İLM-i SAKK VE DEBBÂОZÂDE NUMAN EFENDİ'NİN "TUHFETÜ'S-SUKÛK"Ü

Abstract

Bu makalenin amacı ilm-i sakk veya sakk-i ser'i hakkında bilgi vermek veDebbağ-zade Nu'man Efendi'nin “Tuhfetü's-Sükûk adlı eserinitanıtmaktır. Sakk, mahkeme tutanağı örneği olarak tanımlanabilir. Аlm-iSakk veya Sakk-i Ser'i'ye gelince, bu fıkıh ilminin bir alt disiplinidir ki,mahkeme tutanaklarını ve kadıların diğer kurumlarla yazısmalarını içerenser'iye sicili defterlerinin tutulmasından takip edilecek imla ve üslupkaidelerini gösterir. Bu açıdan mahkeme görevlilerinin belge düzenlemekonusunda en büyük yardımcısıdır. Diğer taraftan ilk defa Kadıdefterleriyle karsılasan arastırmacılar için “Ser'iye sicillerini okumaya giris”niteliğinde müstesna kaynaklardır. Osmanlılarda birçok sakk mecmuasıkaleme alınmıstır. Bu mecmualar arasında ilk matbu sakk mecmuası olmaözelliğini tasıyan Debbağ-zade Nu'man Efendi'nin “Tuhfetü's-Sükûk adlıeseridir The purpose of this article to provide information about the “'ilm al-sakk”and to introduce Debbag-zade and his work, “Tuhfat al-sukûk”. Sakk canbe defined as legal formulas. “'Ilm al-sakk” or “Sakk-i shar'i” is a branchof fiqh (Islamic law) that focuses on the writing style to be used inrecording court documents and judges' correspondence with other offices.The sakk books contain writing specimens that illustrate the formulationand writing style of legal documents, particularly judicial decrees anddeeds. Thus, they help court cfficials to formulate documents according toregular forms and consistent principles. In addition, the sakk books areexceptionally useful aids to researchers who want to work on shari'arecords. Many Sakk books were written in the Ottoman period. Debbagzade's“Tuhfat al-Sukûk” is the first printed Ottoman sakk book andaguably the most widely used one.