Abstract:
This article aimed to analyzing the historical process of budgetary right in west countries. This study intends to explore, social structure and encourage the interaction between budget and economic social and cultural rights. Budget can help to lay bare the choices of the country. Socials and mans must be evaulated according their living areas. The assumption in budget is that here are insufficient recources available to meet all existing needs. Budget forces one to concentrate on the choices for allocating a nation's resoures. Makalede tarihi itibariyle ilk kez ngiltere'de Magna Carte sözlesmesine dayandırılabilecek olan bütçe hakkı süreci konu edilmektedir. Bütçe hakkı olarak nitelenen süreç ilk kez batı toplumlarında ortaya çıktıgı için, bu toplumların bir bakıma ekonomik ve sanayilesme tarihini de incelemek lüzumu ortaya çıkmıstır. Bu nedenden dolayı bütçe hakkı ile batı toplumlarının sosyo ekonomik ve kültürel yapı ve haklarının da bilinmesine gerek duyulmaktadır. Batı toplumlarında bütçe hakkının elde edilisi mücadelesi, bir bakıma bu toplumların kendi kaderleri üzerinde söz sahibi olma sürecidir. Zira bütçe hakkı süreci; toplumların idareyle dogrudan iliski kurmasının yollarını açmıs ve sosyal yapısının degisimi ve gelisimine katkı saglamıstır. Degisen ve gelisen toplumsal yapı ile birlikte, bu ülkelerde iktisadi rasyonelligin ve gelisimin önü açılmıstır. Yine bu toplumlar, bir bakıma milli kaynakların dagılımı ve bölüsümü de demek olan bütçe hakkı ile birlikte; sosyal, ekonomik ve siyasi yapılarında degisim ve dönüsüm yolunu sürekli kılmıslardır.