Ailesel akdeniz ateşi hastalarının atak döneminde oksidatif hasarın incelenmesi

Abstract

Ailesel Akdeniz Ateşi (AAAæ Familial Mediterranean Fever = FMF), serozal ve sinoviyal membranların tekrarlayan ateşli inflamatuvar atakları ile karakterize otozomal resesif geçişli genetik bir hastalıktır. Hastalığın akut fazında serozal bölgelere yoğun nötrofil göçü olmaktadır. Ayrıca inflamatuvar stimuluslara uzamış ve uygunsuz yanıt vardır. Sürekli aktif kalan nötrofillerin "oksidatif patlama" ile hücre makromoleküllerinde oksidatif hasara yol açabileceği bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı AAA hastalarında atak döneminde inflamatuvar yolaklarda önemli olduğu düşünülen oksidatif stres ve antioksidan kapasite düzeyini incelemektir. Çalışma grubunu erişkin 15 hasta ve 17 sağlıklı gönüllü yetişkin oluşturdu. Venöz kan tüm hastalardan iki kez toplandı. Lipid peroksidasyonu, protein oksidasyonu, DNA baz hasarı ve antioksidan bileşikler hasta ve kontrol gruplarında incelendi. Plazma malondialdehit (MDA) atak dönemi düzeyleri kontrol grubu ile ve aynı hasta grubunun ataksız dönemi ile karşılaştırıldığında önemli derecede yüksek bulundu (sırasıyla p=0,000 ve p=0,005). Oksidatif hasarın tipik bir ürünü olan DNA'daki 2,6-diamino-4-hidroksi-5-formamidopirimidin (FapyG) seviyesi, ataklı ve ataksız dönemdeki hasta grubunda, kontrol grubuna göre önemli derecede yüksek bulundu (sırasıyla p=0,000æ p=0,002). Oksidatif hasarın diğer bir ürünü olan 8-hidroksiguanin (8-OH-Gua) seviyesi ise atak dönemindeki hastalarda kontrollerden daha yüksekti (p=0,01). Plazma nitrotirozin ve nitrik oksit (NO) konsantrasyonları kontrol grubunda hastalardan önemli derecede yüksekti (sırasıyla p=0,000 ve p=0,002). Süperoksit dismutaz (SOD) ve glutatyon (GSH ve GSSG) seviyeleri tüm gruplarda benzerdi. Sonuçlarımız oksidatif stresten kaynaklanan hücresel makromolekül hasarının aydınlatılmasının FMF patogenezini anlamaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Sonuç olarak, atak dönemindeki AAA hastalarının polimorfonükleer (PMN) lökosit DNA'larındaki oksidatif hasarın bazı ürünlerinin birikimini ilk kez gösterdik. Bu çalışma nötrofillerin sürekli aktivasyonunun DNA hasarının birikimine ve serbest radikallerin aşırı üretimi nedeniyle lipit peroksidasyon ürünlerine yol açabileceğini ileri sürmektedir. FMF hastalarının PMN lökosit genomik DNA'larında oksidasyonun oluşturduğu hasarın onarılamaması, MEFV genindeki mutasyonlar nedeni ile olabilir. Familial Mediterranean Fever (FMF) is an autosomal recessive genetic disorder characterized by recurrent febrile inflammatory episodes of the serous and synovial membranes. There is a massive influx of neutrophils into the serosal sites during the acute phase of the disease. There is also an inappropriate and prolonged response to inflammatory stimuli. It is known that "oxidative burst" caused by persistently activated neutrophils may create oxidative damage in cellular macromolecules. The aim of this study is to investigate the level of oxidative stress and antioxidant capacity which are thought to be important in the inflammatory pathway during attack period in FMF patients. The study group is composed of 15 patients and 17 healthy volunteer adults. Venous blood were collected two times from all the patients. Lipid peroxidation, protein oxidation, DNA base damage and antioxidant compounds were investigated in patient and control groups. Significantly increased plasma levels of malondialdehyde (MDA) was observed in the patient group with attack period compared to control group and to the attack-free period of same patient group (p=0,000 and p=0,005, respectively). The level of 2,6-diamino-5-formamidopyrimidine (FapyG) in DNA, which is the typical product of oxidative damage to DNA bases, was found to be significantly greater in the patient group with attack and attack-free periods than in the control group (p=0,000 and p=0,002, respectively). The level of 8-hydroxydeoxyguanin (8-OH-dG) as another product of oxidative damage to DNA bases was higher in patients with attack than controls (p=0,01). The concentrations of plasma nitrotyrosine and nitric oxide (NO) were significantly elevated in control group than patients (p=0,000 and p=0,002,respectively). Superoxide dismutase (SOD) and glutathione (GSH, GSSG) levels were similar in all groups. Our results suggest that the elucidation of the damage to cellular macromolecules resulting from oxidative stress may help understand the pathogenesis of FMF. In conclusion, we showed, for the first time, the accumulation of some products of oxidative damage to DNA in polimorphonuclear leucocytes of FMF patients in attack period. This work suggests that the persistent activation of neutrophils may be the cause of accumulation of DNA damage and lipid peroxidation products due to excess production of free radicals. These cells in FMF patients may also be defective in repair of oxidatively induced lesions in their geneomic DNA because of mutations in MEFV gene.