Abstract:
2009 yılında ortaya çıkan ve hızlı bir şekilde dünya ekonomisini derinden etkileyen kripto para birimleri, iktisat literatüründe sıkça tartışılmaktadır. Sayıları giderek artan kripto para birimleri, zaman ilerledikçe dünya çapında daha çok kullanılmaya başlanmıştır. Kripto para birimlerinin dünya çapında kullanımına etki eden önemli faktörler; kripto para birimlerinin kullanım amacı, piyasa hacmi ve risk durumudur. Bu noktada, kripto para birimlerinde türev piyasaların önemi ortaya çıkmaktadır. Türev piyasaların en önemli işlevlerinden biri, spot piyasaların işlem hacmini artırmaktır. Çünkü türev piyasası olan bir finansal emtia, yatırımcılar tarafından gelecekteki fiyat değişimi riskleri büyük oranda minimize edildiği için spot piyasada daha fazla ve daha istikrarlı bir şekilde talep edilecektir. Bu da, söz konusu finansal emtianın finansal piyasalardaki gücünü ve etkinliğini giderek artıracaktır.
Kripto para birimlerinde türev piyasaların giderek yaygınlaşması ve güçlenmesi durumunda da, kripto para piyasalarının spot piyasası zaman içerisinde derinlik ve istikrar kazanacaktır. Bu derinlik ve istikrar ise kripto para birimlerinin çok daha fazla “işlem güdüsü” ile talep edilmesini sağlayacak bu da kripto para birimlerindeki spekülatif fiyat dalgalanmalarının şiddetini büyük oranda azaltacaktır. Tüm bunlar, kripto para birimleri ile çok daha fazla borç-alacak işlemlerinin yapılmasına imkan verecek ve bu da genel anlamda finansal piyasalardaki finansal enstrüman sayısını artıracaktır. Bütün
bu gelişmeler nihai olarak finansal piyasaların temel işlevi olan fon fazlası ve açığı olan ekonomik birimleri bir araya getirme özelliğini kuvvetlendirecek ve gerek ulusal gerekse de küresel çapta reel ekonomiye ciddi pozitif katkısı olacaktır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, kripto para birimlerinde türev piyasaların durumunu ve gelişim olanaklarını analiz etmek, buna bağlı olarak kripto para birimlerinin borç-alacak işlemlerinde ve finansal işlemlerde daha etkin kullanımı için öneriler geliştirmektir. Buna ek olarak, gerek reel gerekse finansal ekonomi bakımından kripto para birimlerinde türev piyasaların desteğiyle ortaya çıkacak olan yeni fırsatları değerlendirmeye çalışmak da bu çalışmanın amaçları arasındadır.
