Memede benign ve malign kitle tespit edilen kadınlarda doku ve serum S100A4, VEGF-A, endostatin düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Meme kanseri gibi solid tümörlerin gelişim, invazyon ve metastaz yeteneğine sahip olabilmeleri, anjiyogenez varlığına bağlıdır. Anjiyogenezin düzenleyicileri arasında en önemli olanlarının vasküler endotelyal büyüme faktörü-A (VEGF-A) ve endostatin (ES) olduğu bildirilmektedir. S100A4'ün anjiyogenez ve tümör invazyonunu kolaylaştırarak tümörün ilerlemesine ve metastaza yol açması nedeniyle meme kanserinde prognostik faktör olabileceği bildirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, benign meme hastalıklı, aksiller metastaz yapmış ve yapmamış meme kanseri hastalarında VEGF-A, ES, S100A4 proteinlerinin doku ekspresyonlarının saptanması ve serum düzeyleri ile ilişkilerinin incelenmesi, gruplar arası farklılığın araştırılması, parametrelerin klinikohistopatolojik değişkenler ile olan ilişkisinin saptanması ve anjiyogenik dengenin metastazı öngörmedeki yararını araştırmaktır. Çalışma grupları benign meme hastalığı olan 32 hasta, aksiller lenf nodu metastazı olmayan 39 meme kanseri hastası ve aksiller metastazı olan 18 meme kanseri hastasından oluşmaktaydı. VEGF-A, ES, S100A4 proteinlerinin doku ekspresyonları immunohistokimyasal (İHK) yöntemle, serum düzeyleri ELISA ile saptandı. Ayrıca elde edilen sonuçlar tümörün klinikohistopatolojik değişkenleri ile (yaş, menapozal durum, patolojik tanı ve evre, tümör boyutu, östrojen reseptörü, progesteron resptörü, insan epidermal büyüme faktörü reseptör-2 (c-erbB2), histolojik grade, mitoz derecesi, nükleer derece, lenfovasküler invazyon ve kan damarı invazyonu) karşılaştırıldı. VEGF-A, ES, ve S100A4'ün doku ekspresyonlarında hasta grupları arasında anlamlı farklılık saptanmadı. Serum VEGF-A ve VEGF-A/ES metastazlı grupta benign gruba göre anlamlı yüksek bulundu (p=0,006 ve p=0,010). Ayrıca serum VEGF-A/ES metastazlı grupta, malign gruptan anlamlı yüksek idi (p=0,048). Serum VEGF-A ve VEGF-A/ES geç evrede olan hastalarda erken evre hastalara göre anlamlı yüksek saptandı (p=0,033 ve p=0,014). Metastatik lenf nodu sayısı ile serum VEGF-A düzeyleri arasında anlamlı pozitif korelasyon bulundu (r=0,596æ p=0,012). Serum VEGF-A düzeyleri lenfovasküler invazyon olanlarda anlamlı yüksek saptandı (p=0,034). Lenfovasküler invazyon olmayanlarda dokuda VEGF-A immun boyanması anlamlı yüksek idi (p=0,015). Serum ES ve S100A4 düzeylerinde hasta grupları arasında anlamlı farklılık saptanmadı. Lenf nodu (-) olan malign grupta her üç parametrenin doku ekspresyonları birbirleri ile korele bulundu. Doku VEGF-A, ES, S100A4 ekspresyonları ile serum düzeyleri arasında korelasyon bulunmadı. Doku VEGF-A, ES ve S100A4 ekspresyonları ve serum düzeyleri ile diğer klinikohistopatolojik değişkenler arasında ilişki saptanmadı. Sonuç olarak, serum ve doku S100A4 düzeylerinin memede kitle saptanan hastalar için hastalığın durumunu (metastaz olup olmadığını) belirlemede kullanılamayacağınıæ bu amaçla serum VEGF-A/ES'nin kullanılabileceğini, artmış serum VEGF-A düzeylerinin metastatik sürece geçişin bir göstergesi olabileceğini düşünmekteyiz. Anahtar kelimeler: Meme kanseri, anjiyogenez, VEGF-A, ES, VEGF-A/ES, S100A4, immunohistokimya. Growth, invasion and metastase potential of solid tumours like breast cancer depends on the presence of angiogenesis. Among the regulators of angiogenesis, VEGF-A and ES are reported to be the most important ones. Since S100A4 leads to tumour progression and metastasis by facilitating angiogenesis and tumour invasion, it is proposed to be a prognostic factor in breast cancer. The purpose of this study is to investigate the tissue expression of VEGF-A, ES, and S100A4 and to determine their serum values in patients with benign breast disease, breast cancer with axillary metastasis and breast cancer without axillary metastasisæ and to evaluate if these parameters showed any difference between the groups. We also investigated if serum parameters correlated with their corresponding tissue expression. Correlation of tissue and serum parameters with clinicohistopathological variables and angiogenic balance in predicting metastasis were also investigated. The study was conducted on 32 patients with benign breast diseases, 39 patients with breast cancer without axillary node metastases and 18 patients with breast cancer having axillary node metastases. Tissue expression of VEGF-A, ES, S100A4 proteins were determined by immunohistochemistry and serum levels by ELISA. Also results were compared with clinicohistopathological variables (age, menopausal status, pathological diagnosis and stage, tumour size, estrogen receptor, progesterone receptor, c-erbB2, histological grade, mitosis degree, nuclear degree, lymphovascular invasion and blood vessel invasion). No significant difference was found for tissue expression of VEGF-A, ES, and S100A4 between the patient groups. Serum VEGF-A and VEGF-A/ES were significantly increased in the metastasis group when compared with the benign group (p=0,006æ and p=0,010). Also serum VEGF-A/ES was significantly higher in the metastasis group than the malign group (p=0,048). Serum VEGF-A and VEGF-A/ES were significantly increased in advanced stage patients (p=0,033æ p=0,014). A significant positive correlation existed between the number of involved lymph nodes and serum VEGF-A levels (r=0,596æ p=0,012). Serum VEGF-A levels were significantly increased in those who had lymphovascular invasion (p=0,034). Tissue VEGF-A immunostaining was significantly increased in patients without lymphovascular invasion (p=0,015). There wasn't any significant difference between the groups for serum ES and S100A4 levels. Tissue expression of all three parameters were correlated with each other in node negative cancer group. Correlation did not exist between the tissue expression and serum levels of VEGF-A, ES, and S100A4. Also tissue expression and serum levels of VEGF-A, ES, and S100A4 had no correlation with the clinicohistopathological variables. In conclusion, we think that S100A4 could not be used as a marker showing disease state (differentiating metastasis from non-metastasis) in breast tumours. However serum VEGF-A/ES could be used for this purpose and increased serum VEGF-A levels could be an indicator for proceeding to metastatic process. Key Words: Breast cancer, angiogenesis, VEGF-A, ES, VEGF-A/ES, S100A4, immunohistochemistry.