Posterior kanal benign paroksismal pozisyonel vertig otedavisinde epley manevrasına ek olarak verilen betahistin'in tedavi ve yaşam kalitesi üzerine etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, pozisyonel vertigo yakınması ile başvuran ve Dix-Hallpike (DH) testi ile posterior kanal benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV) tanısı konulan hastalarda, tedavide Epley manevrasına ek olarak verilen betahistin'in hastanın yaşam kalitesi ile günlük aktivitelerindeki düzelme üzerindeki etkinliğinin değerlendirilmesidir. GEREÇ ve YÖNTEM: Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi KBB Anabilim Dalı'na Kasım 2009-Mart 2010 tarihleri arasında baş dönmesi yakınmasıyla başvuran ve DH testi ile posterior kanal BPPV tanısı konulan, 18-79 yaşları arasında toplam 72 hasta ile yapılan bu prospektif, randomize, kontrollu çift kör klinik çalışmada, hastaların tümüne Epley manevrası uygulandı. Takiben hastalar randomize olarak gruplandırıldı. Hastaların yaklaşık 1/3'ünü oluşturan 22 hastaya (Grup 1) Epley manevrası sonrası herhangi bir ilaç tedavisi verilmezkenæ geri kalan 50 hastaya, uygulanan Epley manevrasına ek olarak bir hafta süre ile günde iki kez kullanılmak üzere orjinaline eşdeğer görünümde hazırlanmış olan etken madde (24 mg betahistin) ve plasebo içeren ilaçların aynı şekilde üretilmiş olduğu blister ambalajlardan biri, çalışmayı uygulayan hekim dışındaki bir hekim tarafından rastgele olarak verildi. Tüm çalışma bitirildikten sonra, ilaçları veren hekim tarafından hasta gruplarının gözden geçirilmesi sonucu 26 hastanın plasebo (Grup 2), 24 hastanın ise betahistin grubunda (Grup 3) yer aldığı görüldü. Tüm hastalar bir hafta sonra kontrole çağırılarak DH testi tekrarlandı. Her üç grupta yer alan tüm hastaların yakınmaları ortadan kalkıp, DH testi bulguları negatif olduğunda çalışma sonlandırıldı. BULGULAR: Çalışmaya dahil edilen 72 hastanın 45'i (%62.5) kadın, 27'si (%37.5) erkekti. Elli yaş altında olan 28 olgu (%38.8) ve 50 yaş üstü olan 44 olgu olup, yaş ortalaması 53.18±12.12 olarak bulundu. DH testinde 45 olguda (%62.5) sağ taraf, 27 olguda (%37.5) sol taraf etkilenmişti. Semptomların başlama süresi 61 olguda (%84.7) yaklaşık 1 aydır (?1 ay), 11 olguda (%15.3) ise 1 aydan uzun süredir (>1 ay) devam etmekteydi. Alınan anamnez doğrultusunda, baş dönmesi atağının süresini 1 dakikadan kısa (?1 dakika) süreli olarak tanımlayan 44 (%61.2) olgu ve 1 dakikadan uzun (>1 dakika) süreli olarak ifade eden 28 (%38.8) olgu mevcuttu. Olguların 17'sinin (%23.6) özgeçmişlerinde daha önce geçirilmiş BPPV öyküsü mevcuttu. Sistemik hastalıkları açısından sorgulanan olguların 21'inde (%29.2) hipertansiyon, 19'unda (%26.4) hiperkolesterolemi, 13'ünde (%18.05) diabetes mellitus, 3'ünde (%4.2) depresyon olduğu tanımlandı. BPPV'ye yatkınlık oluşturabilecek migren öyküsü 4 olguda (%5.6), üst solunum yolu enfeksiyonu 7 olguda (%9.7), kafa travması ve uzun yatak istirahati öyküsü ise 3'er olguda (%4.2) mevcuttu. Tedavi öncesi ve tedavi sonrası birinci hafta kontrolde değerlendirilen olgular, tedavi etkinliği açısından gruplar içinde ve gruplar arasında karşılaştırıldıklarındaæ uygulanan tedavinin etkinliği açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Ancak, hastaların semptomları ve yaşam kalitesindeki etkilenmeleri yönünden tedavi öncesine göre tedavi sonrası sonuçlar gruplar arasında karşılaştırıldığındaæ her yaş grubunda, baş dönmesi yakınması yaklaşık 1 aydır devam eden ve öyküde baş dönmesi atağının süresi 1 dakikadan kısa süren olguların semptomlarındaki azalma ile yaşam kalitesindeki düzelmenin, Grup 3'te yer alan olgularda diğer iki gruba kıyasla daha belirgin olduğu saptandı. İlk kontrolde tedavi sonrası iyileşmenin sağlanamadığı 10 olgu (%13.8) mevcuttuæ almakta oldukları tedavilere devam eden bu olguların tümünde, ikinci kontrolde yakınmaların tam olarak düzeldiği saptandıæ bu düzelmenin Grup 3'te diğer iki gruba kıyasla daha belirgin olduğu belirlendi. SONUÇ: Çalışmamızda, BPPV tedavisinde uygulanan tedavilerin etkinliği açısından her üç tedavi grubu arasında anlamlı fark saptanmamakla beraber, tedavide Epley manevrasına ek olarak verilen betahistin'in, 50 yaş altı ve 50 yaş üstü olmak üzere her yaş grubunda yer alan, baş dönmesinin yaklaşık 1 aydır sürdüğü olgularda, baş dönmesi atağının 1 dakikadan kısa süre devam ettiği olgularda ve tedavi sonrası ilk kontrolde yakınmaları devam edip de ikinci seans tedavi uygulanan olgulardaæ sadece manevra veya manevraya ek olarak verilen plaseboya göre, semptomların azalması ve hastanın yaşam kalitesinin düzelmesi açısından daha etkili olduğu belirlendi. Anahtar kelimeler: Posterior kanal BPPV, DH testi, Epley manevrası, Betahistin OBJECTIVE: The purpose of this study is to evaluate the effects of betahistine given in addition to the Epley maneuver on the quality of life indices of patients who were admitted with the complaints of positional vertigo and were diagnosed as having posterior canal benign paroxysmal positional vertigo (BPPV) of the canalithiasis type. MATERIALS AND METHODS: A total of 72 patients between 18 and 79 years old who were referred to the Department of Otorhinolaryngology of Dokuz Eylül University Faculty of Medicine Hospital between November 2009 and March 2010 complaining of positional vertigo who were diagnosed as posterior canal BPPV with the Dix Hallpike (DH) test were enrolled in a prospective, controlled and double blinded study. The Epley maneuver was performed all patients. After all patients were grouped randomly. Approximately one third portion of all patients (22 patients), by giving no drug treatment after the Epley maneuver, the remaining of 50 patients, underwent Epley maneuvers in addition to the one week period and twice a day to use the original equivalent in my view, prepared the active ingredient (24 mg betahistin) and placebo-containing drugs in the same manner produced the blister packaging of work applying the physicians except by a physician was assigned randomly. After finishing the study, giving medications to patients by physicians to review the results of 26 patients placebo (Group 2), the betahistine group of 24 patients (Group 3) were included. All the patients were asked to return after a week for control DH tests. The study was completed upon observing that all the complaints and DH test findings of the patients were negative. RESULTS: Forty five (%62.5) of the patients were female and 27 (%37.5) were male, 28 cases (%38.8) were under the age of 50 years old and 44 were 50 years later. The average age was 53.18±12.12 years. Forty five cases (%62.5) were found to have BPPV on the right side and 27 cases (%37.5) on the left. The duration of the symptoms was 1 month in 61 cases (%84.7) and 2 months in 11 cases (%15.3). Vertigo attack lasted for less than a minute in 44 cases (%61.2) and longer than 1 minute in 28 of them (%38.8). Seventeen cases (%23.6) had previous BPPV in their medical history. There were accompanying sytemic diseases or predisposing conditions with hypertension in 21 (%29.2), hyperlipidemia in 19 (%26.4), diabetes mellitus in 13 (%18.05), depression in 3 (%4.2), migrane in 4 (%5.6), recent upper respiratory tract infection in 7 (%9.7), head trauma in 3 (%4.2) an a long period of bed rest in in 3 (%4.2) patients. When the efficacy of the treatments were compared between before and first week' control after treatment in groups, there were no statistically significant difference between groups was detected. When the efficacy of the treatments were compared between and within the groupsæ it was found that the decrease in the symptoms and improvement in the quality of life scores were significantly more pronounced in Group 3 patients who belonged to any age group, complaining of dizziness since 1 months, attack durations of less than a minute. Recovery can not be achieved in 10 cases (%13.8) 1 weeks after the treatments, those cases were made to continue their previous treatment regimens and 1 week later all of them were found to be symtom free with negative DH test results. The recovery at the weeks was found to be more pronounced in Group 3 patients, as well. CONCLUSIONS: In our study, efficacy in treatment of BPPV, between all three treatment groups were no difference. However, betahistine in addition to the Epley maneuver for the treatment of posterior canal BPPV of the canalitithasis type is more effective than the Epley maneuvre alone or combined with placebo with regard to sypmtomatic and quality of life improvements in patients under the age of 50 years and 50 years later to all age groups, complaining of dizziness approximately one month period in patients, attack durations of less than a minute and treatment after first checking the complaints go on and the second sessions in these cases. Key words: Posterior canal BPPV, Dix Hallpike test, Epley maneuver, Betahistine