Takayasu arteritli hastalarda adipositokin ve ghrelin düzeylerinin hastalık aktivitesi ile ilişkisi

Abstract

Gerekçe ve Amaç: Takayasu arteriti (TA)'nde, aktif dönemlerde yoğun tedavi gereksiniminin ortaya çıkması nedeniyle hastalık aktivitesinin izlemi büyük önem taşır. Günümüzdeki klinik ve laboratuvar aktivite kriterleri izlemde tek başına pek yeterli olmamaktadır. Bu çalışmada; TA'li hastalarda serum adiponektin, leptin düzeyleri, plazma ghrelin ve açillenmiş ghrelin düzeyleri ve bu parametrelerin hastalık aktivitesi ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 31 TA'li hasta ve 32 sağlıklı kontrol alınmıştır. Hastaların ayrıntılı hastalık öyküsü elde edilmiş ve tam fizik muayeneleri yapılmıştır. TA'li hastalarda, hastalık aktivitesi; NIH aktivasyon kriterlerine, DEI-TAK skorlama sistemine ve ?DEI-TAK/hekim global görüş?üne göre belirlenmiştir. Ayrıca B-mod doppler ultrasonografi (USG) ve manyetik rezonans (MR) anjiografi incelemeleri hastalık aktivasyonu açısından değerlendirilmiştir. Tüm hasta ve kontrollerde serum adiponektin, leptin, plazma ghrelin ve açillenmiş ghrelin düzeyleri ELISA ile ölçülmüştür. Grupların karşılaştırılmasında Mann-Whitney U testi, değişkenler arası ilişkilerin test edilmesinde Pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. Sonuçlar: TA'li 31 hastanın 29'u kadın, 3'ü erkek ve ortalama yaşları 44.2 idi. Ortalama hastalık süresi; 8.8 (1-30) yıl olarak bulundu. TA'li 18 hastada (%58.1) tip 5 tutulum vardı. TA'li hastaların 18'i (% 58) kortikosteroid kullanmaktaydı. TA'li hastaların NİH aktivasyon kriterlerine göre %20'si aktif; DEI-TAK ?hekim global görüş?üne göre %19.4'ü aktif, %22.6'i düşük dereceli aktif, %58'i inaktif; radyolojik bulgulara göre ise %33'ü aktifti. NIH aktivasyon kriterleri ile DEI-TAK skorlama, ?DEI-TAK/hekim global görüşü? ve radyolojik aktivite arasında pozitif korelasyon saptandı. Serum eritrosit sedimentasyon hızı (ESH), lökosit ve %nötrofil sayıları TA'li hastalarda sağlıklı kontrollere göre daha yüksekti (sırasıyla p=0.017, p=0.002 ve p ? 0.001). TA'li hastalardaki ghrelin (319.3±202.6 pg/ml) (p ? 0.001) ve açillenmiş ghrelin (120.5±94.4 pg/ml) (p= 0.031) düzeyleri sağlıklı kontrollere göre (sırasıyla 623.2±270 pg/ml, 180.9±128.7 pg/ml) daha düşük bulundu. NİH aktivasyon kriterlerine ve ?DEI-TAK/Hekim global görüşü?ne göre aktif olan hastalardaki ghrelin düzeyleri aktif olmayanlara göre daha düşüktü (sırasıyla p=0.041 ve p=0.016). TA'li hastalar ve sağlıklı kontrollerin leptin ve adiponektin düzeyleri arasında fark yoktu. Ancak TA'li hastalarda leptin düzeyleri ile ghrelin ve açillenmiş ghrelin düzeyleri arasında negatif korelasyon saptandı. TA'li hastalardaki ortalama karotis intima-media kalınlığı (İMK) ölçümleri ile adiponektin düzeyleri arasında pozitif korelasyon bulundu (p=0.004). Sonuç: Ghrelin düzeylerinin TA'de hastalık aktivitesini izlemede ve tedaviyi düzenlemede yararlı olabileceği düşünülmüştür. NIH aktivasyon kriterleriyle uyum içerisinde olan DEI-TAK skorlama, ?DEI-TAK ?hekim global görüşü? ve radyolojik aktivite göstergeleri de hastalığı izleme ve tedavi kararlarını verme amacıyla kullanılabilir. Objective: The follow-up of the disease activity is of great importance as it requires intense treatment in active period of Takayasu?s arteritis (TA). Today, clinical and laboratory activity criteria alone are not satisfactory in follow-up. This study aims to investigate serum leptin, adiponectin and plasma ghrelin and acylated ghrelin levels and the relationship of these parameters with the disease activity Material and method: 31 TA patients and 32 healthy controls were included in the study. In TA patients, the disease activity was evaluated based on the NIH activation criteria, DEI.TAK scoring, ?DEI.TAK-physician?s global opinion (PGO)? and radiological investigations (B-mode and Doppler USG and MR angiography). Serum leptin, adiponectin and plasma ghrelin and acylated ghrelin levels were measured by ELISA in all patients and controls. Mann-Whitney U test and Pearson?s correlation analysis was used in the comparison of the groups and testing the inter-variety correlations, respectively. Results: Of the 31 TA patients, 29 were female and 3 were male and the mean age was 44.2 years. 18 patients with type 5 (%58.1) had retention. 18 of the patients with TA (%58) used corticosteroids. Twenty % of TA patients were active based on NIH activation criteria; 19.4% were active, 22.6% were persistent and 58% were inactive based on ?DEI.TAK- PGO? and 33% were active based on the radiological findings. There was a positive correlation between NIH activation criteria and DEI.TAK scoring ?DEI.TAK-PGO? and also radiological activity (r=0.566, p=0.001; r=0.603, p=0.001; r=0.409, p=0.031, respectively). Serum ESH, WBC and % neutrophil levels were higher in TA patients than controls (p=0.017, p=0.002 and p ? 0.001, respectively). Plasma ghrelin (319.3±202.6 pg/ml) and acylated ghrelin (120.5±94.4 pg/ml) levels in TA patients were significantly lower than controls (623.2±270 pg/ml and 180.9±128.7 pg/ml respectively), (p ? 0.001 and p=0.031, respectively). Ghrelin levels were significantly lower in active patients than inactive patients according to NIH activation criteria and ?DEI.TAK-PGO? (p=0.041 and p=0.016 respectively). No difference was found between leptin and adiponectin levels in TA patients and healthy controls. However, a significant negative correlation was found between leptin levels and ghrelin and acylated ghrelin levels in TA patients (r=0.344, p=0.006 and r=0.389, p=0.002, respectively). There was a significant positive correlation between mean carotid intima-media thickness (IMT) measurements and adiponectin levels in TA patients (p=0.001 and p=0.004, respectively). Conclusion: Ghrelin levels were considered to be useful in monitoring the disease activity and adjusting the treatment plan in TA. DEI.TAK scoring, ?DEI.TAK- PGO? and radiological activity parameters which are in accordance with NIH activation criteria can also be used for disease follow-up.