Abstract:
Omurga cerrahisi uygulamalarında epidural kanama ve hematom gelişimi çok önemlidir. Omurga ameliyatlarının yapılabilmesi için kanama odaklarının kontrol altına alınması gereklidir. Hemostaz için kullanılan yöntemlerden kanama odağı üzerine basınç oluşturma ve kanama odağının bağlanması ya da koterize edilmesi omurga cerrahisinde çoğu zaman mümkün değildir. Bu sebeple kanamayı durdurmak için çeşitli kimyasal hemostatik ajanlar (absorbabl jelatin spanç, oksidize selluloz) kullanılmaktadır. Kimyasal hemostatik ajanların en muhtemel ve korkulan komplikasyonu, cerrahi sonrasında ortaya çıkabilecek nörolojik defisittir. Klinik uygulamalarda bazen bu sorunla karşılaşılabilmekle birlikte bu ajanların histolojik etkilerini ortaya koyan ayrıntılı çalışmalar yetersizdir. Bu çalışmamızda amaç hemostatik ajanların nörolojik dokular üzerindeki etkisinin histolojik ve klinik olarak karşılaştırılmasının yapılmasıdır. Çalışmada 18 adet canlı sıçan ameliyat edilerek lomber bölgelerine iki seviyeli laminektomi yapıldı. Laminektomi sonrasında sıçanlar 3 gruba ayrıldı. 1. grupta (kontrol grubu) laminektomi sonrası primer olarak kas, ciltaltı ve cilt kapatıldı. 2. grupta (spongostan grubu) laminektomi ardından duramater üzeri emilebilir jelatin spanç ile örtülürken 3. grupta (surgicel) duramater üzeri oksidize selluloz ile örtülerek kapatıldı. Tüm deneklerin ameliyat öncesinde ve sonrasında nörolojik değerlendirmesi yapıldı. 48 saat sonra denekler sakrifiye edilerek lomber omurgaları çevre dokular ile birlikte çıkarıldı ve kesitler alınarak ışık mikroskopisi ile duramater ve nöral dokular üzerindeki hemostatik ajanların etkileri araştırıldı. Deneklerin nörolojik skorlamaları ile histolojik bulguları çift kör olarak karşılaştırıldı. Sonuç olarakæ grupların histolojik sonuçlarını, erken dönem ve geç dönem nörolojik bulgularını karşılaştırdığımızda anlamlı bir sonuç elde edilemedi. Ancak oksidize selluloza bağlı gelişen inflamatuar yanıtın, diğer gruplara oranla daha fazla olduğu tespit edildi. Oksidize sellulozun asidik ortam oluşturarak hemostatik etki göstermesi, inflamatuar yanıtın daha yoğun bir şekilde görülmesine neden olabilir. Anahtar Sözcükler: oksidize selluloz, emilebilir jelatin spanç, rat modeli Epidural bleeding and hematoma is very important in spinal surgical procedures. The bleeding should be controlled to permit spinal operations. Some methods of hemostasis such as pressure to the bleeding area, ligation or electrocauterization generally are not feasible. For this reason, various chemical hemostatic agents (absorbabl gelatin sponge, oxydized cellulose) are used to stop bleeding. The most frightened and possible complication of chemical hemostatic agents is postsurgical neurolgic deficits. This problem sometimes can be seen during clinical practice, however, detailed histological studies with good evidence is seldom. The aim of our study is comparison of the effect of hemostatic agents on neural tissues both histologically and clinically. In this study, 18 winstar albino rats were operated and two level laminectomies were performed. The rats were divided into three groups. In group 1 (control group), muscle, subdermis and dermis were sutured in routine manner. In group 2 (gelatin sponge group), duramater was covered with gelatin sponge after laminectomy, while oxidized cellulose was used in group 3 (oxidized cellulose group). . Neurologic evaluations were made for all test subjects. 48 hours after operation, rats were sacrified and lumber spines were exicised with all surrounding tissues for evaluation of the effect of agents on neural tissues by light microscopy. Neurologic scores and histologic findings were compared with double-blind evaluation. As a resultæ there were no statistically singnificant differences of histologic findings, early and late neurologic evaluation between the groups. However, inflammatory reaction was more severe in oxidized cellulose group. Oxidized cellulose is increased the acidity of tissues for hemostatic effects, and thus may lead to clear inflammatory reaction. Keywordsæ Oxidized cellulose, absorbable gelatin sponge, rat model.