Psikolojik danışman rehber öğretmenlerin kişilik özellikleri ile stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, İzmir il merkezinde çalışan psikolojik danışman rehber öğretmenlerin kişilik özellikleri ile stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Bu iki özellik araştırmanın temel değişkenleri olarak kabul edilmiştir. Bunun yanı sıra, teorik anlamda ilişkili olduğu düşünülen diğer bazı özelliklerin de bu temel değişkenlerle ilişkisi araştırılmıştır. Bunlar; cinsiyet, yaş, meslekte çalışma süresi, mezun olunan bölüm, medeni durum, çalışılan kurum türüdür.Araştırma 2006-2007 eğitim-öğretim yılında İzmir il merkezinde devlete ve özel kurumlara bağlı olan ilköğretim ve ortaöğretim okullarında ve diğer kurumlarda görev alan psikolojik danışman rehber öğretmenle gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan yüz iki psikolojik danışman rehber öğretmene, araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Özgüven tarafından geliştirilmiş olan Hacettepe Kişilik Envanteri ve Şahin ve Durak tarafından Türkçe?ye adapte edilmiş olan Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği uygulanmıştır. 0.05 ve daha yukarı değerlerdeki istatistiksel sonuçlar manidarlık düzeyi olarak kabul edilmiştir. Sonuçlar SPSS 13.0 bilgisayar programındaki istatistiksel yöntemler, Pearson Momentler Korelasyon Analizi, ANOVA, ?t? Testi kullanılarak hesaplanmıştır. Gruplar arasında farklılık olduğunda, farklılığın kaynağını belirlemek için Scheffe testi kullanılmıştır.Bu araştırmadan elde edilen bulgular, psikolojik danışmanların kişilik özellikleri ile stresle başa çıkma stratejileri arasında anlamlı bir ilişkinin olduğunu göstermiştirPsikolojik danışman rehber öğretmenlerin cinsiyetleri ile kişilik özellikleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyete göre genel uyum, kişisel uyum, duygusal kararlılık, nevrotik eğilimler, ve psikotik belirtiler boyutlarında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. .ixÇalışılan kurum ile psikolojik danışmanların kişilik özellikleri arasında anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır.Psikolojik danışmanların yaşları ile kişilik özellikleri arasında sosyal normlara uyumda anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Meslekte çalışma süresine göre kendini gerçekleştirme ve antisosyal eğilim boyutlarında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Mezun olunan bölüme göre; kişisel uyum, duygusal kararlılık, psikotik belirtiler, nevrotik eğilimler boyutlarında anlamlı bir faklılık bulunmuştur. Medeni duruma göre duygusal kararlılık ve antisosyal eğilimler boyutlarında da anlamlı bir farklılık bulunmuştur.Araştırma sonucunda,psikolojik danışmanların cinsiyetlerine göre stresle başa çıkma stratejilerinde iyimser yaklaşım, kendine güvenli yaklaşım, çaresiz yaklaşım stratejilerinde anlamlı bir farklık bulunmuştur.Psikolojik danışmanların stresle başa çıkma stratejilerinde çalıştıkları kurum, yaşları, mezun olduklar bölüm, mesleki çalışma süreleri ve medeni durumlarına göre anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. This research is based on the relationship between the personality traits of the counselors living in the province of İzmir and their strategies for coping stress. These two features are taken as the main variables of this research. In addition, the correlation between several theoratically related suppositions and the above mentioned basic features were also researched. These suppositions are; sex, age, professional seniority, graduation success, marital status, the foundations and the type of foundations they?ve worked at.The research was done with counselors who have been working for public and private primary and secondary schools which are situated in İzmir in the school year of 2006-2007.The Personal Information form prepared by the researher; the Hacettepe Personality Scale prepared by Özgüven and the Coping with Stress Strategies scale which was adapted to Turkish by Şahin and Durak were adminestered to 102 school conselors. Statistical results of 0.05 and higher were accepted as a significant level. Results were calculated using statistical methods in SPSS 13.0 computer programme, pearson product moment corelation, one way ANOVA, ?t? test. The Scheffe test was used when there were significant relationship between the groups.The results showed that there is a significant relationship between the personalities of conselors and their coping stres.It has been found that there is a significant correlation between councelors? sex and their personality traits: general conformity, personal conformity, emotional stability, neurotic tendencies, and psychotic symptoms.No significant corelation between the foundations where the conselors work and the personality traits was observed.xiA significant correlation was found between the age and the conformity with social norms. Another correlation observed was between professional seniority and self-fulfillment and antisocial tendencies. Another remarkable correlation was between the department of graduation and emotional stability, psychotic symptoms and neurotic tendencies. Emotional stability and antisocial tendencies also changed depending on marital status.The findings also showed positive approach, self-confident approach and desperate approach in coping strategies significantly changed depending on sex of counselors.No changes in coping strategies of counselors were observed depending on the foundation, age, deparment of graduation, professional seniority and marital status.