Farklı karar vericilere göre renal arter darlığı tanısında bedel-etkinlik analizi

Abstract

Amaç: Ülkemizde günlük uygulamalarda sıklıkla kullanılmayan ancak sağlık ekonomisi açısından önemli olan "bedel-etkinlik analizini" radyolog gözüyle incelemek, konuyla ilgili geliştirilmiş programların farkındalığını yaratmak, tanısal alanda nasıl kullanılacağı konusunda fikir oluşturmaktır. Bu amaçla "renal arter darlığı" örneğinde bedel-etkinlik analizi yapılarak elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir. Gereç- Yöntem: Modelleme yapabilmek için TreeAge programı Internet üzerinden elde edilerek kullanılmıştır. Renal Arter Darlığının tanısal değerlendirmesinde Doppler Ultrasonografi, BT-Anjiografi, MR-Anjiografi ve İntraarteriel Anjiografi belirlenmiştir. Hastalığın tanı, tedavi süreci ve iyileşmesi aşamaları değerlendirilmiştir. Bedel-etkinlik analizi içinæ Karar Ağacı Analizi, Markov Modelleme ve Monte Carlo Benzetim Modelleri kullanılmış, sonuçlar hasta (sigortalı, sigortasız), ödemeyi yapan ve hizmet veren perspektiflerden ayrı olarak değerlendirilmiştir. Etkinlik ölçütü olarak bedel-etkinlik oranı, artışlı bedel-etkinlik oranı ve nefropatisiz yaşam yılı kullanılmıştır. Bulgular: Karar Ağacı Analizi, Markov Modelleme ve Monte Carlo Benzetim Modelleri ile aynı perspektif yaklaşımlarda, benzer sonuçlar elde edilmiştir. Buna göreæ Hasta sigortalı perspektiften yaklaşımda Karar ağacı analiz, Markov Modelleme ve Monte Carlo Benzetim Modelleri ileæ BT Anjiografi ve IA DSA elenen seçenekler olup, Doppler US ve MR Anjiografi karar vericinin bütçesine göre tercih edilebilecek bedel-etkin seçeneklerdir. Hasta sigortasız ve hizmet veren perspektiften yaklaşımlarda benzer sonuçlar alınmıştır. Ödemeyi yapan perspektiften yaklaşımdaæ MR Anjiografi ve IA DSA elenen seçenekler olup, Doppler US ve BT Anjiografi karar vericinin bütçesine göre tercih edilebilecek bedel-etkin seçeneklerdir. Sonuç: Bedel etkinlik analizi karar vericilerin yararlanabileceği, giderek artan önemiyle radyoloji uzmanlarının öğrenmesi gereken konulardan biridir. Analizlerin gerçekleştirilebilmesi için uygun bilgisayar programları geliştirilmiştir. Duyarlılık, özgüllük ve bedel verileri bilindiğinde analizler kolayca yapılabilmektedir. Analizler araştırmacıların karar süreçlerini daha iyi tasarlamalarına yardımcı olur ve verilen kararların farklı bakış açıları için ne anlam taşıdığı öğrenilebilir. Anahtar Kelimeler: Renal arter darlığı, Bedel-etkinlik analizi, Karar ağacı analizi, Markov Modelleme, Monte Carlo Benzetim. Purpose: To examine "cost- effectiveness analysis" which is not commonly used in daily practice yet important in terms of health economy from a radiologist's point of view, to provide awareness of improved programmes concerning the subject and to form an opinion about how to use it in the diagnostic arena. For this purpose, the results from the "renal artery stenosis" model obtained through cost-effectiveness analysis are evaluated. Materials and Methods: TreeAge Software, which is deemed suitable for modeling, was obtained through internet and used. Doppler Ultrasound, CT-Angiography, MR- Angiography and inter-arterial angiography were determined for the diagnostic evaluation of Renal Artery Stenosis. Diagnostic and therapeutical course and recovery stages of the disease were evaluated. Decision tree analysis, Markov Modeling and Monte Carlo simulation models were used for cost-effectiveness analysis and the results were evaluated seperately in perspectives of the patient (insured, uninsured), the payer and the provider. Cost-Effectiveness Ratio, incremental Cost-Effectiveness Ratio and nephropathy-free survival year were used as efectiveness criteria. Results: Similar results were obtained from decision tree analysis, Monte Carlo simulation and Markov Modeling with the same perspective approaches. According to this, concerning the approach of the patient insured perspective, CT-Angiography and IA DSA are eliminated by decision tree analysis, Monte Carlo simulation and Markov Modeling while Doppler US and MR- Angiography are preferable cost- effective alternatives depending on decision maker's budget. Similar results were obtained from the approach of the patient uninsured and the provider perspectives. In the approach of the payer perspective MR- Angiography and IA DSA are eliminated while Doppler US and CT-Angiography are preferable cost- effective alternatives depending on decision maker's budget. Conclusion: Cost- effectiveness analysis is one of the subjects that decision makers can benefit from and radiologists should learn about it due to its increasing importance. Appropriate computer softwares are deveoped in order to perform the analyses. It is easy to perform the analyses when the data concerning sensitivity, specificity and the cost are known. The analyses help the investigators plan the decision process better and it can be pointed out what the decisions made mean to different points of view. Key words: Renal artery stenosis, Cost-effectiveness analysis, Decision tree analysis, Markov modeling, Monte Carlo Simulation.