Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olgularında klinik fenotipik özelliklerin değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmamızda ülkemizde var olan KOAH'lı olguların klinik fenotipik özelliklerinin belirlenmesi, birbirleriyle benzer veya farklı yönlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır Yöntem: Çalışmaya Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi (DEUTF) Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı'nda yeni tanı alan veya rutin izlemi sürmekte 202 KOAH'lı olgu dahil edilmiştir. Olguların yaş, sigara öyküleri, son bir yıl içerisindeki alevlenme sayıları, vücut kitle indeksleri (VKİ), solunum fonksiyon testleri (SFT), serum C-reaktif protein (CRP) düzeyleri ve eşlik eden kronik hastalıkları kaydedilmiştir. Olgulara Short Form 36 (SF-36) yaşam kalitesi anketi ve Beck anksiyete anketi uygulanmış ayrıca Modified Medical Research Council (MMRC) dispne skalasına göre dispne dereceleri belirlenmiştir. Elde edilen verilerle olgulara hiyerarşik küme analizi uygulanarak birbirlerinden anlamlı farklılık gösteren fenotipik gruplar belirlenmiştir. Bulgular: Kümeleme analizi sonrası yaşlı/ağır respiratuar hastalığa sahip/kilolu, yaşlı/ağır respiratuar hastalığa sahip/normal kilolu, genç/hafif respiratuar hastalığa sahip /normal kilolu ve yaşlı/hafif respiratuar hastalığa sahip/kilolu olarak tanımlanan dört ayrı fenotip belirlenmiştir. Fenotipler arasında bazı grupların spirometrik değerlerinin benzerlik göstermesine rağmen dispne skorlarının ve yaşam kalitesi verilerinin farklı olduğu görülmüştür. Özellikle son bir yıl içerisinde geçirilen alevlenme sayısının yaşam kalitesini ve anksiyeteyi olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır. Eşlik eden kardiyovasküler hastalıkların benzer spirometrik değerlerde dahi hem dispne derecesini arttırdığı ve de yaşam kalitesini kötüleştirdiği görülmüştür. Kadın olgularda benzer şartlarda dahi erkek olgulara göre mental yaşam kalitesinin daha kötü, anksiyetenin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuç: KOAH'lı olguların yönetiminde salt havayolu kısıtlanma derecesini dikkate almak yerine olguların alevlenme sayıları, cinsiyetleri, başta kardiyovasküler olmak üzere eşlik eden hastalıkları, anksiyete durumları ve yaşam kaliteleri gibi birçok klinik veriyi içeren fenotipik gruplamalar yapılması ve günlük klinik pratiğe kazandırılmasının önem taşıdığını düşünmekteyiz. In our study, we have aimed to determinate clinical phenotypic characteristics and to find similar and different aspect of COPD cases. Method: 202 COPD cases that routine follow up or newly diagnosed in Dokuz Eylul University School of Medicine Pulmonary Diseases Department were included the study. Age, cumulative smoking, exacerbations, body mass index (BMI), spirometric values, blood C-reactive protein levels and comorbidies of cases were determinated. Short Form 36 (SF-36) and Beck anxiety scale were performed to all cases. Dyspnea index of patients determined with Modified Medical Research Council (MMRC) scale. Patient classification was performed using hierarchical cluster analysis and Phenotypes that differ from each other were determined. Results: Cluster analysis resulted in the classification of subjects into four clinical phenotypes defined as old/severe/overweight, old/severe/normal weight, young/mild/normal weight and old/mild/owerweight. Despite the similarity of spirometric values between the phenotypes of some groups dyspnea scores and quality of life data were different. Frequencies of exacerbations were found to affect the quality of life and anxiety in a negative way. We have seen that concomitant cardiovascular diseases reduce the quality of life and increase the degree of dyspnea even in similar spirometric values. Women cases have worse mental component of life quality and higher anxiety than males even in similar conditions. Conclusion: Multiple variables like exacerbation rate, gender, comorbidies, anxiety and life quality must be taken into consideration during the COPD management and phenotypic groupings, be investigated by clinical practice