Auralı ve aurasız migrenlilerde görsel stimülasyonla tetiklenmiş başağrısı atağı öncesi ve sırasında internal juguler venöz kanda bazı nöral mediatörlerin ve beyin sapında manyetik rezonans spektroskopik değişikliklerin incelenmesi

Abstract

Migren; sık görülen, yaşam kalitesini bozan ve önemli sosyoekonomik kayıplara neden olan bir sendromdur. Buna karşın etyopatogenezi henüz yeteri kadar aydınlatılamamıştır. Migren etyopatogenezinin aydınlatılması için spontan ataklara en yakın başağrısının oluşturulması ve bu model üzerinde araştırmaların yapılması büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada auralı (11 olgu) ve aurasız (12 olgu) migren tanısı almış olgularda ve başağrısı tanımlamayan sağlıklı kontrol (10 olgu) olgularında görsel stimülasyon (GS) ile başağrısı oluşturma yöntemi kullanılmıştır. Stimülasyon öncesi ve sonrasında internal juguler venöz kandan alınan serum örneklerinde, olası serebral metabolik değişiklikleri yansıtan ve migrenlilerde trigeminovasküler aktivasyon ile steril nörojenik enflamasyonun biyobelirteçleri olabilecek nörometabolitlerin konsantrasyonları (Calcitonin gene related peptide "CGRP", substans P, nörokininA, serotonin ve lökotrien B4) incelenmiş, GS sonrasında, manyetik rezonans spektroskopi (MRS) ile beyin sapında (pons ve mezensefalon), enerji yetmezliği ve metabolik değişiklikleri gösterebilecek laktat, N-asetil aspartat (NAA) ve kolin (Cho) miktarlarındaki değişimler irdelenmiştir. Görsel stimülasyonla migrenli olguların tamamında başağrısı gelişmiş, hiçbirinde aura tanımlanmamıştır. Migrenlilerde, başağrısı sırasında, juguler venöz kanda lökotrien B4 (LTB4) konsantrasyonlarının anlamlı artışı saptanırken diğer nörometabolitlerin konsantrasyonlarında istatistik anlamlılığa ulaşan değişiklik görülmemiştir. GS sonrasında yapılan MRS incelemelerinde ise migrenli olguların beyin sapında, yine migrenlilerin referans beyin bölgelerine göre Laktat, NAA ve Cho miktarlarını yansıtan alan oranlarında anlamlı artış saptanmıştır. Sonuç olarak; GS ile tetklenmiş deneysel başağrısının yalnızca migrenlilerde ortaya çıkması ve oluşan başağrısının spontan ataklardakine olan yakın benzerliği, bu deneysel modelin başka çalışmalarda da yararlanılabilecek, doğala en yakın, başarılı bir deneysel model olduğunu göstermiştir. LTB4' ün başağrısı atağı sırasında artmış bulunması bu mediatörün nörojenik enflamasyonun ve trigeminal stimülasyonun bir belirteci olabileceğini göstermiş, ayrıca LTB4' ün ataklar sırasında antagonize edilmesi ile yeni bir sağaltım yaklaşımı doğabileceğini düşündürmüştür. MRS incelemelerinde beyin sapında artmış laktat, NAA ve Cho miktarlarının patogenezdeki hücresel ya da nöronal enerji yetmezliğini ve atak sırasında bu yetmezliği kompanze etmeye çalışan nöronal metabolizma ve işlev artışını ortaya koymuştur. Bu çalışma belirtilen özellikleri ile günümüze değin literatürde bildirilenlerin içinde bu denli geniş kapsamlı ilk çalışmadır. Sonuçları ilginç ve çarpıcıdır. Bununla birlikte yeni yapılacak çalışmalarla desteklenme ve doğrulanmaya gereksinimi vardır. Ayrıca yeni çalışmalara ışık tutacak nitelik ve özellikler taşımaktadır. Migraine; is a common syndrome that causes socio-economical loses and reduces the quality of life. However, etiology and pathogenesis are not well known yet. It's very important to resarch with a model which is the most similar to spontaneous headache attacks to clear the etio-pathogenesis . In the present study, patients diagnosed as migraine with or without aura and healthy controls were underwent visually stimulated headache. Before and after the stimulation, biomarkers of sterile neurogenic inflammation (Calcitonin gene related peptide "CGRP", substance P, neurokinin A, serotonin ve leukotriene B4) were tested from the blood samples of internal juguler veins which indicates the possible cerebral metabolic changes and trigeminovasculary activation. After the visual stimulation, the changes in level of lactate, N-acetyl aspartate (NAA), choline (Cho) at brain stem (pons and mesencephalon) were scanned by magnetic resonance spectroscopy that indicates the lack of energy and metabolic change. After visual stimulation, all migraine patients had headache without aura. Leukotriene B4 (LTB4) concentration increased significantly in internal juguler vein during headache in migraine group. We did not determine significant change in other neurometabolite concentrations during headache. After visual stimulation MRS scans indicated that lactate, NAA and Cho in brainstem were significantly higher compared to reference brain areas in migraine group. In conclusion, only migraine group had headaches after the visual stimulation; which were similar to spontaneous attacks. The increased level of LTB4 during headache indicated that it could be used as an indicator of neurogenic inflammation and trigeminal activation. Furthermore, antagonisation of LTB4 during attacks could be used as a new treatment method. The increased levels of lactate, NAA and Cho at brain stem indicated energy consumption in neurons and the metabolic activation for compensation. Present study is the most extensive one that takes part in literature. Results are engrossing and impressive; however it needs to be confirmed with further studies. Also, it has feature to illuminate the other studies.