İzmir'de Bir Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan 75 Yaş Ve Üzeri Bireylerde Yaşam Kalitesi Ve Etkileyen Etmenler

Abstract

Esentepe Sağlık Ocağı Bölgesi\'nde yaşayan 75 yaş ve üzerindeki yaşlıların yaşamkalitesini ve etkileyen etmenleri belirlemektir.Gereç ve yöntem: Kesitsel tipteki çalışma Ekim 2006-Mayıs 2007 tarihleri arasındaİzmir Esentepe Sağlık Ocağı Bölgesi\'nde gerçekleştirildi. Araştırma evreni bu bölgedeyaşayan 75 yaş ve üzeri 851 kişiydi. Standart sapma 46, ± 5 hata, %95 güvendüzeyinde 235 kişi, sistematik örneklemeyle belirlendi. Araştırmanın bağımlı değişkeniyaşam kalitesi, bağımsız değişkenleri sosyo-demografik özellikler, sosyal destek, depresyon,günlük yaşam etkinlikleri bağımlılık durumuydu. Yaşam kalitesi için SF 12,günlük yaşam etkinlikleri için Barthel İndeksi, depresyon için Geriatrik DepresyonÖlçeğinin kısa formu kullanıldı. Veri yüz-yüze görüşme tekniğiyle toplandı, bağımsızgruplarda t testi, Mann-Whitney U Testi ve çoklu regresyon ile çözümlendi.Bulgular: Araştırma grubunun yaş ortalaması 79,1 ± 4,3 (75-98), %58,9\'u kadın, %51,4\'ü evli, %45,9\'u ilkokul mezunuydu. %92,5\'inin sağlık güvencesi vardı. Yaşlıların %24,7\'sinin GYE\'de bağımlı olduğu ve %24,0\'ında depresyon varlığı saptandı.İki değişkenli analizlerde Fiziksel Bileşen Özet Skor (FBÖS) ve Ussal Bileşen ÖzetSkor (UBÖS) kadınlarda anlamlı olarak daha düşükken ortaokul veya üstü eğitimlilerde,geliri giderine eşit veya fazla olanlarda anlamlı olarak daha yüksekti. Bastonkullananlarda hem FBÖS hem de UBÖS daha düşüktü (p<0,05). FBÖS evlilerde vesağlık güvencesi olanlarda daha yüksekken kronik hastalığı olanlarda daha düşüktü(p<0,05). FBÖS ve UBÖS, depresyon ve GYE\'de bağımlılık saptananlarda anlamlıolarak daha düşüktü. Çoklu regresyon analizi sonucunda cinsiyet, baston kullanımı,bağımlılık puanı ve kronik hastalık sayısı ile FBÖS, bağımlılık ve depresyon puanı ileUBÖS arasında anlamlı ilişki olduğu saptandı.Sonuç: Yaşlılarda bağımlılık, kronik hastalık, depresyon varlığı, baston kullanımı vecinsiyet yaşam kalitesi için önemli risk etmenleri olarak bulunmuştur. Risk grupları gözönünde bulundurularak yaşlı nüfusun YK\'lerini arttırmak önemli sağlık hedeflerindenolmalıdır.Objective: The aim of the study is to define the quality of life (QoL) and the factorsaffecting it in elderly people over 75 years living in Izmir Esentepe Health CenterRegion.Material and method: The cross-sectional study was conducted during October2006 and May 2007 in Izmir Esentepe Health Center Region. The study population ofthe research consisted of 851 elderly people of 75 years of age or over living in thisregion. Twohundredthirtyfive people were determined by systematic sampling, with astandard deviation of 46, ±5 error, and 95% confidence level. The dependent variableof the study was QoL, the independent variables were socio-demographic characteristics,social support, depression, and dependency on activity of daily living (ADL). TheSF-12 was used for QoL assessment, Barthel Index for ADL, and the short form ofGeriatric Depression Scale for depression assessment. The data were collected byface to face interviews and analyzed by t test, Mann-Whitney U test and multipleregression analysis.Results: The average age was 79.1 ± 4.3 (75-98), with a female proportion of 58.9%,51.4% of the study population were married, 45.9% of them primary school graduates,and 92.5% had health insurance. It was determined that 24.7% of the elderly peoplewere dependent on GYE and 24.0% of them had depression.In univariate analyses, Mental Component Summary Score (MCSS) and PhysicalComponent Summary Score (PCSS) were significantly lower in women, althoughMCSS and PCSS were significantly higher in elderly people with middle school orhigher education, in those with spending equal to income or more income thanspending. In the elderly people using the stick, both MCSS and PCSS were lower(p<0.05). MCSS were higher in married people and in the ones with health insurancealthough in the ones with a chronic disease were lower (p<0.05). MCSS and PCSSwere significantly lower in those with depression or dependency to ADL. At the end ofmultiple regression analysis, significant relations were found between sex, dependencyscore, number of chronic diseases and using stick and MCSS and betweendependency, depression score and PCSS.Conclusion: The presence of dependency, chronic disease, and depression, usingstick and gender were found as significant risk factors for QoL. Taking risk groups intoconsideration, improving the QoL\'s of the elderly population should be one of theimportant health goals.