İstek ve emir kiplerinin öğretimi

Abstract

Yabancı dil öğretim süreci birden fazla bileşeni bir arada bulunduran çok boyutlu bir süreçtir. Bu bileşenlerden birisi de, o dilin dilbilgisi kurallarıdır. Yabancı dil öğretiminde dilbilgisi'nin yeri ve önemi yadsınamaz bir olgudur. Türkçe'nin yabancı dil olarak yeni bir alan olmasının yanında, dilbilgisi sorunlarının da dilbilim yöntem ve ölçütlerinden yararlanılarak ortaya konmamış olması, bu süreci daha da güçleştirmektedir. Bu nedenle, bu çalışmadaki amacımız, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin öğrenme etkinliğini kolaylaştırma konusunda dilbilgisel katkılarda bulunmak ve öneriler getirmektir. Türkçede bulunan dilbilgisi sorunlarından birisi de istek ve emir kiplerinin öğretimidir. Geleneksel dilbilgisi kurallarına göre yazılan, gerek Türkçe'nin yabancılara öğretim kitaplarında, gerekse Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda okutulan Türkçe ders kitaplarında istek kipi'nin bütün kişi çekimleri- kullanılmamakla (ikinci ve üçüncü kişi çekimleri) birlikte- öğrencilere öğretilmekte ve öğrenme süreci yavaşlamaktadır. Buradan hareketle, çalışmamızda, istek ve emir kiplerinin geleneksel dilbilgisi kurallarına göre tanımı yapılıp, aynı zamanda işlevlerine göre betimlenmesini destekleyen görüşlere de yer verilmiş, ve bu iki kipin anlam-biçim-kullanım ölçütlerini temel alan iletişimsel yaklaşım yöntemine göre öğretilmesi gerektiği ortaya konmuştur. Bu nedenle, çalışmamızda, öncelikle, yabancı dil öğretim yöntem ve yaklaşımları hakkında kuramsal bilgiler verilmiştir. Bu kuramsal bilgi ve yöntemlere dayanarak, istek ve emir kiplerinin öğretiminde, kullanılan dildeki yapıların öğretilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmış, istek ve emir kiplerinin nasıl öğretileceği konusunda örnek ders planı verilmiştir. Foreign language teaching process is a multi dimensional process that resides in more than one compound.One of these compounds is the grammar rules.We can not ignore grammar rules in language teaching.In addition to turkish's being in a new area in foreign language, some ignorance of grammatical problems maket his process harder.So,the aim of this study is to make people to learn foreign language easier by providing them grammatical rules in turkish. One of the problems in teaching turkish is the teaching of optative mood and imperative mood. In the books that are written according to traditional grammar rules, or in the books that are studied in public school, we can not find all inflections of optative mood ( second and third person) so the teaching process becomes slow.So in our study, the definition of optative and imperative moods is made according to traditional grammar rules, their usage is shown and it is put forth that it is necessary to be taught with respect to communicative approach which is based upon meaning-structure-usage criterion.With this reason, in our study;first theoretical information is given about foreign language teaching and methods and approaches.On the basis of these theoritical knowledge and methods, in teaching of imperative and optative moods,it is come through that it is necessary to teach the structures of current language and a sample of Schedule has been given.