Non steroid antiinflamatuvar ilaçlar ile endotel disfonksiyonu arasındaki ilişkinin akım bağımlı dilatasyon yöntemi ile değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ VE HİPOTEZ: Bu çalışmanın amacı, yaygın biçimde kullanılan non steroid antiinflamatuvar ilaçların (NSAİİ) endotel disfonksiyonu (ED) üzerinde olan etkilerinin araştırılmasıdır. YÖNTEM: Çalışmaya kırk tane osteoartritli (OA) hasta alındı. Bir gruba (n=20) naproksen 1000 mg/gün, diğer gruba (n=20) ise 150 mg/gün diklofenak sodyum verilerek iki grup oluşturuldu. Açlık kan şekeri (AKŞ), akut faz reaktanları (AFR), lipit parametreleri ölçüldü. Boy , kilo, bel kalça oranı ve vücut kitle indeksi (VKİ) antropometrik ölçümler olarak kullanıldı. Tedaviye başlamadan hemen önce ve bir hafta sonra ED akım bağımlı dilatasyon (ABD) yöntemi ile değerlendirildi. ABD ölçümleri endotel bağımlı (%ABD) ve endotel bağımsız nitrogliserin ilişkili dilatasyon (%NTG) ile yapılmıştır. BULGULAR: Her iki gruptaki hastaların yaş, cinsiyet dağılımı, lipit parametreleri, AKŞ, AFR değerleri ve antropometrik ölçümleri arasında farklılık bulunmadı.Tüm hastaların bazal ve bir haftalık tedavi sonrasında yapılan %ABD ölçümleri arasında fark saptanmadı (%ABD bazal:11.4±7.2, %ABD birinci hafta:11.8±7.4 p=0.60). Ayrıca %NTG ölçümlerinde de farklılık saptanmadı (%NTG bazal:16±7.8, %NTG birinci hafta:14.9±7.3 p=0.58). Naproksen alan grup ile diklofenak alan grup birbirleriyle karşılaştırıldığında gruplar arasında bazal ve birinci hafta ölçümlerinde farklılık görülmedi (sırasıylaæ%ABD bazal:11.6± 7.8 vs 11.1 ±6 p=0.42æ %NTG bazal: 16.3 ± 7.9 vs 15.6 ± 7.1 p=0.75 , %ABD birinci hafta: 12.5 ± 8.9 vs 10.9 ± 5.1 p=0.56, %NTG birinci hafta:15.7 ± 8.8 vs 13 ± 5.6 p=0.21). Grupların kendi içlerinde ki ölçüm değerlerinde de fark saptanmadı. ABD ile yaş, AFR, serum lipitleri, antropometrik ölçümler arasında bir ilişkiye rastlanmadı. SONUÇ: Bu çalışmada kısa süreli NSAİİ (naproksen ve diklofenak sodyum) kullanımı sonrasında endotel disfonksiyonu gösterilememiştir. ANAHTAR KELİMELER: Nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar, endotel disfonksiyonu, akım bağımlı vazodilatasyon OBJECTIVE: The aim of this study was to evaluate the effect of non steroid anti-inflammatory drugs (NSAIDs) on endothelial dysfunction (ED). METHODS: Forty osteoarthritis (OA) patients were included in this study. Patients were treated either with naproxen 1000 mg/d or with diclofenac 150 mg/d. Acute phase proteins, serum glucose and lipids were determined. Anthropometric measures including height, weight, waist-hip ratio and body mass index were assessed. Endothelial dysfunction was evaluated by FMD at baseline and after one week of treatment with NSAIDs. FMD measures were made with endothelium dependent dilatation (%FMD) and endothelium independent nitroglycerine induced dilatation (%NTG). RESULTS: Age, sex, serum lipids, serum glucose and acute phase proteins were similar between groups, as well as anthropometric measures. There were no statistically significant differences between naproxen and diclofenac groups at baseline and at first week in terms of % FMD and %NTG (consecutivelyæ %FMD basal: 11.6± 7.8 vs. 11.1 ±6 p=0.42æ %NTG basal: 16.3 ± 7.9 vs. 15.6 ± 7.1 p=0.75, %FMD first week: 12.5 ± 8.9 vs. 10.9 ± 5.1 p=0.56, %NTG first week: 15.7 ± 8.8 vs. 13 ± 5.6 p=0.21). There were no difference FMD measurements within groups and all of the patients. No correlation was detected between FMD and age, serum lipids, acute phase proteins and anthropometric measurements. CONCLUSION: This study suggests that NSAIDs (naproxen and diclofenac) does not impair endothelial dysfunction after short term use. KEY WORDS: Non steroid antiinflammatory drugs, endothelial dysfunction, flow mediated dilatation