Dünden Bugüne Cumhuriyet Müzeciliği

Abstract

Üniversitemiz Edebiyat Fakültesi, Müzecilik Bölümü’nün Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. Yılı nedeniyle yayına hazırladığı “Dünden Bugüne Cumhuriyet Dönemi Müzeciliği” kitabının üniversitemiz yayın çalışmalarına katkısından büyük bir kıvanç ve memnuniyet duymaktayım. Kurtuluş Savaşı günlerinde Asar’ı Atika Müdürlüğü’nün ilk Büyük Millet Meclisi’nin Ankara’da toplanmasından hemen sonra kurulması Cumhuriyetimizin kurucularının kültürel varlıklara ve mirasa verdikleri önemi ve duyarlığı göstermektedir. 1922 tarihli genelge ile arkeolojik ve etnografik eserlerin toplanması; 1923 yılında Büyük Millet Meclisi’nin programında müzeciliğe yer verilmesi; Cumhuriyet Müzeciliğinin temellerini oluşturmuştur. Cumhuriyet’in ilk kazıları olan Ankara Ahlatlıbel, Etiyokuşu, Çorum Alacahöyük kazılarının başlatılması ve Ankara Kalesi’ndeki Mahmut Paşa Bedesteni’nin restore edilerek Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne dönüştürülmesi Cumhuriyet Müzeciliği’nin başlangıç olarak önemli adımları olarak görülebilir. Ayrıca Dil Tarih Coğrafya Fakültesi ve Türk Tarih Kurumunun kurulması da bilimsel açıdan arkeoloji ve müze çalışmalarının temellerinin atılmasında katkıda bulunmuştur. Özellikle tarih öğretmenleri, folklor derleyicileri ve halkevlerinin müzecilik alanında yaptığı çalışmaları hatırlatmak yerinde olacaktır. Mimari olarak 1960’lara kadar medrese, bedesten, hamam, kale gibi tarihi yapılar müze olarak kullanılmıştır. Şimdiyse klasik çizgilerin dışında fütürist olarak gördüğümüz birçok çağdaş müze örneği görüyoruz. Müzeler hem eser koleksiyonu hem de mimari olarak büyük bir gelişim ve değişim içinde. Bu amaçla, Edebiyat Fakültemizin Müzecilik Bölümü, lisans düzeyinde Müzecilik alanında eğitimin öncüsü olmuştur. Bölüm, Kültür ve Turizm Bakanlığının YÖK’e yazdığı Müzecilik alanında bölümlerin kurulması talebi ile 2013 yılında öğrenci alımına başlamış ve akademik anlamda Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu Müzecileri yetiştirmeyi lisans ve yüksek lisans eğitimleriyle sürdürmektedir. Bu arada, Üniversitemizin Müzecilik alanına diğer önemli katkıları arasında belirtmek istediğim bir başka oluşum da tematik olarak butik bir arkeolojik eser koleksiyonundan oluşan Edebiyat Fakütemiz bünyesinde hizmet vermeyi sürdüren “Edebiyat Fakültesi Şükrü Tül Eski Eser Koleksiyonu” ile Türkiye’nin ilk ve tek “Bayrakbilim ve Türk Bayrakları Müzesi”ni barındırıyor olmamızdır. Bunların dışında üniversitemiz bünyesinde mevcut koleksiyon ve temaların geliştirilerek yeni müzelerin de kurulmasını planlıyor ve destekliyoruz. Bunlar arasında, Sualtı Arkeolojisi, Jeoloji, Biyoloji yani Tabiat Tarihi, Sağlık konusunda ilgili bölümlerin koleksiyonlarını değerlendirerek yeni müzelerin üniversitemiz bünyesinde açılması ve eğitime hizmet etmesini istiyoruz. Böylece hedef kitlemiz olan üniversite gençliğinin geçmişe ve geleceğe bakışına derinlik kazandırmayı, gençliğin eğitim öğretimin niteliğini ve estetik değerlerini yükseltmeyi amaçlıyoruz. Son olarak ülkemizin zengin kültürel mirasını koruma ve yaşatma konularında hizmet veren, çalışan üreten herkesi destekliyor ve kutluyorum. Alana katkı sağlayacağını umduğum bu önemli çalışmayı hayata geçiren üniversitemiz Müzecilik Bölümünü ve çalışmayı yayına hazırlayan editörlerimiz Prof. Dr. Remzi Yağcı, Öğr. Gör. Dr. Betül Teoman ve Araş. Gör. Dr. Özlem Özkaya Öztopçu başta olmak üzere, kıymetli çalışmaları ile katkı sunan bölüm yazarlarımızın her birine içtenlikle teşekkürlerimi sunuyorum.