İki uçlu bozukluk tanılı hastalar, birinci derece akrabaları ve sağlıklı kontrollerde serum bdnf düzeylerinin ve nörobilişsel işlevlerin karşılaştırılması

Abstract

Amaç: İki uçlu bozukluk manik ve depresif ataklarla karakterize kronik bir hastalıktır. Etiyolojisi hala tam olarak anlaşılamamıştır. Nörotrofinler ve nörobilişsel işlevler iki uçlu bozukluk için olası endofenotip adaylarıdır. Bu çalışmanın amacı ötimik hastalarda, onların birinci derece akrabalarında ve sağlıklı kontrollerde endofenotip adayları olarak serum BDNF düzeylerini ve nörobilişsel fonksiyonları incelemektir. Yöntem: İki uçlu bozukluk tanılı ötimik durumda olan 30 hasta ve onların 19 birinci derece akrabası ve 24 cinsiyet, yaş ve eğitim olarak hastalarla eşleştirilmiş sağlıklı kontrol çalışmaya alındı. Serum BDNF seviyeleri sandviç-ELİSA kiti kullanılarak ölçüldü. Hastalar DSM-IV-TR için yapılandırılmış klinik görüşme (SCID-I), Young Mani Ölçeği (YMÖ), Hamilton Depresyon Ölçeği-17 (HDÖ-17), İki Uçlu Bozukluklar için klinik genel değerlendirme Ölçeği-BP-GKİ (BP-CGI), İşlevselliğin Genel Değerlendirmesi Ölçeği -İGD (GAF) ile değerlendirildi. Nörobilişsel değerlendirme için geniş nörobilişsel test bataryası kullanıldı. İstatistiksel analizi için Kruskal-Wallis, Mann Whitney-U, Ki-kare, Spearman ve Pearson korelasyon analizleri kullanıldı. Bulgular: Serum BDNF düzeyleri üç grup arasında bir fark göstermiyordu. Hem hastalar hem de birinci derece akrabaları dikkat, yürütücü ve sözel bellek işlevlerinde sağlıklı kontrollere göre daha kötü bir performans gösterdiler. Birinci derece akrabaların nörobilişsel test skorları hastalarla sağlıklı kontrollerin skorlarının arasındaydı. Tüm grupta BDNF düzeyleri ile nörobilişsel test sonuçları arasında bir ilişki yoktu. Tartışma: Bu çalışmanın sonuçları göstermiştir ki serum BDNF düzeyi ötimik durumdaki iki uçlu bozukluk tip I hastalarını birinci derece akrabalardan ve sağlıklı kontrollerden ayırmamaktadır. Ancak bazı nörobilişsel işlevler hastalarla birinci derece akrabaları sağlıklı kontrollerden ayırabilmektedir. Endofenotipin hastalık döneminin yanı sıra iyilik döneminde de varolması beklendiği için BDNF, iki uçlu bozukluk için endofenotip olma ölçütlerini karşılamamaktadır. Tersine nörobilişsel işlevlerdeki bozulma ötimik hastalarda ve onların birinci derece akrabalarında gösterildiği için iki uçlu bozukluk için daha uygun bir endofenotip adayıdır. Objective: Bipolar disorder is a chronic illness characterized by manic and depresive relapses. Its etiology is still unknown. Neurotrophins and neurocognitive functions are possible endohenotype candidates for bipolar disorder. The aim of this study is to examine serum BDNF levels and neurocognitive functions in euthymic patients and their first degree relatives in comparison to healthy controls as candidates of phenotypes. Method: Thirty euthymic patients with bipolar disorder type I, their first degree relatives (n=19) and 24 sex, age and education-wise matched healthy controls were enrolled in the study. Serum BDNF levels were measured using a sandwich-ELİSA kit. Patiens were evaluated with Structured Clinical Interview for DSM-IV-TR (SCID-I), Young Mania Scale (YMRS), Hamilton Depression Scale-17 (HAM-D 17), Clinical Global Impression Scale for Bipolar Disorder (BP-CGI) and Global Assessment of Functioning Scale (GAF). A large neurocognitive battery was used for neurocognitive assessment. Kruskal Wallis, Mann Whitney-U, chi-square, Spearman and Pearson correlation analysis were used for statistical analysis. Results: Serum BDNF levels showed no difference among the three groups. Both patients and their first degree relatives performed poorer on the attention, executive and verbal memory functions compared to healthy controls. The first degree relatives scored between the patients and healthy controls on these neurocognitive tests. There was no correlation between BDNF levels and neurcognitive test results in the whole group. Conclusion: The results of this study show that serum BDNF level does not seperate patients with bipolar disorder I either from their fisrt degree relatives or from healthy controls when they are euthymic whereas some neurocognitive functions seem to be able to differentiate patients and first degree relatives from healthy controls. Given that an endophenotype is expected to exist during well being as well as during ill periods, BDNF doesn't seem to meet the criteria for being an endophenotype for bipolar disorder. However, decline in neurcognitive functions can be more appropriate endophenotype candidate for bipolar disorder due to its existence in the euthymic patients and in their first degree relatives.