I. Dünya Savaşı yıllarında İzmir'de eğlence kültürü ve toplumsal yaşama etkileri

Abstract

Osmanlı İmparatorluğu içinde adeta yarı özerk bir konumda olan İzmir'in karmaşık nüfus yapısını Müslümanlar ile gayrimüslim tebaa oluşturmuştur. Gayri Müslim tebaa azınlıklar ve yabancılar olmak üzere iki kısma ayrılmıştı. Azınlık grubu içerisinde Rum, Ermeni, Yahudiler yer alırken Yabancılar içerisinde Avrupalı milletler bulunmaktaydı.  Bu tebaanın Osmanlı'nın son dönemlerinde ekonomik üstünlüğü ele geçirmesi, İzmir'in sosyal yaşantısında önemli bir yere sahip olmalarına neden olmuştu. Böylelikle İzmir'in eğlence hayatı tüm canlılığı ve renkliliği ile Osmanlı'nın gündelik yaşantısında yerini almıştı.  Tanzimat Fermanının ilanıyla başlayan süreçte Batı etkisi sadece siyasi ve askeri hayatta değil, sosyal hayatta da kendini göstermişti. Bu nedenle de yeni eğlence anlayışları İzmir'de doğmuştur. Osmanlı'nın başkenti olamayan İzmir adeta eğlencenin merkezi konumuna gelmişti.  I.Dünya savaşındaki eğlence anlayışı Tanzimat döneminde oluşan yeni eğlence anlayışının devamı niteliğindeydi. Eğlence hayatında yer alan etkinliklerin bir kısmı savaştan nasibini almış, bir kısmında ise artış görülmüştü.  Eğlence hayatı savaşın getirdiği tüm olumsuzluklara rağmen devam etmişti. İzmir, gündelik hayatından pek bir şey kaybetmeyen bir Osmanlı şehri olarak tarihteki yerini almıştı. İzmir sokaklarında, savaşın buhranından neredeyse eser yoktu Moslems and non-Moslems people formed the complex population structure of Izmir being of as a semi-autonomous position in the Ottoman Empire. NonMoslems divided into two as the minorities and aliens. While Greek, Armenian and Jews were included in the minority group, Europeans were included in the aliens.  These people captured the economic dominance in the last periods of the Ottoman and this made them have an important place in social life of Izmir. So entertainment life of Izmir took its place in the daily life of the Ottoman with the liveliness and variegation.  The effect of Westerns did not show itself in the political and military life but also in social life during the period starting with the announcement of the Rescript of Gulhane. For this reason, new entertainments concepts were born in Izmir. Izmir not being the capital of the Ottoman became almost the center of entertainment.  The entertainment perception of World War I. was the continuity of new entertainment perception created during Tanzimat reform era. Some parts of the activities in the entertainment life had its share from the war, increase was experienced for some of them.  Entertainment life continued in spite of all negative sides of the war. Izmir took her place in the history as the Ottoman city not losing anything from daily life. There was no mark of depression of the war on the streets of Izmir mostly.