Atatürk Döneminde 9 Eylül kutlamaları (1923-1938)

Abstract

9 Eylül 1922, Türk Tarihi açısından bir dönüm noktasıdır. 15 Mayıs 1919'da, Yunanlılar tarafından İzmir'in işgal edilmesi ve dört gün sonra da Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkışı ile başlayan Kurtuluş Savaşı, İzmir'in geri alınmasıyla son bulmuşÃ¦ üç yıl, üç ay, üç hafta ve üç gün süren işgal döneminin ardından Türk Milleti, 9 Eylül'de özgürlüğüne kavuşmuştur. Kurtuluştan sonra Türkiye'de gerçekleşen devrimlerin, ilerleme yolunda atılan dev adımların, bayındırlık eserlerinin ve her yönde kendini gösteren yüceliş ve ilerleyişin başlangıç noktası olan 9 Eylül'ün yıldönümlerinde coşkulu kutlamalar yapıla gelmiştir. İlk yıllarda görülen işgalin izleri, Türkiye ve Yunanistan arasındaki yakınlaşmadan sonra silinmiş, panayırlı ve fuarlı yıllar ile birlikte İzmir, kurtuluş günlerinde bir ticaret ve turizm şehri olma özelliğine de kavuşmuştur. Bu çalışmanın amacı, 1923-1938 yılları arasında yapılmış olan 9 Eylül kutlamalarını bütün yönleri ile incelemektir. Araştırmamız esnasında en çok faydalandığımız kaynak dönemin gazeteleri olmuş, kutlamalar için yapılan hazırlık aşamaları da düşünülerek, Temmuz ayının son günlerinden itibaren basında yer alan haber ve makaleler incelenmiştir. Bunun yanı sıra o döneme şahitlik eden kişilerin yayınlamış olduğu anılara da başvurulmuştur. 9 Eylül için yazılan şiirlere de yer verilerek bu önemli tarihin gönüllerde yarattığı tesirler incelenmiş, izlenen iç ve dış politikaların kutlamalara yansıyan yönleri, İzmir ve çevre halkının duyduğu heyecan, sıkıntılar ve hayal kırıklıkları, basına yansıyan örnekleri ile ortaya konularak, çalışmanın sonunda birtakım değerlendirmeler yapılmıştır. 9th of September 1922 is a milestone for the Turkish History. Turkish War of Independence started with the occupation of Izmir by Greece on 15 th of May 1919 and Ataturk's arrival to Samsun after 4 days came to an end with regaining Izmir and Turkish nation has resumed its liberty on 9th of September following an occupation period of 3 years, 3 months, 3 weeks and 3 days . Following the liberation enthusiastic celebrations have been organised for 9th September anniversaries, which is the starting point of the revolutions realised in Turkey and giant steps on the way to development, public works and development and evolution on alla areas. The traces of occupation which were seen in the first years have been erased with becoming closer with Greece and Izmir with years of fairs and exhibitions has gained a characteristic of Trade and tourism city on liberation days. The purpose of this study is to analyse the 9th September celebrations made between 1923-1938 years with all aspects. The main sources used for this study have been the newspapers of that period. Taking into account the preparation time for the celebrations all news and articles published after July period have been examined. In addition to this the momeoirs published by the persons who have witnessed this period have also been consulted. A place is also given to the poems written for 9th September period and the affects of this period in the hearts. The reflections of the followed national and Foreign policies on the celebrations, the problems, disappointments and excitement of the community in Izmir and in the region have been displayed with some examples from the press and some evaluations have been made at the end of this study.