Baki'nin gazellerinin estetik çözümlemesi ve eğitim sürecinde kullanımı

Abstract

Divan Edebiyatı üzerine yapılan araştırmalar ya anlambilimsel çalışmalar ya da şairlerin hayatlarını, dönemin zihniyet özelliklerini inceleyen çalışmalardır. Son zamanlarda eser merkezli çalışmalar yapılmaya başlanmış olması sevindirici olmakla beraber bunlar daha çok bir gazelin, bir kasidenin ya da bir mesnevinin incelemesidir. Bu çalışmada eser merkezli yöntemler kullanılarak Baki'nin gazellerinin estetik değerleri tespit edilecektir. Bugüne kadar bir şairin gazelleri bu yöntemler kullanılarak incelenmemiş ve şerhlerden yola çıkılarak değer tespitlerin yapılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın özgün yanı da eser güzelse neden güzel olduğunu, estetik anlamda eseri değerli kılan unsurların neler olduğunu tespit etmek olacaktır. Dünyada 1915'li yıllarda Rus Biçimcilerinin çalışmalarıyla ağırlık kazanmaya başlayan eser merkezli çalışmalar Yeni Eleştiri, Yapısalcılık, Göstergebilim gibi adlarla çeşitlenerek ve gelişerek şiir dili kavramını geliştirmiştir. Eserin estetik değerinin ne olduğu bilimsel ilkelerle ortaya koyulmaya başlanmıştır. Bu projenin amacı da bu ilkeleri Divan Edebiyatında önemli bir şair olarak kabul edilen Baki'nin gazellerine uygulamak ve bilimsel ilkeler ışığında eseri merkeze alarak estetik değerin tespitini yapmaktır. Bu projenin diğer amacı da elde edilen verilerden yola çıkarak öğrencilere Divan Edebiyatı sanatçılarının sanat yönlerini, sözcüklere hükmedebilme, onları estetik şekilde bir araya getirebilme kudretlerini fark ettirmektir. Öğretmenlere değişen müfredata uygun olarak metin inceleme yöntemlerini göstermek açısından faydalı olacaktır.  Researches on Divan Literature are either semantics studies or studies that examine the lives of poets, and the mental traits of the period. Pleasingly, work-based studies have started in recent years but they are merely examinations of an ode, a eulogies or a masnavi. Aesthetic values of Baki's gazels will be determined by using some work-based methods on this project. Up to now, gazels of a poet has not been examined with these methods and it has just been tried to perform the value determinations based on the annotations. The originality of our work is to determine why the work is good if it is or which elements make the work good in an aesthetic sense. By 1915s, work-based studies have started to gain importance with the works of Russian Formalists and about the diversifying and developing in the name such as New Criticism, Structuralism, Semiotics have developed the concept of lyric language. What is the aesthetic worth of a work has been put forward according to scientific principles. And the aim of this project is to apply these principles to gazels of Baki whom accepted as an important poet in the Divan Literature and to determine the aesthetic value of the work by focusing on the work itself in the light of these scientific norms. The other aim of this project, based on data obtained from the work itself, is to make the students be aware of the sense of art of the artists of the Divan Literature; of their master on words and the power to get them into a body in an aesthetic sense. The work will be useful for teachers, in terms of showing the methods of text analysis in accordance with the chancing curriculum