Sol meme radyoterapisinde mammaria interna alanın ışınlamasında geniş tanjansiyel-elektron kombinasyon tekniği ile foton-elektron kombinasyon tekniğinin karşılaştırılması ve kardiak dozların analizi

Abstract

Amaç: Meme koruyucu cerrahi (MKC) sonrası radyoterapi uygulanan sol meme kanseri tanılı hastaların tedavi planlama Bilgisayarlı Tomografi (BT)'lerinden yararlanılarak sanal planlama ile mammaria interna (MI) bölgesinin ışınlamasında geniş tanjansiyel ve elektron kombinasyon tekniği (GTE) ile foton - elektron kombinasyon tekniğinin (F-E) kalp dozlarına etkisini araştırmaktır. Hastalar ve Yöntem: Mart 2008 tarihinden itibaren sol meme kanseri tanısıyla MKC uygulanmış ve kliniğimizde radyoterapi (RT) almış ilk 30 hastanın planlama arşiv görüntüleri kullanıldı. Her hasta için BT kesitlerinde eksternal kontur, mammaria interna, kalp, akciğer ve karşı meme volümü çizildi ve 2 ayrı planlama yapıldı. Foton-elektron tekniğinde sol meme iki tanjansiyel, ko-planar alanlar ile planlandı. Günlük 2 Gy fraksiyon dozunda toplam 50 Gy olacak şekilde hesaplandı. Mammaria interna alan ise tanjansiyel alan ile bitişik yaklaşık 4-5 cm'lik bir alan olup, SSD 100'de foton elektron kombinasyonu şeklinde, tanjansiyel alanla aralarında açı olacak şekilde planlandı. Foton alanı 6 MVX foton enerjisi ile 6 fraksiyonda toplam 12 Gy verilecek şekilde oluşturuldu. Geri kalan doz ise 6-21 MeV elektron ile foton alanı ile aynı alana 19 fraksiyonda toplam 38 Gy olacak şekilde tamamlandı. Geniş tanjansiyel - elektron (GTE) planlama tekniğinde ise sol meme, F-E tekniğindeki giriş ve çıkış noktaları ile iki tanjansiyel, ko-planar alanla planlandı ve 2 Gy fraksiyon dozunda toplam 38 Gy olacak şekilde ve eş zamanlı olarak MI alanına F-E planlanındaki benzer alan, enerji ve dozlar ile 38 Gy uygulanıldı. Geniş tanjansiyel alanın medial kenarı F-E tekniğindeki MI alanının lateral sınırı olacak şekilde, lateral kenarı ise tanjansiyel alanın lateral sınırı ile aynı olacak şekilde oluşturuldu. Bu alana 2 Gy fraksiyon dozunda toplam 12 Gy RT planlandı. Tedavi için uygun izodoz seçiminden sonra iki ayrı planın doz volüm histogramları (DVH) değerlendirildi. Her hasta için iki planlamadaki DVH' lerden sırasıyla kalp hacminin %50 (D50), %40 (D40), %30 (D30), %20 (D20), %10 (D10)'unun aldığı dozæ maksimum (Dmax), medyan (Dmedyan) ve ortalama (Dort) aldığı doz, 10 Gy doz alan volümü (V10Gy)æ akciğerin maksimum(Dmax) ,medyan (Dmedyan), ortalama (Dort) aldığı doz, 20 Gy doz alan volümü (V20Gy), hacmin %20'sinin aldığı doz (D20), karşı memenin maksimum (Dmax), medyan (Dmedyan) ve ortalama (Dort) aldığı dozlar belirlendi. İstatistiksel analizlerin değerlendirilmesi amacıyla SPSS 13.0 programında "paired samples t test" kullanıldı. Bulgular: İki planlama karşılaştırıldığında kalp için D50, D40, D30, D20, D10, V10Gy, Dmax, Dmedyan, Dort F-E tekniğinde sırasıyla 8 Gy, 10.6 Gy, 13.5 Gy, 18.2 Gy, 27 Gy, 7,9 Gy ve 11 Gyæ GTE tekniğinde ise sırasıyla 4.3 Gy, 5.7 Gy, 8.7 Gy, 13.9 Gy, 22.5 Gy, 47.2 Gy, 4.2 Gy ve 8.3 Gy dir. Bu değerler karşılaştırıldığında GTE tekniği lehine istatistiksel anlamlı fark saptandı (p Sonuç: Meme koruyucu cerrahi operasyonu geçirmiş sol meme kanseri tanılı hastalarda MI ışınlamasında F-E ve GTE teknikleri karşılaştırılarak başta kalp dozları olmak üzere sol akciğer ve karşı meme dozları incelendiğinde, GTE tekniğinin karşı meme ve sol akciğerde doz artışına sebep olmadan, kalbi belirgin olarak koruduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Sol meme kanseri, Mammaria İnterna Işınlaması, Geniş Tanjansiyel, Kalp dozları Purpose: In this