Optik disk kabarıklığında retina sinir lifi tabakası kalınlığının OCT ve HRT ile değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmadaki amacımız optik sinir kabarıklığı saptanan psödotümör serebri (PTS), nonarteritik anterior iskemik optik nöropati (NAİON), optik nörit, santral retinal ven oklüzyonu (SRVO) ve optik disk druzeni (ODD) olan çeşitli etiyolojilerdeki hastalarda, retina sinir lifi tabakası kalınlığını Heidelberg Retinal Tomografi (HRT) ve Optik Koherens Tomografi (OCT) yöntemleri ile değerlendirmektir. Hastalar ve Yöntem: Optik disk kabarıklığı olan 40 hasta ile yaş ve cinsiyet dağılımı uygun olan 41 kontrol olgusu çalışmaya dahil edildi. Çalışma grubuna detaylı oftalmolojik muayene, HRT III ve OCT ile ortalama retina sinir lifi tabakası (RSLT) kalınlığı ve OCT ile ayrıca temporal, nazal, superior ve inferior olmak üzere dört kadranda retina sinir lifi tabakası kalınlığı analizi yapıldı. Bulgular: Çalışmaya katılan 81 olgunun yaş ortalaması 44,6 ± 14,4 (11-72) olup, hasta grubunda 41,3 ± 17,3 ve kontrol grubunda 47,8 ± 10,1 olarak saptanmıştır. Hastaların 17'si kadın (%42,5) ve 23'ü erkekti (%57,5). Bilateral tutulumu olan hastalarda tutulumun daha belirgin olduğu göz çalışmaya dahil edildi. Hastaların 11'inde (%27,5) PTS, 11'inde (%27,5) AİON, 8'inde (%20) ODD, 4'ünde (%10) optik nörit, 6'sında (%15) SRVO'ya bağlı optik disk kabarıklığı mevcuttu. Tüm hasta grubunda ortalama RSLT kalınlığı OCT ile 176,10µm, HRT ile 251,47 µm olarakæ kontrol grubunda OCT ile 98,85µm, HRT ile ise 275,60µm olarak saptandı. Hasta grubunda iki farklı yöntemle elde edilen değerler arasındaki korelasyona bakıldığında, pozitif yönde, orta derecede ilişki saptanmıştır (R= 0,42)(p=0,007). Kontrol grubunda iki farklı yöntemle elde edilen değerler arasındaki korelasyonda pozitif yönde, orta derecede ilişkili bulunmuştur (R= 0,27) (p=0,094). Ancak bu ilişki istatistiksel olarak anlamlı değildir. HRT ile alınan ortalama RSLT ölçümleri gruplar içinde karşılaştırıldığında, sadece NAİON grubu ile kontrol grubu arasındaki fark istatistiksel olarak NAİON grubu lehine yüksek saptandı (p=0,02). OCT ile alınan ortalama RSLT ölçümleri karşılaştırıldığında, tüm gruplarda kontrol grubuna göre hasta grupları lehine istatistiksel anlamlı yüksek bulunurken (p Sonuç: Tüm hasta grubu birlikte değerlendirildiğinde her iki yöntem ile alınan RSLT ölçümünde uyumun daha fazla olduğu izlenirken, kontrol grubunda HRT'nin OCT'ye göre daha kalın ölçüm aldığı izlenmektedir. Ölçüm için kullanılan cihazlar değerlendirildiğinde ise OCT ile yapılan ölçümlerin özellikle ayırıcı tanıda daha faydalı olabileceği düşünülebilir. Anahtar Kelimeler: Anterior iskemik optik nöropati, Heidelberg Retinal Tomografi, optik disk druzeni, optik disk kabarıklığı, Optik Koherens Tomografi, optik nörit, retina sinir lifi tabakası kalınlığı, santral retinal ven oklüzyonu. Purpose: To evaluate the retinal nerve fiber layer thickness in patients with optic disc swelling by using Heidelberg Retina Tomography (HRT) and Optical Coherence Tomography (OCT). Patients and Methods: 40 patients with swollen optic disc and 41 age and sex matched healthy subjects were enrolled in the study. Detailed ophthalmological examinations, computerized visual field, HRT III and OCT analysis were performed on the study group. Mean retinal nerve fiber layer (RNFL) thickness of peripapillary zone was measured by OCT and HRT III and quadrantial analysis was performed by OCT. Results: The mean age of the study population was 44.6 ± 14.4 (11-72) years. There were 17 (42.5 %) women and 23 men (57.5 %) in the group with optic disc swelling and the mean age was 41.3 ± 17.3 years howeveræ mean age was 47.8 ± 10.1 years in the control group. More seriously affected eyes of the patients with bilateral involvement were considered. The causes of optic disc swelling were pseudotumor cerebri (PTC) in 11 patients (27.5%), nonarteritic anterior ischemic optic neuropathy (NAION) in 11 patients (27.5%), optic disc drusen (ODD) in 8 patients (20%), central retinal vein occlussion (CRVO) in 6 patients (15%), and optic neuritis in 4 patients (10%). The mean RNFL thickness were 176.10 µm and 251.47 µm in the group with optic disc swelling and 98.85 µm and 275.60 µm in the control group with OCT and HRT respectively. In the patient group, there was a statistically significant positive correlation between the measurements of these two methods (r=0.42, p=0.007). However positive correlation was also found in the control group (r=0.27, p=0.094) but there was no statistical significance in this group. When the relationship of mean RNFL thickness measurements by using HRT between each subgroup and controls was evaluated, only statistically significant difference was detected between the NAION subgroup and controls (p=0.02). Statistically significant differences were found between each subgroup and controls in the mean RNFL thickness measurements by OCT (p Conclusion: Besides, positive correlation of RNFL thickness measurements between HRT and OCT was found in patients with optic disc swellingæ much more thicker results were obtained by using HRT than OCT in control patients. OCT measurements for detecting RNFL thickness may be more useful in differential diagnosis of optic disc swelling with different etiologies. Keywords: Anterior ischemic optic neuropathy, Heidelberg Retinal Tomography, optic disc drusen, swollen optic disc, Optical Coherence Tomography, optic neuritis, retinal nerve fiber layer thickness, central retinal vein occlussion.