Şizofrenide semptomatik remisyon ve tedaviye dirençte bilişsel işlevlerin rolü

Abstract

Amaç: Şizofrenide tedaviye yanıt, remisyon, iyileşme, relaps, tedaviye direnç gibi klinik kavramlar çok net tanımlanmamışlardır. Bunlar arasında semptomatik remisyon en net tanımlanan kavramdır. Semptomatik remisyon ile ilişkili birçok faktör tanımlanmış olsa da bilişsel işlevlerle bağlantısını araştıran çalışmalar sınırlıdır. Ayrıca bu hastalıkta klinisyenleri en çok zorlayan durum olan tedaviye dirençli şizofreni ile bilişsel işlev bozukluğu bağlantısı net değildir. Bu çalışmada şizofrenide semptomatik remisyon ve tedaviye direnç kavramlarının bilişsel işlevlerle ilişkisinin araştırılması ve bu klinik kavramlar açısından tanımsal öneminin saptanması amaçlanmıştır. Yöntem: Şizofreni tanısı konan 122 hasta, semptomatik remisyonda olan (N= 56) ve olmayan (N= 66) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Ayrıca semptomatik remisyonda olmayan hasta grubu tedaviye dirençli olan (N= 29) ve olmayan (N= 37) olarak iki gruba ayrıldı. Tüm hastalara klinik değerlendirme sonra geniş nöropsikolojik test bataryası uygulandı. Bulgular: Semptomatik remisyonda olan hastaların bilişsel işlevleri, semptomatik remisyonda olmayan hastalara göre anlamlı olarak daha iyi bulundu. Bu fark, eğitim yılı karıştırıcı faktörü düzeltildikten sonra da azalmış olmasına rağmen sürüyordu. Semptomatik remisyonda olamayan grupta, tedaviye dirençli olan ve olmayan hastalar arasında bilişsel işlev farkı bulunmadı. Sonuç: Bulgularımız semptomatik remisyonda olan hastaların, soyutlama, bilişsel esneklik gibi yürütücü işlevler, işleyen bellek, görsel dikkat ve hız, işlemleme hızı ile semantik bellek alanlarında semptomatik remisyonda olmayan hastalardan daha iyi performans gösterdiklerini sergilemektedir. Hem hastalık öncesi hem de hastalık gidişi sırasındaki olumlu özellikler, bu hastaları, şizofreni tanımı içinde ayrı bir grup olarak ön plana çıkarmaktadırlar. Objectives: Clinical concepts such as response, remission, recovery, relapse and treatment resistance are not well defined in schizophrenia. Symptomatic remission (SR) is the most well defined concept. Studies have shown many factors to be associated with SR but the association of cognitive functions is not well studied. Similarly, the relation of cognitive dysfuntion and treatment resistant schizophrenia (TRS) is poorly understood. Therefore the objectives of this study were the investigation of the association between cognitive functions and SR/TRS and to define the descriptive role of cognitive dysfunction in these clinical concepts. Methods: 122 patients diagnosed with schizophrenia were differentiated into patients in SR (N= 56) and patients not in SR (N= 66). The latter group was differentiated into patients with TRS (N= 29) and patients without TRS (N= 37). Neurocognitive functions were measured after clinical evaluation. Results: Patients in SR showed better overall performance in neurocognitive tests. Results were corrected according to years of education, a confounding factor. Although reduced, significant difference in cognitive functions amongst the groups persisted. Cognitive function comparison of the TRS/Non-TRS group revealed no difference. Conclusions: The findings of this study indicate that schizophrenia patients in SR have improved cognitive flexibility, abstraction, working memory, visual processing speed and semantic memory in comparison to patients not in SR. Better premorbid and perimorbid factors reveal the SR patients as a distinct group in the heterogenous disease we call schizophrenia.