study, it is aimed to research the effect of the wide tangential and electron combination technique (WTE) and photon-electron combination technique (P-E) on heart doses during the radiation of the mammaria interna field (MI) through virtual planning by making use of planning treatment Computerized Tomography (CT) of the patients diagnosed with left breast cancer who have received radiotherapy after breast conserving surgery (BCS). Patients and Method: The planning images archived of the first 30 patients, who have been applied BCS and radiotherapy in our clinique since March 2008 with left breast cancer diagnosis, are used. For each patient, external contour, mammaria interna, heart, lung and contralateral breast volume countoured in CT cross sections and two separate planning was carried out. In photon-electron technique, left breast was planned with two tangential co-planar fileds. It was calculated as 2 Gy fraction dose per day and 50 Gy in total. Mammaria interna field width was an approximately 4-5 cm and was planned with angles to the adjacent to tangential field as photon electron combination in SSD 100. Photon field doses were calculated 6 fractions with 6 MVX energy and total 12 Gy. The other dose left was completed total 38 Gy with 6-21 MeV electron in 19 fractions to the same field. In wide tangential - electron (WTE) planning technique, left breast was planned in two tangential co-planar fields with medial and lateral tangential borders in P-E technique and calculated totally 38 Gy with 2 Gy fraction doses. At the same time, the MI dose left was completed with the electron energies and doses in the first planning. After 38 Gy, the medial border of the wide tangential field was moved to the lateral border of the MI field in P-E technique and lateral border to the the lateral border of the tangential field. 12 Gy RT in total with 2 Gy fractions is planned for this field. Following the choice of the appropriate isodose for treatment, dose volume histograms (DVH) of two separate plans were evaluated. For each patient, from the DVH in two planning, 50% (D50), 40% (D40), 30% (D30), 20% (D20), 10% (D10) dose received by percentage of heart volume, the maximum (Dmax), median (Dmedian) and average (Davr) doses received by heart volume, percentage of heart volume that received 10 Gy (V10Gy)æ the maximum (Dmax), median (Dmedian) and average (Davr) doses received by lung volume, percentage of lung volume that received 20 Gy (V20Gy)æ 20% (D20) dose received by percentage of contralateral breast volume, the maximum (Dmax), median (Dmedian) and average (Davr) doses received by contralateral breast volume were tested. All statistical analysis was performed with SPSS for windows version 13.0 program. The "paired samples test" was used for statistical analysis. Results: When two plannings were compared for the heart, D50, D40, D30, D20, D10, V10Gy, Dmax, Dmedian, Davr were found 8 Gy, 10.6 Gy, 13.5 Gy, 18.2 Gy, 27 Gy, 7.9 Gy and 11 Gy in P-E techniqueæ 4.3 Gy, 5.7 Gy, 8.7 Gy, 13.9 Gy, 22.5 Gy, 47.2 Gy, 4.2 Gy and 8.3 Gy in GTE technique, respectively. A statistically significant difference was observed in favour of GTE technique for heart (p Conclusion: When the P-E and GTE technique were compared for heart, lung and contralateral breast doses after MI radiotherapy in the patients who underwent breast conserving surgery, GTE technique protects the heart more specifically without causing any dose increase in the contralateral breast and lung. Key Words: Left breast cancer, Mammaria Interna Radiatherapy, Wide Tangential, Heart doses