Sağlığı Geliştirme Modelleri'nin Meme Kanseri Erken Tanı Davranışlarına Etkisi: Bir Literatür Derlemesi

Abstract

Meme kanseri önemli bir halk sağlığı sorunudur. Yaygın olmasına karşın, genellikle yavaş bir gelişme hızı gösteren ve tanısı erkenyapıldığında oldukça başarılı tedavi sonuçları elde edilebilen ve ölüm oranı azaltılabilen bir kanser türüdür. Bu nedenle meme kanseri erkentanı davranışlarına yönelik bilincin arttırılması ve bu davranışların düzenli olarak yapılması için modellerle desteklenmiş eğitimprogramlarının yapılandırılması ve uygulanması oldukça etkilidir. Kadınlarda meme kanseri erken tanı davranışlarının kazandırılmasında ensık kullanılan model Sağlık İnanç Modeli'dir. Meme kanseri erken tanı davranışlarında sık kullanılmasa da Sağlığı Geliştirme Modeli sağlığıkoruma ve geliştirme davranışlarının açıklanmasında önemlidir. Bu derleme çalışmasının amacı, Sağlık İnanç Modeli (SİM) ve SağlığıGeliştirme Modeli'ni (SGM) açıklayarak bu modellerin meme kanseri erken tanı davranışlarına etkisini gösteren bir literatür incelemesiyapmaktır Breast cancer is an important public health problem. Even though it is a common type of cancer, it can be treated successfully and itsmortality rate can ce reduced through early detection as it is typically a slow growing disease. Thus, developing and implementing trainingprograms supported by models in order to raise awareness regarding breast cancer early detection behaviors and to ensure that thesebehaviors are performed regularly are considerably effective. Health Belief Model is the most common model used to make women developbreast cancer early detection behaviors. On the other hand, although it is not frequently employed in breast cancer early detection behaviors,Health Promotion Model is of crucial importance in explaining the health protection and promotion behaviors. Objective of this review studyis to conduct a literature review that reveals the effects of Health Belief Model (HBM) and Health Promotion Model (HPM) on breast cancerearly detection behaviors by making necessary explanations concerning these models.