Güncel sanat yapıtlarını okuma girişimi olarak güzel ve güzel yerine geçen kavramlar

Abstract

Araştırmamızın konusu; geleneksel felsefenin sanat anlayışı açısından `güzel değeri? ve `sanat yapıtı? kavramlarının güncel sanat pratikleriyle ilişkisini incelemektir. İkinci dünya savaşı sonrasında ortaya çıkan Dadaist yorumların; sanatın hayattaki yerini kutsallaştıran modern sanat geleneğine meydan okuyan karşı sanat tavrı, geleneksel estetiğin değerlerini ve estetik derin düşünmeyi dışlamakta bu yolla sanatın bağımsızlaşacağını savunmaktadır. Peki özgürleştirilen üretim olanaklarının bugün geldiği noktada sanatın durumu nedir? Sanata yöneltilen bu muhalif tavır günümüzde artık her türden malzeme ve faaliyeti sanata dönüştüren bir çoğalmaya dönüşmüştür. Ancak özgürleşme söylemiyle vücut bulan bu çoğalış nitelik sorununu da gündeme getirmektedir. Jean Baudrillard?ın ifade ettiği biçimiyle; artık hiçbir şey sona ererek ya da ölümle yok olmamakta; herşey hızla çoğalarak, sirayet ederek yok olmaktadır. Şurası açık ki, sanat uygulamaları ve üzerine yürütülen tartışmalar her geçen gün hızla artmaktadır. Ancak sanatın ruhunun, estetik yaşantının gizli gücünün ve anlamın iptal edildiği; biçimin sonsuz şekilde yeniden sunulduğu güncel sanat pratikleri giderek birbirinin tekrarına dönüşmektedir. Sanatın özgürleşmesi adına çıkılan bu yolda, değişim değeri üzerine kurulu, popülerlik ömrü kısaldıkça ilginçlik şiddeti artan spekülatif sanat pratikleri yaşadığı bu değişimle `gerçek sanat? ve `sanatta değer? tartışmalarını gündeme getirmektedir. Sanatın kültürel değerini bugün artık estetik değeri değil ancak ticari, ekonomik değeri şekillendirmektedir.Estetik değer olarak güzel?den ne anladığımız ilk bölümde açıklanmaktadır. İkinci bölümde geleneksel ve modern felsefeden seçilen düşünürlerin sanat?ın özü ve güzel?in doğası hakkındaki sorgulamalarına yer verilmektedir. Modern dünyada sanatın neye dönüştüğünü ve mevcut durumunu; felsefe, sosyoloji, politika ve ekonomi ilişkileriyle irdeleyen düşünürlerin güncel kuramsal çalışmaları üçüncü bölümde açıklanmaktadır. The subject of our research is the inquiry of the relationship between the concepts of the `value of beauty? and `work of art? and the contemporary practices of art in the light of the understanding of art in traditional philosophy. The attitude of art in Dadaist interpretations that emerged after the Second World War, opposes the tradition of modern art, which sacralizes the place of art in life. It excludes the values of traditional aesthetics and aesthetic thinking; arguing that art will thereby be emancipated. How about the condition of art today, at the point where the facilities of production has been liberated? This oppositional attitude towards art, has become turned into a reproduction, which transforms every kind of material and activity into art. However, this reproduction, incarnated with the discourse of liberation, brings up the question of quality. As Jean Baudrillard stated, nothing perishes by ending or dying anymore; everything fades away by rapidly reproducing, by spreading. It is clear that practices of art and the debates over those practices are increasing day by day. However, contemporary art practices, whereby the soul of art, the latent power of aesthetic life and meaning are cancelled out, and the form is infinitely resubmitted, are gradually transforming into the repetition of each other. On this path, followed in the name of the liberation of art, practices of art become speculative. They are built on the value of exchange; as their popularity span decreases, strength of their quaintness increases. Debates on `real art? and `value in art? comes to the fore with respect to this transformation. The cultural value of art is no longer shaped by its aesthetic value, it is only shaped by its commercial, economic value. Our understanding of beauty as an aesthetic value is explained in the first chapter. The inquiries of selected philosophers, from both the traditional and the modern era, about the essence of art and the nature of beauty are addressed in the second chapter. The contemporary theoretical works of thinkers, who examine the transformation of art in the modern world and its current state, in relation to philosophy, sociology, politics and economics are explained in the third chapter.