Barış eğitimi programının öğrenci şiddeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi

Abstract

ABSTRACT In this research the analysis effects of Peace Education Program students' violence has been aimed. In accordance with the aim of the research, the researcher arranged the Peace Education Program and this program was administered to 5th class primary school students. In the Peace Education Program touched on definition of peace, violence and conflict and relation between this concepts. The program touched on cause of conflits and apt results of conflicts for understanding conflicts. There are activities for in the conflict resolution the use of abilities of communication; the use of abilities of active listening, empathy building and the definition of negative senses and for anger management. Furthermore, in the Peace Education Program there are activities for the described process of negotiation and mediation and to achieve this skills. In this research, pre-test and post-test with control group design, quasi experimental desing, was used. The students wasn't choosen randomly for this study is gathered from fiveth class students of two primary school which are associated with Ministry of Education in İzmir. The students which joined the study were depart two group. One of groups was educated the experiment group and applied The Peace Education Program to this group; another group was adopted the control group and not applied the program to this group. A total of 104 students joined the study. There are 27 girls and 24 boys namely a total of 51 students in the experiment group and there are 24 girls and 29 boys namely 53 students in the control group. "Conflict Solution Skills Scale" which is developed by Sarı (2005) and "Aggressiveness Scale" which is developed by Şahin (2004) were used both groups at the beginning of the study. Then the experiment group attended the Peace Education Program which had been developed by the researcher. After this program the evaluation tool was applied to the students again. Data concerning to this study is gathered from fiveth class students of two primary school which are associated with Ministry of Education in İzmir city in 2007-2008 education year. Statistical analysis of data that are gathered from the research are done by using SPSS 11 for Windows Packet Program. Finally, as a result of Aggression Scale, experiment group, who are educated in Peace Education Program, aggression levels are found less than students of control group who are not in this program. There is not meaningful difference the students' pre-test points. But there is meaningful difference the students' pro-test and difference points. Peace Education Program effective positively the students of the experiment group. When are examined belonging to points of male and female students, there is meaningful difference male and female students of the experiment group between male and female students of the control group. And there is not meaningful difference with aggression levels male students of the experiment group between female students of the experiment group. As a result of Conflict Solution Skills Scale, this pogram are improved students' of the experiment group creative and positive conflict solution skills and decreased students' of the experiment group destroyer and negative conflict solution skills. There is not meaningful difference the students' pre-test points. But there is meaningful difference the students' pro-test and difference points. When examined belonging to points of the experiment group and the control group students, it s seen that; male and female students of the control group used negative and destroyer skills. Key Words: Violence, Conflict Resolution Strategies and Peace Education

Bu araştırmada Barış Eğitimi programının öğrenci şiddeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda; Barış Eğitimi programı hazırlanmış ve İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Barış Eğitimi programında; barış, şiddet ve çatışma kavramlarının tanımlarına ve bu kavramlar arasındaki ilişkiye değinilmiştir. Çatışmaların anlaşılması için; çatışmaların nedenlerine ve olası sonuçlarına yer verilmiştir. Çatışmaların çözümünde öğrencilerin, etkin dinleme becerilerini kullanmalarına; empati kurmalarına; olumsuz duygularını tanımlamalarına ve öfkelerini yönetmeye yönelik etkinlikler kullanılmıştır. Ayrıca bu programda müzakere ve arabuluculuk süreçlerini tanımlayan ve bu becerilerin kazanılmasını sağlayan etkinlikler de bulunmaktadır. Bu araştırmada, "Öntest-sontest Kontrol Gruplu Yarı Deneysel Desen" kullanılmıştır. Araştırma İzmir'in 2 ilköğretim okulunda öğrenim gören ilköğretim beşinci sınıf öğrencileri ile gerçekleştirildiği için öğrencilerin rasgele seçilmesi mümkün olmamıştır. Bu nedenle bu araştırmada yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmaya katılan öğrenciler iki gruba ayrılmıştır. Gruplardan biri deney grubu olarak kabul edilmiş ve bu gruba "Barış Eğitimi" programı uygulanmış; diğer grup ise kontrol grubu olarak belirlenmiş ve bu gruba program uygulanmamıştır. Araştırmaya toplam 104 öğrenci katılmıştır. Deney grubu, 27 kız ve 24 erkek olmak üzere toplam 51 öğrenciden; kontrol grubu ise 24 kız ve 29 erkek olmak üzere toplam 53 öğrenciden oluşmuştur. Gruplara çalışmanın başında Sarı (2005) tarafından geliştirilen "Çatışma Çözüm Becerileri Ölçeği" ve Şahin (2004) tarafından geliştirilen "Saldırganlık Ölçeği" uygulanmıştır. Daha sonra deney grubundaki öğrencilere araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan "Barış Eğitimi" programı verilmiştir. Uygulama sonunda gruplara ölçme araçları tekrar uygulanmıştır. Araştırmaya ilişkin veriler, 2007-2008 eğitim-öğretim yılında İzmir ilinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı iki ilköğretim okulunun beşinci sınıf öğrencilerinden elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilerin istatistiksel analizleri SPSS 11 for Windows Paket Programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırma sonucunda Saldırganlık Ölçeğine ilişkin sonuçlara göre Barış Eğitimi alan öğrencilerin saldırganlık düzeyleri almayan öğrencilerinkine göre daha düşük çıkmıştır. Öğrencilerin öntest puanlarında anlamlı fark bulunmazken sontest ve fark puanlarında anlamlı fark bulunmuştur. Barış Eğitimi programı öğrencilerin saldırganlık eğilimlerini olumlu yönde etkilemiştir. Deney ve kontrol grubu kız ve erkek öğrencilere ait sonuçlar incelendiğinde kız ve erkek öğrencilerin saldırganlık eğilimleri arasında anlamlı fark olduğu; Barış Eğitimi alan deney grubu kız ve erkek öğrencilerine ait puanlar karşılaştırıldığında ise saldırganlık eğilimleri arasında anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir. Çatışma Çözümü Becerileri Ölçeğine ilişkin sonuçlara göre bu program deney grubu öğrencilerinin olumlu ve yapıcı çatışma çözme becerilerini arttırırken, olumsuz ve yıkıcı becerilerini azaltmıştır. Deney grubu kız ve erkek öğrencilere ait sonuçlar incelendiğinde kız ve erkek öğrencilerin olumlu ve barışçıl çatışma çözme becerileri kullandıkları, kontrol grubu kız ve erkek öğrencilerinin ise olumsuz ve yıkıcı becerileri seçtikleri saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Şiddet, Çatışma Çözüm Stratejileri ve Barış Eğitimi