KUZEY-DOĞU BURSA İL MERKEZİ ZEMİNLERİNİN DİNAMİK ZEMİN DAVRANIŞ ANALİZLERİ

Abstract

Bursa il merkezi Uludağ'ın eteklerinden başlayarak ovaya doğru gelişim göstermiştir. Şehir merkezinde ve ovanın iç kısımlarında alüvyon kalınlığı 150 m'ye ulaşmaktadır. Bursa il merkezinin bulunduğu alüvyon zeminler deprem etkilerini büyütebilmektedir. Ayrıca şehrin bazı bölgelerinde yüzeye yakın suya doygun kumlu zeminler bulunmaktadır. Suya doygun kumlu zeminlerin sıvılaşma risklerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Bursa il merkezinin Kuzey-Doğu bölgesindeki zeminlerin zemin büyütmesi, sıvılaşma riskleri ve deprem sonrası oturma potansiyelleri açısından analizleri yapılmıştır. Büyütme analizlerinde taban kayası için kullanılan model ivme kaydı; 17 Ağustos 1999 Kocaeli Depremi en büyük ivme değerinin, sönümleme ilişkilerinden Bursa il merkezi taban kayası için elde edilen en büyük ivme değerine ölçeklenmesi ile elde edilmiştir. Dinamik analizler sonucunda elde edilen maksimum yüzey ivme değerleri aynı depremde şehir merkezinde bulunan bir sismograf kaydı ile karşılaştırılmıştır. Sıvılaşma ve deprem sonrası oturma analizleri sönümleme ve büyütme analizlerie ilave olarak, magnitüdü Mw=7.5 ve maksimum yüzey ivmesi amak=0.4g olan bir deprem için yapılmıştır. Bursa city center was established on foot of The Uludağ Mountain through the Bursa plain. Alluvium thickness reaches 150 m in the plain at certain locations of the city center. The thick alluvium layers in the city are capable of amplificating earthquake effects. Also, there are saturated and near surface sand layers. Saturated sandy layers need to be investigated to determine liquefaction risk. In this paper, amplification characteristics of the alluvium layers, liquefaction risk and settlement potential of the saturated sandy soils due to earthquake loading were investigated for the North-East Bursa city soils. The 17 August 1999 Kocaeli Earthquake acceleration record scaled as necessary was used in the dynamic analyses. Maximum acceleration value for the base rock was estimated using attenuation relationships. Calculated maximum acceleration values for the soil surface in the analyses were compared with those of acceleration records acquired at the city center. Liquefaction and post earthquake settlements were also computed for a scenario earthquake with a magnitude of 7.5 generating 0.4g maximum surface acceleration.