Yenicekent Gölemezli çevresindeki jeotermal alanların hidrojeolojik ve hidrojeokimyasal incelenmesi

Abstract

Bu çalışma Denizli Yenicekent ve Gölemezli çevresinin hidrojeolojik, hidrojeokimyasal ve izotopik incelemelerini kapsamaktadır. Yenicekent beldesi Gediz Grabeni'nin kuzeybatısında Yenice Horstu üzerinde yeralırken, Gölemezli beldesi Büyük Menderes Grabeni ile Çürüksu Grabeni'nin birleşiminde yeralır. Çalışma alanında sırasıyla; Paleozoik yaşlı Menderes Masifi Metamorfikleri, Neojen yaşlı Kızılburun Formasyonu, Sazak Formasyonu, Kolonkaya Formasyonu ve Tosunlar Formasyonu yer alır. Bunların hepsinin üzerinde ise Alüvyon ve Travertenler yüzlek vermektedir. Çalışma alanındaki beş farklı soğuk su kaynağından toplam sekiz adet, dokuz sıcak su kaynağından ise toplam yirmi adet sıcak su örneği alınmış, katyon ve anyon analizleri yapılmıştır. İnceleme alanındaki sular genel olarak Na-Ca-HCO3-SO4 su tipinde ve CO3 sertliği yüzde elliden fazla olan veya karışık sular sınıfına girmektedir. Örneklemesi yapılan sıcak suların EC' ye göre sınıflaması yapıldığında; ?şüpheli-kullanılamaz? bölümde yer aldığı gözlenirken, soğuk suların ?kullanılabilir? bölümde yer aldığı gözlenmiştir. Çalışma alanındaki sıcak sulara jeotermometre analizleri uygulanmış ve çizilen diyagramlarda sıcak suların olgunlaşmamış (ham) sular grubuna girdikleri saptanmıştır. Tüm jeotermometre sonuçları ve mevcut kuyuların rezervuar sıcaklıkları birlikte değerlendirildiğinde jeotermal suların hazne kaya sıcaklıkları 58 ile 293 °C arasında tahmin edilmektedir. Örneklemesi yapılan suların mineral doygunluk grafikleri incelendiğinde aragonit, kalsit ve dolomit minerallerinin 30 ile 180?C aralığında suda çökelme eğilimi gösterdiği, silis mineralinin ise suda çözülme eğilimi gösterdiği saptanmıştır. This study contains hdyrogeological, hydrogeochemical and isotopic investigations in Denizli Yenicekent Golemezli geothermal field. While the town- Yenicekent is located on the Yenice Horst, in the northwest of Gediz Graben, the town Gölemezli is located in the intersection of the Büyük Menderes and Çürüksu grabens. In the study area there are, from bottom to top, Paleozoic Menderes Massive metamorfics, and Neogene Kızılburun, Sazak, Kolonkaya and formations. Alluvium and travertine cover all the units. Eight cold water samples were taken from five different cold water source in study area and also in total twenty hot water samples were taken from nine different hot water sources and cation and anion analysis were done. Waters are generally in the type of Na-Ca- HCO3-SO4 and the hardness of CO3 more than fifty percentage or mixture waters. When the examined hot waters were classified according to the conductivity, it was seen that they were classified as `doubtful and unsuitable for irrigation?, but the cold waters were classified as `usable for irrigation?. Geothermal aquifer waters in the study area have been plotted in to the immature fields on the combining geothermometer diagrams of Giggenbach. Combining result of the geothermometer applications and available well deep temperatures show that reservoir temperatures are between 58oC to 293oC. Mineral saturation graphs which show the minerals behaviour in different temperatures suggest that aragonite, calcite and dolomite have tendency to precipitate in water but amorphous silica doesn?t show such a tendency.