemi olan kamyon nakliyatı, kamyonnakliyatının avantaj ve dezavantajlarından bahsedilmektedir.İkinci bölümde, kamyon nakliyat sisteminin geliştirilmesine yardımcı olan GPSsisteminin ne olduğu, frekansları ve özellikleri, ölçüm sırsında oluşan hata kaynaklarıve çözüm yolları, GPS ile yapılan ölçüm türleri ve nokta hesaplama yöntemlerindenbahsedilmektedir.Üçüncü bölümde, kamyon atama sistemlerinin tarihçesi, kamyon atama sisteminintürleri, kamyon atama sisteminde araç seçim prosedürleri, yapılan kamyon atamasistemlerinin örnekleri ve uygulama yerleri ve gelecekte olması istenen sistemlerdenbahsedilmektedir. Dördüncü bölümde, kamyon atama sistemini geliştirmek amacı ile yapılansistemden ve hazırlanan devre, devre elemanları, yöntemlerden ve oluşturulan mantıksistemi ile oluşturulan bilgisayar programından, yapılan iki uygulama ve buuygulamaların sonuçları, çalışma mantıklarından bahsedilmektedir.Son bölümde, hazırlanan tezin amacı, elde edilen sonuçlar ve gelecekte yapılacakolan sistemlerin ne şekilde sonuçlanacağından bahsedilmektedir. The materials revealed by digging process must be carried from the excavationarea in open pit mines. If the materials in question are of value, they are sent topreparation or crusher plants.If the equipment is of no value, it must be transferred to tallow or moulding fields.Transportation process of excavated materials in open pit mines is called mineconveying.The cost of material transportation in open pit mines ranges from 30-45 % ofoperating expenses. In this paper, systems established and studies performed toreduce the cost are reported. The dissertation is composed of five major chapters.In the first chapter, the importance of transportation in mines, materialtransportation methods used in open and closed mine plants, truck industry which isone of the most common transportation methods employed in open mine plants, theadvantages and disadvantages of truck transportation are dealt with.In the second chapter, the use of GPS system providing aid for the development oftruck transportation system, its frequencies and attributions, error sources and theirsolution ways, measurement sorts carried out by GPS and position calculation deviceare referred.In the third chapter, the history of truck assigning systems, the kinds of truckassigning system, vehicle selection procedures in truck assigning system, theexamples regarding truck assigning system executed and their implementationlocations and systems which are demanded to be seen in the years to come arementioned. In the fourth chapter, the system carried out to develop truck assigning system andprepared circuit, the elements of circuit, methods and computer programmes createdby logic system, two performed applications and the outcomes of aforementionedapplications and logic of study underlying beneath it are dealt with.In the last chapter, the purpose of dissertation being written, the results obtainedfrom it and where the systems to be fulfilled in the years to come will lead to arediscussed.